Verbum

прахадны́, -а́я, -о́е.

Які мае скразны праход, служыць для праходу.

П. двор (таксама перан.: пра месца, куды ўвесь час прыходзяць розныя людзі; неадабр.). Прахадная пешка (шахматная пешка, якая мае магчымасць прайсці ў ферзі).

процістая́ць, -таю́, -таі́ш, -таі́ць; -таі́м, -таіце́, -тая́ць; -то́й; незак., каму-чаму (кніжн.).

1. Супраціўляцца дзеянню чаго-н., захоўваючы ўстойлівае становішча.

П. ветру.

П. чыйму-н. націску (перан.).

2. Быць проціпастаўленым, адрознівацца па сутнасці.

прыся́жны, -ая, -ае.

1. Які прыняў прысягу (уст.).

2. перан. Пастаянны, заўсёдны (разм., жарт.).

П. жартаўнік.

○

Суд прысяжных — суд з удзелам выбарных ад насельніцтва асоб, якія выносяць рашэнне аб вінаватасці або невінаватасці падсуднага.

пульс, -у, м.

1. Рытмічны рух сценак артэрый, які выклікаецца дзейнасцю сэрца.

Намацаць п.

2. перан., чаго. Тэмп жыцця, руху чаго-н.

П. грамадскага жыцця.

|| прым. пу́льсавы, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

засты́лы, -ая, -ае.

1. Які стаў густым, цвёрдым пры ахалоджванні.

З. тлушч.

2. Пакрыты лёдам, прымерзлы або закарчанелы ад холаду (разм.).

Застылая лужына.

Застылыя ногі.

Застылая ўсмешка (перан.: нерухомая).

|| наз. засты́ласць, -і, ж.

зату́хнуць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -не; зату́х, -хла; зак.

1. Перастаць гарэць, патухнуць.

Агонь затух.

Спрэчкі затухлі (перан.: спыніліся).

2. Слабеючы, перастаць вагацца, заціхнуць, спыніцца.

Ваганні глебы затухлі.

|| незак. затуха́ць, -а́е.

зачарава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак., каго-што.

1. Паводле забабонных уяўленняў: чарамі, магічнымі словамі падпарадкаваць сабе, заваражыць.

2. перан. Зрабіць захапляючае ўражанне.

Артыстка зачаравала сваім голасам.

|| незак. зачаро́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

змы́цца, змы́юся, змы́ешся, змы́ецца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Ад мыцця сысці, знікнуць.

Плямы змыліся.

2. перан. Пайсці адкуль-н., знікнуць (разм.).

З. з заняткаў.

|| незак. змыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

палані́ць, -ланю́, -ло́ніш, -ло́ніць; -ланёны; зак. і незак.

1. каго-што. Узяць (браць) у палон.

П. варожую армію.

2. перан., каго (што). Зачараваць (зачароўваць), захапіць (захапляць).

П. чароўным голасам.

|| наз. палане́нне, -я, н.

пану́ры, -ая, -ае.

1. Хмурны, няветлівы, бязрадасны.

П. стары.

П. погляд.

2. перан. Які выклікае бязрадаснае пачуццё.

Панурыя думкі.

3. З апушчанай галавой, паніклы.

Вакол труны стаялі панурыя людзі.

|| наз. пану́расць, -і, ж.