недага́рак, ‑рка, м.
Рэшткі чаго‑н. недагарэлага. У будане спакойна мне, Мільгае свечкі недагарак. Астрэйка. Амаль кожны падкідае ў агонь што-небудзь з рэштак паліва: то сухую галінку, .. то шышку, то недагарак. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ні́зам, прысл.
Па ніжняй частцы чаго‑н., па больш нізкаму месцу. Ад іскры паравоза загарэўся лес:.. агонь імкліва пашырыўся і ўзляцеў на верхавіны ялін і соснаў — і пайшоў шумець нізам і верхам. Шчарбатаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пажа́р, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Агонь, які ахоплівае і знішчае ўсё, што можа гарэць.
Лясны п.
Не на п. (выраз, які ўжыв. ў знач.: няма куды спяшацца; разм.).
2. перан., чаго. Ужыв. ў некаторых выразах для абазначэння падзей, якія бурна развіваюцца, праяўляюцца (высок.).
П. вайны.
П. рэвалюцыі.
◊
Як на пажар — вельмі хутка (бегчы, імчацца); спяшацца.
|| прым. пажа́рны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Пажарная машына.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Flámme
f -, -n
1) по́лымя, аго́нь
in ~n stéhen* — пала́ць
in ~n sétzen — запа́льваць
in ~n áusbrechen* — загарэ́цца, успы́хнуць
2) перан. аго́нь, запа́л
Féuer und ~ sein — пала́ць натхне́ннем; (für A) захапі́цца (чым-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
феерве́рк
(ням. Feuerwerk, ад Feuer = агонь +Werk = работа)
1) каляровыя агні, рознакаляровыя асвятляльныя ракеты, якія запускаюцца ў час свят, урачыстасцей;
2) перан. імклівы паток чаго-н. (напр. ф. слоў).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
узмацні́ць сов., в разн. знач. уси́лить;
у. гук — уси́лить звук;
артыле́рыя ўзмацні́ла аго́нь — артилле́рия уси́лила ого́нь;
у. выхава́ўчую рабо́ту — уси́лить воспита́тельную рабо́ту
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
франта́льны в разн. знач. фронта́льный;
ф. аго́нь — фронта́льный ого́нь;
~ная сцяна́ — фронта́льная стена́;
~ная зо́на — метеор. фронта́льная зо́на;
~ная праве́рка — фронта́льная прове́рка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
жыўцо́ўка, ‑і, ДМ ‑цоўцы; Р мн. ж.
Разм. Вуда, якой ловяць на жыўца. Мікола праз кожныя паўгадзіны бегаў на раку правяраць жыўцоўкі, а Раман падкідаў сухое ламачча ў агонь і ладзіў снасці. Ляўданскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адка́т, ‑у, М ‑каце, м.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. адкочваць — адкаціць і адкочвацца — адкаціцца.
2. Спец. Зваротны рух ствала ці ўсёй гарматы пасля стрэлу. Тысячы жэрлаў гармат з адкатам узрыгваюць першы агонь. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
масі́равацца 1, ‑руюся, ‑руешся, ‑руецца; незак.
1. Рабіць сабе масаж.
2. Зал. да масіраваць 1.
масі́равацца 2, ‑руецца; зак. і незак.
Спец. Сканцэнтравацца (канцэнтравацца) у адным месцы (пра войскі, авіяцыю, артылерыйскі агонь і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)