Раскі ’завязкі ў фартуху’ (малар., Помнікі гіст. і культуры Беларусі, 1971, 3, 42). Да раса́ 2 (< прасл. ręsa ’акравак, кутасік, фрэнзлік’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
стано́вішча, -а, н.
1. Месцазнаходжанне ў прасторы.
Геаграфічнае с.
Беларусі.
2. Абставіны грамадскага жыцця, сукупнасць грамадска-палітычных адносін.
Міжнароднае с.
Эканамічнае с.
3. Абставіны, выкліканыя якімі-н. умовамі.
Цяжкае матэрыяльнае с.
Нелегальнае с.
4. Пастава цела або яго частак; поза.
Ляжачае с.
5. Месца ў грамадстве, роля ў грамадскім жыцці.
Службовае с.
6. Распарадак дзяржаўнага, грамадскага жыцця, устаноўленага ўладай.
Ваеннае с.
Асаднае с.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Кнігавыдавецкая справа 12/392—396
- » - ў дарэвалюцыйнай Беларусі 12/392—393
- » - ў Савецкай Беларусі 12/394—396
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
Камсамол, гл. Усесаюзны Ленінскі Камуністычны Саюз Моладзі, Ленінскі Камуністычны Саюз Моладзі Беларусі, Камуністычны Саюз Моладзі Заходняй Беларусі
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
падняво́лле, ‑я, н.
Няволя. А на зямлі быў час суровы — У падняволлі жыў народ. Машара. Мікалай Міхайлавіч быў ураджэнцам Заходняй Беларусі, першыя гады яго маленства прайшлі пры панскім падняволлі. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ра́дца, ‑ы, м.
1. Той, хто раіць, дае раду (у 1 знач.).
2. Уст. Выбарны член ад багатых гарадскіх вярхоў у раду (магістрат) на Беларусі ў 14–18 ст. ст.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чаля́днік, ‑а, м.
Уст. Рамеснік у цэхавага майстра ў феадальных гарадах Беларусі, Літвы, Польшчы. Раней у рамястве наёмным работнікам (але толькі ў цэхавым сэнсе гэтага слова) быў адзін чаляднік. Алексютовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ву́тнуць ’ударыць’ (нараўл., Арх. ГУ). З вы́тнуць ’тс’ з характэрным для поўдня Беларусі пераходам ы пасля губных у у пад націскам. Гл. цяць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аб’ядна́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. аб’яднаць, аб’яднацца.
2. Арганізацыя, саюз. Вытворчае аб’яднанне. Фінансавае аб’яднанне. □ Па ініцыятыве ЦК камсамола Беларусі ў 1923 г. было створана літаратурнае аб’яднанне «Маладняк». Пшыркоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
крэ́сы, ‑аў; адз. няма; (звычайна ў спалучэнні з прым. «усходнія»).
Назва Заходняй Беларусі і Заходняй Украіны, якой карысталіся польскія шавіністы ў 1919–1939 гг., калі гэтыя землі былі захоплены буржуазнай Польшчай.
[Польск. kresy — прыгранічная вобласць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)