арэ́нда
(польск. arenda, ад слац. arenda)
1) наём маёмасці (зямлі, памяшкання і інш.) за пэўную плату на пэўны тэрмін;
2) плата за карыстанне такой маёмасцю.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
біястратыграфі́чны
(ад біястратыграфія);
б-ая зона — слаі зямной кары, у кожным з якіх змяшчаецца пэўны комплекс скамянелых рэшткаў вымерлых арганізмаў, характэрны толькі для дадзенага слоя.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гідро́граф
(ад гідра- + -граф)
1) спецыяліст у галіне гідраграфіі;
2) графік змены расходу вады ў рацэ за пэўны час, напр. за сезон або за год.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
strict [strɪkt] adj.
1. стро́гі, патрабава́льны, суро́вы;
a strict upbringing стро́гае выхава́нне;
in strict confidence стро́га канфідэнцыя́льна;
keep strict watch (over smb.) пі́льна сачы́ць (за кім-н.)
2. пэ́ўны, дакла́дны;
a strict diet стро́гая дые́та;
the strict truth чы́стая пра́ўда;
in strict secrecy у по́ўным сакрэ́це
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
positive [ˈpɒzətɪv] adj.
1. пэ́ўны, безумо́ўны, бясспрэ́чны;
a positive refusal цвёрдая адмо́ва;
a positive proof бясспрэ́чны до́каз
2. упэ́ўнены;
Are you sure? – Yes, I’m positive. Вы ўпэўнены? – Так, абсалютна.
3. стано́ўчы, канструкты́ўны;
a positive reaction стано́ўчая рэа́кцыя;
positive thinking канструкты́ўная ду́мка
4. math., phys. дада́тны
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
прапіса́ць, -ішу́, -ішаш, -іша; -ішы́; -ісаны; зак.
1. каго-што. Аформіць афіцыйным запісам пражыванне каго-н. дзе-н.
П. кватаранта.
2. што. Назначыць (якое-н. лякарства або лячэнне) хвораму.
П. бром. П. пасцельны рэжым.
3. каго (што). Паведаміць у друку пра чые-н. недахопы, дрэнныя ўчынкі і пад. (разм.).
П. лайдака ў газеце.
4. Правесці пэўны час пішучы.
Цэлую ноч прапісаў.
|| незак. прапі́сваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. прапі́сванне, -я, н. і прапі́ска, -і, ДМ -пісцы, ж. (да 1 знач.).
|| прым. прапі́сачны, -ая, -ае (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
сеа́нс
(фр. séance)
дэманстрацыя або выкананне чаго-н. у пэўны прамежак часу без перапынку (напр. с. у кіно, с. гіпнозу).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
ідэамато́рны
(ад гр. idea = ідэя, вобраз + лац. motor = які прыводзіць у рух);
і. акт — з’яўленне нервовых імпульсаў, якія забяспечваюць пэўны рух пры ўяўленні аб гэтым руху.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Вы́кідаць (БРС, Шат., Касп., Яруш., Бяльк.), вы́кідацца ’стараннай працай, руплівасцю выйсці з цяжкага становішча’; ’вырасці ў беднасці’; ’акрыяць’ (Янк. III); ’вырасці, выхавацца’; ’перанесці, перажыць пэўны час’ (Шат.), законч. трыванне выкінуцца ’нечакана з’явіцца’ (КЭС, лаг.). Гл. кідаць. Значэнне ’акрыяць’ або калька з літ., параўн. pasitaisýti ’акрыяць, паправіцца’ і taisýti ’выкідваць (штукі)’, або вынік незалежнага развіцця семантыкі дзеясловаў з прыстаўкай вы‑ і са значэннем руху знутры, якія вельмі часта набываюць пераносныя значэнні ’выйсці з цяжкага становішча, пазбавіцца ад бяды’; ’вырасці (у беднасці)’ і г. д.; параўн. выкачацца, выкруціцца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Зухва́л ’свавольнік’ (Нас.). Укр. зухва́лець ’тс’, зухва́лий ’свавольны’, польск. zuchwały ’свавольны, смелы’. Верагодна, зухва́лы ’дзёрзкі’, ст.-бел. зуфалы і іншыя з польск. (Булыка, Запазыч., 124). Андзел (Укр. слов’янознавство. З, 113) лічыць, што зуфальство ў Скарыны з чэш. Магчыма. Зухвал утворана шляхам адсячэння суфікса ‑ец/‑ца ці ад прыметніка на бел. глебе (націск!). Польск. zuchwały, zuchwalec, н.-луж. zuchwały, zufały, ст.-чэш. zúfalý, zúfalec ’тс’. Паводле Брукнера (657), польск. з *z‑upwały ’такі, што страціў давер’ (upwę, ufanie), дзе корань *pъw‑ той самы, што ў пэўны (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)