Сугру́б ’скрутак палатна і інш.’ (ТС), ’кавалак палатна для бялення’: на два сугру́бы разрэзаў (стол., ЛА, 4). Фанетычна змешанае сугроб (гл.), параўн. укр. дыял. сугро́б ’сувой палатна’, магчыма, пад уплывам грубы ’тоўсты’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прагуля́ць сов.
1. в разн. знач. прогуля́ть; (потратить на кутежи — ещё) прокути́ть;
п. абе́д — прогуля́ть обе́д;
п. два дні — прогуля́ть два дня;
п. гро́шы — прогуля́ть (прокути́ть) де́ньги;
2. (нек-рое время) прогуля́ть;
3. (потерпеть поражение в игре) проигра́ть;
п. ша́хматную па́ртыю — проигра́ть ша́хматную па́ртию;
4. (провести нек-рое время в игре) проигра́ть;
п. дзве гадзі́ны ў валейбо́л — проигра́ть два часа́ в волейбо́л
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
dwa
два;
dwa koty — два каты;
dwie kobiety — дзве жанчыны;
dwoje ludzi — два чалавекі;
dwoje dzieci — двое дзяцей;
dwa razy — два разы, двойчы;
co dwa dni — кожны другі дзень, праз дзень;
(gra w) dwa ognie — (гульня) ў выбівалы;
w dwóch słowach — у двух словах;
dwa kroki stąd — у двух кроках [адсюль]; крок ступіць;
bez dwóch zdań — бясспрэчна, несумненна, пэўна
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
двухбако́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае два бакі; які адбываецца, распаўсюджваецца на два бакі чаго‑н. Двухбаковы вулічны рух. □ Пятро прастудзіўся і захварэў на двухбаковае запаленне лёгкіх. Шамякін. // З абодвума правымі бакамі (пра тканіну). Двухбаковы драп.
2. Абавязковы для абодвух бакоў; узаемны. Двухбаковае пагадненне. Двухбаковыя абавязацельствы. // Які дзейнічае ў абодва бакі. Двухбаковая радыёсувязь.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
су́ды, ‑аў; адз. няма.
Абл. Два вядры (звычайна з вадой). Была .. [бабка], як казюлька, аднак жа цяжкія суды вады спраўна насіла — за квартал, за два, а то і далей ад крыніцы. Гарэцкі. [Барашкін] напіўся проста з крынічкі, прыгадваючы, як Людміла разыграла яго, потым зачэрпнуў поўныя суды і амаль бегма кінуўся назад да хаты. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
злучо́к, ‑чка, м.
Арфаграфічны знак (-), які злучае два словы ў адно; дэфіс, напрыклад: дзе небудзь, школа-інтэрнат, па-новаму, жоўта-зялёны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гульта́йства, ‑а, н.
Паводзіны гультая; бяздзейнасць, лянота. Гультайства і лянота — два сябры. З нар. Народ не церпіць пустаслоўя, няўмельства, гультайства. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
белавы́, ‑ая, ‑ое.
Перапісаны на чыста; проціл. чарнавы. У фондах музея Купалы захоўваюцца белавы і два чарнавыя аўтографы верша «Крым». «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
віхляну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.
Аднакр. да віхляцца. Разы два [«Пабеда»] віхлянулася ў глыбокіх слізкіх каляінах і перад самым мастком стала. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зяхну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
Аднакр. да зяхаць. Згас стары дзядок без болю, Раз ці два адно зяхнуў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)