па́пка, ‑і, ДМ ‑пцы; Р мн. ‑пак; ж.

Вокладка з кардону, скуры і пад. для захоўвання папер, малюнкаў і пад. Галоўны інжынер уважліва праглядаў паперы ў папцы, што ляжала ў яго на каленях. Карпаў. Адзін з.. [харыстаў] — той, што выконваў абавязкі бібліятэкара, — застаўся збіраць папкі з нотамі. Мехаў. // Від партфеля (звычайна без ручак). Хадзіў.. [выкладчык] у капелюшы, заўсёды пры гальштуку, насіў з сабой не партфель,.. а жоўтую папку. Ермаловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Óberhand

f:

die ~ gewínnen* (über A) — узя́ць верх (над кім-н.)

er hat die ~ — ён тут гало́ўны, ён тут усі́м распараджа́ецца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

cardinal​2 [ˈkɑ:dɪnl] adj.

1. асно́ўны, гало́ўны, са́мы істо́тны; кардына́льны;

cardinal argu ments гало́ўныя, асно́ўныя до́вады;

the cardinal merit гало́ўная заслу́га;

cardinal numbers ко́лькасныя лічэ́бнікі;

the four cardinal points чаты́ры кіру́нкі све́ту

2. я́рка-чырво́ны, пунсо́вы

3. кардына́льскі

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

paramount [ˈpærəmaʊnt] adj. fml першара́дны, гало́ўны;

of paramount importance першара́днага значэ́ння;

A balanced budget is of paramount importance. Збалансаваны бюджэт мае першараднае значэнне;

The interests of the consumer should be paramount. Інтарэсы спажыўца павінны ставіцца вышэй за ўсё.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ко́рпус м., в разн. знач. ко́рпус;

пада́цца ўсім ~сам упе́рад — пода́ться всем ко́рпусом вперёд;

гадзі́ннікавы к. — часово́й ко́рпус;

гало́ўны к. — гла́вный ко́рпус;

арме́йскі к. — арме́йский ко́рпус;

○ дыпламаты́чны к. — дипломати́ческий ко́рпус;

кадэ́цкі к. — каде́тский ко́рпус;

па́жскі к. — па́жеский ко́рпус

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ВЕНЯДЗІ́КТАЎ Леў Мікалаевіч

(н. 6.10.1924, г. Тамбоў, Расія),

украінскі харавы дырыжор, педагог. Нар. арт. СССР (1979). Скончыў Кіеўскую кансерваторыю (1949, клас Р.Вяроўкі), з 1959 яе выкладчык, з 1979 прафесар. З 1954 хормайстар (з 1972 — галоўны), з 1986 дырэктар Кіеўскага т-ра оперы і балета. Паставіў харавыя сцэны ў операх «Тарас Бульба» М.Лысенкі, «Іван Сусанін» М.Глінкі, «Хаваншчына» М.Мусаргскага, «Аіда» Дж.Вердзі, «Лаэнгрын» Р.Вагнера, «Гугеноты» Дж.Меербера, «Вайна і мір» С.Пракоф’ева і інш. Дзярж. прэмія Украіны імя Т.Шаўчэнкі 1976.

т. 4, с. 91

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

каталіцы́зм

(с.-лац. catholicismus, ад гр. katholikos = галоўны, усеагульны)

адзін з трох найбольш пашыраных напрамкаў у хрысціянстве (побач з праваслаўем і пратэстантызмам), які ўзначальвае рымскі папа.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Самі́ца 1 ’самка’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), ’галоўны корань у дрэве’ (Сл. ПЗБ), самы́ця ’самка’ (Сл. Брэс.). Укр. сами́ця, польск. samice, чэш. samice, славац. samica, серб.-харв. са́міца ’самка птушак’, славен. samíca ’тс’. Прасл. *samica, дэрыват ад *samъ ’сам’ з суф. *‑ica, паралель да наз. м. р. *samьcь ’самец’ (SP, 1, 98; Махэк₂, 537). Улічваючы націск і лінгвагеаграфію, у бел. магчыма з польск. Гл. яшчэ Борысь, 538.

Самі́ца 2 ’каўтун на галаве’, само́к 2 ’вялікі камяк каўтуна на галаве’ (пух., З нар. сл.). Укр. са́мка ’дзіцячая хвароба’. Табуістычныя назвы ад саміца 1, самок 1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пла́ўка, ‑і, ДМ плаўцы; Р мн. плавак; ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. плавіць.

2. Спец. Адзін вытворчы цыкл выплаўкі металу. // Метал, выплаўлены за адзін вытворчы цыкл. І спявае сэрца сталявара, душа доменшчыка ў тую хвіліну, калі з латка печы, як першы промень сонца на ўсходзе, шугаюць іскры, пальецца цяжкая плаўка. «Беларусь». Праз нейкі час, калі Міхал афіцыйна прыняў змену і печ выдала першую плаўку, яго выклікаў да тэлефона галоўны інжынер. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раша́ючы, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрысл. незал. цяпер. ад рашаць.

2. у знач. прым. Найбольш істотны, галоўны, асноўны. Рашаючы год пяцігодкі. □ Творчасць Пушкіна, Тогаля, Някрасава і іншых выдатных рускіх пісьменнікаў адыграла рашаючую ролю ў барацьбе перадавых беларускіх пісьменнікаў за рэалізм. Барысенка. // Які з’яўляецца канчатковым рашэннем, уяўляе сабой канчатковае рашэнне. [Васіль] ведаў, што слова Антося будзе рашаючае, і таму з нецярпеннем чакаў, пакуль той пачне гаварыць. Дамашэвіч.

•••

З рашаючым голасам гл. голас (у 7 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)