ахоўны земляны насып перад абарончым ровам замка; элемент абарончых збудаванняў. Уключалі прамежкавыя і вонкавыя ўмацаванні, за якімі хаваліся стралкі, што абаранялі падыходы да замка, і атрады, што рабілі раптоўныя набегі на ворага. Часам перад гласісам будавалі абарончыя сухія або вадзяныя равы. Пад прыкрыццём гласісу размяшчалася спец. дарога для перамяшчэння воінаў у час аблогі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
prefix
[ˈpri:fɪks]1.
n., Gram.
прыста́ўка f., прэ́фікс -а m.
2.
v.
ста́віць пе́рад
We prefix “Mr.” to a man’s name — Перад про́зьвішчам мужчы́ны мы ста́вім “Сп.”
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
лю́стра¹, -а, мн. -ы, -аў, н.
1. Адшліфаваная паверхня (шкла, металу), здольная даваць адбіткі тых прадметаў, якія знаходзяцца перад ёю, а таксама спецыяльна зроблены прадмет з такой паверхняй.
Стаяць перад люстрам.
2.перан. Спакойная, гладкая паверхня вады.
Л. возера.
3.перан. Аб тым, што з’яўляецца адлюстраваннем якіх-н. з’яў, працэсаў і пад.
Л. карп (карп з рэдкай блішчастай луской); наз.люстра́насць, -і, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хі́біць, хіблю, хібіш, хібіць; незак.
Разм.
1. Дапускаць пралікі, недакладнасці, рабіць памылкі. І толькі Уладзя хібіў часта: Задач ніяк не браў і — баста.Колас.
2.перан. Баяцца каго‑н., губляцца перад кім‑, чым‑н. Адно, каго баяўся, перад кім хібіў дырэктар, дык гэта перад начальствам.Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дыле́ма, -ы, мн. -ы, -ле́м, ж.
1. Меркаванне, паводле якога прадмету прыпісваюцца дзве супярэчлівыя прыметы, якія выключаюць магчымасць трэцяй (спец.).
2. Становішча, пры якім выбар аднаго з двух супрацьлеглых рашэнняў аднолькава цяжкі.
Стаяць перад складанай дылемай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
воск, -у, м.
Мяккае пластычнае рэчыва, якое выпрацоўваюць пчолы для будовы сотаў.
Тапіць в.
Мяккі як в.
|| прым.васко́вы, -ая, -ае.
Васковая свечка.
В. твар (перан.: бледна-жоўты). Васковая спеласць зерня (фаза спеласці перад поўным паспяваннем).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лампа́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -па́д, ж.
Каганец, які выкарыстоўваецца ў хрысціянскім набажэнстве.
Л. напаўняецца ялеем і запальваецца перад абразамі.
|| памянш.лампа́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.
|| прым.лампа́дны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рэкагнасцыро́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (спец.).
1. Разведка для атрымання звестак аб праціўніку, якая праводзіцца асабіста камандзірам і афіцэрамі штабоў перад будучымі баявымі дзеяннямі.
2. Папярэдняе абследаванне мясцовасці для геадэзічных работ.
|| прым.рэкагнасцыро́вачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыназо́ўнік, -а, мн. -і, -аў, м.
У граматыцы: службовае слова, з дапамогай якога выражаюцца адносіны паміж галоўнымі і залежнымі кампанентамі словазлучэння, напр.: ад (сцяны), па (полі), перад (домам) і пад.
|| прым.прыназо́ўнікавы, -ая, -ае.
Прыназоўнікавае словазлучэнне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Надвосень ’перад пачаткам восені’ (калінк., З нар. сл.), на́досень ’пад восень’, ’першая палова восені’ (ТС). З над ’перад’ + восень (він. скл.), параўн. надвечар (гл.).