Verbum

дапасава́нне, ‑я, н.

Від сінтаксічнай сувязі, пры якой залежнае слова ставіцца ў тым жа родзе, ліку, склоне або асобе, у якім стаіць галоўнае слова (напрыклад: новы дом, новага дома, новая хата, новыя дамы, хаты; я іду, ты ідзеш).

вы́бары, ‑аў; адз. няма.

Выбранне шляхам галасавання дэпутатаў у прадстаўнічы орган дзяржавы, службовых асоб, членаў арганізацыі. Выбары дэпутатаў ва ўсе Саветы дэпутатаў працоўных.. праводзяцца выбаршчыкамі на аснове ўсеагульнага, роўнага і прамога выбарчага права пры тайным галасаванні. Канстытуцыя БССР.

вы́варыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.

1. Здабыць што‑н. пры дапамозе кіпячэння, выварвання. Выварыць клей з касцей.

2. Пазбавіць якіх‑н. якасцей, асаблівасцей шляхам доўгага кіпячэння, варкі. Выварыць мяса.

3. Кіпячэннем ачысціць ад чаго‑н. Выварыць бялізну.

рэакты́ўны, ‑ая, ‑ае.

Спец.

1. Які ўжываецца ў якасці рэактыву пры хімічных аналізах. Рэактыўныя рэчывы.

2. Здольны рэагаваць на знешнія раздражненні.

3. Які ўзнікае пад дзеяннем сілы аддачы. Рэактыўны рух. // Які выкарыстоўвае такую сілу. Рэактыўны рухавік. Рэактыўны самалёт.

транс...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае: а) рух цераз якую‑н. прастору, перасячэнне яе, напрыклад: трансарктычны, трансатлантычны, трансакіянскі; б) размяшчэнне за межамі чаго‑н., напрыклад: трансальпійскі; в) перадача ці абазначэнне пры дапамозе чаго‑н., напрыклад: транслітарацыя.

[Лац. trans — цераз, скрозь.]

усуты́ч, прысл.

Вельмі блізка, ушчыльную. Пачатак [наступлення] быў ўдалы: за першыя суткі прарвалі адну моцную лінію абароны і падышлі ўсутыч да другой. Мележ. [Байцы] ішлі ўсутыч адзін каля аднаго, каб пры неабходнасці засланіць сваімі спінамі тых, што былі наперадзе. Кулакоўскі.

хадо́вы, ‑ая, ‑ае.

Дзелавы, гаспадарлівы. — Старшыня іхні — гаспадар! — сказаў Собаль, звяртаючыся да Толі. — Хіневіч — чалавек хадовы. І сам не заспіць, і пры ім не задрэмлеш. Брыль. // Разм. Пранырлівы, які свайго заўсёды даб’ецца. Пятрусь хадовы чалавек, судзіцца ўмее. Брыль.

царадво́рац, ‑рца, м.

Уст. Саноўнік, які займаў пасаду пры царскім двары; прыдворны. [Валуеў] падымаўся па сходах той асаблівай, выхаванай хадою царадворца і саноўніка, злёгку спружынячы на кожным кроку. Караткевіч. Вершы, дзе паказаны здзекі над народам, не падабаліся царадворцам. Семашкевіч.

цынкагра́фія, ‑і, ж.

1. Выраб клішэ высокага друку, пры якім капіруюць на цынкавую (або магніевую) пласціну.

2. Прадпрыемства або цэх па вырабу такога клішэ. Я пачаў думаць, як зрабіць загаловак газеты. Цынкаграфіі ж тут няма, не закажаш. Сабаленка.

[Ад слова цынк і грэч. graphō — пішу.]

шампіньён, ‑а, м.

Каштоўны ядомы пласціністы грыб з белай ці бураватай шапкай, некаторыя віды якога культывуюцца ў цяпліцах. Не кроч шукаць яго да бору, За хаты выйдзі: вось і ён — Раскрыўся проста пры разоры, Як парашуцік, шампіньён. Цвірка.

[Ад фр. champignon.]