Verbum

пункт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў, м.

1. Месца, якое характарызуецца пэўнымі адзнакамі і можа быць выкарыстана для неабходных дзеянняў.

Камандны п.

Зборны п.

Прызыўны п.

Перагаворны п.

Самы высокі п. гары.

2. Асобнае палажэнне, раздзел у складзе чаго-н. (дакумента, выкладання і пад.).

Асноўныя пункты даклада.

Выкласці па пунктах (таксама перан.: паслядоўна).

3. Асобны момант, перыяд у развіцці падзей, дзеяння.

Кульмінацыйны п.

4. Асноўнае паняцце геаметрыі, а таксама механікі, фізікі — месца, якое не мае вымярэння, мяжа адрэзка лініі.

П. перасячэння прамых.

П. апоры.

П. прылажэння сіл.

П. сонцастаяння.

5. Тэмпературная мяжа, пры якой рэчыва змяняе свой стан.

П. замярзання.

П. плаўлення.

○

Населены пункт — горад, пасёлак, вёска і пад., дзе пастаянна жывуць людзі.

◊

Пункт погляду (або гледжання) на што — чыя-н. думка, погляд на што-н.

У мяне на гэта свой пункт погляду.

|| памянш. пу́нкцік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 2 знач.).

маскірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; незак., каго-што.

1. Апранаць каго-н. у маскарадны касцюм, надзяваць маску.

2. Рабіць каго-, што-н. нябачным для каго-н.

М. танкі.

М. свой намер (перан.).

|| зак. замаскірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны.

|| звар. маскірава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся; зак. замаскірава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся.

|| наз. маскіро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, ж. (да 2 знач.).

|| прым. маскіро́вачны, -ая, -ае (да 2 знач.).

М. халат.

перакруці́ць, -учу́, -у́ціш, -у́ціць; -у́чаны; зак., што.

1. Павярнуць кругом, процілеглым бокам, канцом.

П. педалі.

2. Звіць вельмі туга, крута; сапсаваць празмерным закручваннем.

П. вужышча.

П. кран.

3. Наматаць на што-н. другое або іначай.

П. шалік на шыі.

4. перан. Перайначыць, зрабіць на свой лад (разм.).

Новыя абставіны ўсё перакруцілі.

5. перан. Сказіць, змяніць змест, форму чаго-н. (разм.).

П. чые-н. словы.

|| незак. перакру́чваць, -аю, -аеш, -ае.

ператвары́цца, -вару́ся, -во́рышся, -во́рыцца; зак.

1. Перайсці ў другі стан, набыць іншы выгляд, стаць чым-н. іншым.

Возера зарасло і ператварылася ў балота.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Ажыццявіцца, набыць значэнне рэчаіснасці (высок.).

Планы ператварыліся ў рэальнасць.

3. у каго-што. У казках, паданнях і пад.: змяніць свой выгляд, перавярнуцца ў каго-, што-н. пры дапамозе чараў.

|| незак. ператвара́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. ператварэ́нне,-я, н.

ро́дны, -ая, -ае.

1. Які знаходзіцца ў кроўнай роднасці, а таксама наогул у роднасці (у 1 знач.).

Р. брат.

Родная цётка.

Гасціць у родных (наз.).

2. Свой па нараджэнні, па духу, па звычках.

Родная вёска.

Родная мова (мова сваёй радзімы, на якой гавораць з дзяцінства).

3. Дарагі, любы, мілы (у звароце).

○

Родны склон — склон, які адказвае на пытанні: каго? чаго?

|| ласк. ро́дненькі, -ая, -ае (да 3 знач.; разм.).

чужы́, -а́я, -о́е.

1. Не ўласны, які належыць каму-н. іншаму, не свой.

Чужая кніга.

Ч. дом.

Не браць чужога (наз.).

2. Не звязаны роднаснымі, сваяцкімі, блізкімі адносінамі.

Акрамя брата і сястры тут былі і чужыя людзі.

3. Які не з’яўляецца месцам пастаяннага жыхарства, радзімай для каго-н.

Чужая старонка.

4. Далёкі па сваіх поглядах, інтарэсах ад чаго-н.

|| наз. чу́жасць, -і, ж. (да 2 і 4 знач.).