шты́хмас

(ням. Stichmass)

1) інструмент для вымярэння ўнутраных памераў дэталей машын;

2) вымяральная стужка для абмеру капыла і ступні ў абутковай вытворчасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

БАРЫСАЎСКІ ШПАЛАПРАПІ́ТНЫ ЗАВО́Д.

Дзейнічаў у 1898—1910 пры чыг. ст. Барысаў Маскоўска-Брэсцкай чыгункі. З дапамогай спец. машын насычаліся шпалы і драўляныя брусы смоладзягцярным хім. растворам. У 1899 выкарыстоўвалася паравая машына (15 к.с.), у 1910 — паравы рухавік (120 к.с.), працавалі 496 рабочых.

т. 2, с. 333

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

адпра́віць, -ра́ўлю, -ра́віш, -ра́віць; -ра́ўлены; зак.

1. каго-што. Паслаць, адаслаць, накіраваць.

А. дзяцей у школу.

А. пасылку.

А. студэнтаў на ўборку ўраджаю.

2. Адпусціць, вызваліць ад якіх-н. абавязкаў.

А. па дамах.

А. на пенсію.

3. што. Даць распараджэнне, сігнал на адпраўку, дазволіць адпраўку чаго-н.

А. цягнік.

А. калону машын.

4. Не згадзіцца прыняць.

А. на дапрацоўку.

5. Адслужыць набажэнства.

А. імшу.

|| незак. адпраўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. адпраўле́нне, -я, н. і адпра́ўка, -і, ДМ -ра́ўцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хо́бат, -а, М -аце, мн. -ы, -аў, м.

1. У некаторых млекакормячых: рухомы насавы прыдатак, падоўжаны нос.

Х. слана.

Х. тапіра.

2. Выцягнуты прыдатак у пярэдняй частцы цела некаторых беспазваночных і насякомых, які служыць для хапання здабычы і абароны (спец.).

3. Частка механізмаў, машын, якая па форме нагадвае выцягнуты нос жывёлы (спец.).

4. Задняя падоўжаная частка лафета артылерыйскай гарматы або задняя частка станка кулямёта (спец.).

|| памянш. хабато́к, -тка́, мн. -ткі́, -тко́ў, м.

|| прым. хо́батны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

traffic​1 [ˈtræfɪk] n.

1. рух; тра́нспарт;

heavy/light traffic вялі́кі/невялі́кі рух;

a line of traffic чарада́ машы́н;

traffic regulations пра́вілы даро́жнага ру́ху;

They were stuck in traffic. Яны заселі ў дарожнай пробцы.

2. га́ндаль (не законны);

traffic in drugs га́ндаль нарко́тыкамі

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

агрэгатава́ць

(ад агрэгат)

1) кампанаваць машыны або комплексы машын з уніфікаваных агрэгатаў;

2) аб’ядноўваць якія-н. аднародныя паказчыкі (велічыні) у больш агульныя, сукупныя.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

цуг, ‑а, м.

1. Доўгі рад, чарада жывёл, птушак, машын і пад., якія рухаюцца адна за адной. За цугам жураўліным Бягуць вятры наўсцяж. Калачынскі. Зусім блізка, амаль побач, пыхкаючы, працягнуў паравоз цуг вагонаў. П. Ткачоў.

2. Запрэжка, у якой коні (быкі і пад.) ідуць гужам або парамі адзін за адным.

[Ням. Zug.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

электраабсталява́нне, ‑я, н.

Сукупнасць электрычных прыбораў, апаратаў, машын і пад., якія выкарыстоўваюцца ў якой‑н. галіне гаспадаркі. Электраабсталяванне цэха. □ Калгас набыў электраабсталяванне і падвесную дарогу для жывёлагадоўчых ферм. «Звязда». // Комплекс электрычных апаратаў і прыстасаванняў на чым‑н. Электраабсталяванне самалёта. □ Машына не заводзілася. [Шаховіч] правярае электраабсталяванне, падачу паліва і нічога не знаходзіць. Мяжэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

А́НКЕР

(ням. Anker літар. якар),

1) дэталь гадзіннікавага механізма (вагальная вілка) — прамежкавае звяно паміж маятнікам ці балансірам (у залежнасці ад тыпу гадзінніка) і спускавым колам. Забяспечвае раўнамерны ход гадзіннікавага механізма.

2) Дэталь для змацавання частак збудаванняў або машын (напр., анкерная пліта, анкерны болт і інш.).

т. 1, с. 373

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БА́БА

(тэхн.),

ударная частка молатаў, капроў і інш. машын, якія выконваюць карысную работу за кошт энергіі ўдару. Выкарыстоўваецца пры забіванні паляў, коўцы і штампоўцы розных дэталяў. Падыманне бабы выконваецца ручным або эл. прыводам, а таксама парам ці сціснутым паветрам. Маса бабы можа дасягаць 30 т.

т. 2, с. 178

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)