паківа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чым.

Кіўнуць некалькі разоў. Задумаўся дзед і сам сабе паківаў галавою — цікавыя бываюць на свеце праявы. Колас.

•••

Паківаць пальцам — пагразіць каму‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папяле́ць, ‑ее; незак.

1. Разм. Ператварацца ў попел. Сам горад папялеў у агні. Баранавых.

2. Набываць колер попелу. Ужо і зоры ночы позняга лета папялець сталі. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бесхаці́нец, ‑нца, м.

Чалавек, пазбаўлены свайго роднага жылля, воляю лёсу асуджаны на бадзянне па свеце. Сам бацька, бесхацінец, амаль жабрак, у вачах сялян выглядаў панскім сабакам. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разбазы́раць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Абл. Распусціцца, разленавацца. — Майго [сына] трэба было адразу ізаляваць ад такога ўплыву і асяроддзя... Косця ж, гледзячы на гэтага стылягу, сам разбазыраў. Грамовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разгарла́ніцца, ‑нюся, ‑нішся, ‑ніцца; зак.

Разм. Тое, што і разгарлапаніцца. — От лепш садзіся ды еш, а то сам разгарланіўся, як той Дзейкун, — зноў перапыніла .. [мужа] Ганна Пятроўна. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разлаго́днець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм. Паддацца лагоднасці, стаць лагодным, ласкавым. Васіль развесяліўся, разлагоднеў, быццам не ён сам, а Хведар зрабіў яму даўно жаданую ласку. М. Стральцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самазабеспячэ́нне, ‑я, н.

Забеспячэнне, якое ажыццяўляецца ўласнымі сіламі і сродкамі. Усвядоміўшы сваё незайздроснае становішча папрашайкі, Мурлік неўзабаве сам пачаў лавіць рыбу, перайшоў, так сказаць, на самазабеспячэнне. Рылько.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

смако́цце, ‑я, н.

Тое, што і смаката. А дзядзька бы і не пачуў.. [Дзімку], усё соваў нос у пучок сена, уздыхаў: — Смакоцце, хоць сам бяры і еш... Капыловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ускарпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм. Ускапаць, узрыхліць. [Бадытчык:] — Дагавор.., але ж ён, гэты дагавор, сам не арэ. Пакуль малацьба, то я на жыта трошкі ўскарпаю. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыяле́ктыка, -і, ДМ -тыцы, ж.

1. Філасофскае вучэнне аб усеагульных законах руху і развіцця прыроды, чалавечага грамадства і мыслення; навуковы метад пазнання з’яў прыроды і грамадства шляхам ускрыцця ўнутраных супярэчнасцей і барацьбы процілегласцей, якія прыводзяць да скачкападобнага пераходу з адной якасці ў другую.

Матэрыялістычная д.

2. Сам працэс такога руху і развіцця.

Д. падзей.

Д. гісторыі.

3. Майстэрства весці спрэчкі, прымяняць лагічныя довады (уст.).

|| прым. дыялекты́чны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

Д. матэрыялізм.

Д. метад.

|| наз. дыялекты́чнасць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)