урэ́заць, -э́жу, -э́жаш, -э́жа; -э́ж; -э́заны; зак.

1. што. Адрэзаўшы частку, укараціць, паменшыць.

У. крысо.

2. перан., што. Зменшыць, убавіць; абмежаваць.

У. расходы.

У. паўнамоцтвы.

3. што ў што. Уставіць у выразанае месца.

У. замок у дзверы.

4. што і чаго (пераважна з адмоўем). З цяжкасцю адрэзаць (што-н. надта цвёрдае; разм.).

Мяса такое мёрзлае, што не ў.

5. што і чаго. Адрэзаць, нарэзаць невялікую колькасць чаго-н. (разм.).

У. вяндліны.

У. сечкі карове.

6. перан., што і без дап. Нечакана і гучна заіграць, заспяваць (разм.).

У. польку.

7. каму, па чым і без дап. Моцна ўдарыць, пабіць, збіць (разм.).

У. па твары.

Так урэзалі яму, што і з ног зваліўся.

8. што і без дап. Сказаць прама і рэзка, заявіць што-н. (разм.).

У. праўду.

|| незак. ураза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1—3 знач.) і урэ́зваць, -аю, -аеш, -ае (да 1—3 знач.).

|| наз. ураза́нне, -я, н. (да 1—3 знач.), урэ́званне, -я, н. (да 1—3 знач.) і урэ́зка, -і, ДМ -зцы, ж. (да 1—3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

matt

a

1) сла́бы, вя́лы, сто́млены

müde und ~ — (ве́льмі) сто́млены

éine ~e Entschúldigung — неперакана́ўчае прабачэ́нне

2) ма́тавы, цьмя́ны

3) невыра́зны, неперакана́ўчы

4) шахм. мат

~ in drei Zügen — мат у тры хады́

j-n ~ sétzen — зрабі́ць [аб’яві́ць] мат каму́-н.; перан. перамагчы́ [абясшко́дзіць каго́-н.]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

náchteilig

1.

a

1) стра́тны, нявы́гадны, шко́дны

2) адмо́ўны

2.

adv

1) са стра́тай

2) адмо́ўна

sich ~ gégen [über] j-n, über etw. (A) äußern — адмо́ўна адгукну́цца аб кім-н., аб чым-н.

für j-n ~ sein — быць нявы́гадным каму́-н.

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Nerv

m -s i -en [-fən i -vən], -en [-fən i -vən] нерв

die ~en behálten* — не тра́ціць самавало́дання, не бянтэ́жыцца, захо́ўваць спако́й

~en háben — нервава́цца

j-m auf die ~en fállen* [géhen*] — дзе́йнічаць каму́-н. на не́рвы

das geht mir auf die ~en — гэ́та мяне́ раздражнце

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Tritt

m -(e)s, -e

1) крок; шаг

im ~ marsch! — ша́гам (у нагу́) марш!

éinen fálschen ~ tun* — спатыкну́цца (тс. перан.)

2) пахо́дка

3)

j-m éinen ~ gében* [versétzen] — даць каму́-н. штурхяля́

auf Schritt und ~ — на ко́жным кро́ку, паўсры́на

4) гл. Trittbrett

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

verdérben

*

1.

vt

1) (са)псава́ць

j-m die Fréude ~ — сапсава́ць каму́-н. ра́дасць

2) псава́ць, губі́ць (чалавека)

es mit j-m verdórben háben — пасвары́цца, сапсава́ць адно́сіны з кім-н.

2.

vi (s)

1) псава́цца; гні́сці, гніць

2) псава́цца (пра характар)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Kérbholz

n -es, -hölzer бі́рка

◊ étwas auf dem ~ háben — мець даўгі́; мець што-н. на сумле́нні

bei j-m auf dem ~ stéhen* — быць вінава́тым каму́-н.; быць у каго́-н. на заме́тцы [на дрэ́нным раху́нку]

das kommt [geht] nicht aufs ~ — гэ́та не ў лік

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

kléiden

1.

vt

1) адзява́ць, апрана́ць

gut gekléidet sein — быць до́бра апра́нутым

2) быць да тва́ру (каму-н.), пасава́ць, падыхо́дзіць

3) (in A) выка́зваць (думкі, пачуцці)

séine Probléme in Wórte ~ — вы́казаць свае́ прабле́мы сло́вамі

2.

(sich)

(in A) апрана́цца, прыбіра́цца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

kríechen

* vi (h, s)

1) по́ўзаць

aus dem Ei ~ — вылу́пвацца з я́йка

auf állen víeren ~ — паўзці́ на кара́чках

ins Bett ~ — забра́цца ў пасце́ль

2) падлі́звацца, падлабу́ньвацца

im Stáube ~ — быць прыні́жаным

j-m auf den Leim ~ — папа́сціся каму́-н. на ву́ду [кручо́к]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Schlínge

f -, -n

1) пятля́

éine ~ knüpfen — завяза́ць пятэ́р

den Arm in der ~ trágen* — насі́ць руку́ на пе́равязі [тальмаху́]

2) сіло́

3) арка́н

4) перан. па́стка

j-m éine ~ légen — учыні́ць па́стку каму́-н.

sich aus der ~ zíehen* — вы́круціцца з ця́жкага стано́вішча

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)