ВІ́ЛЕНСКАЕ МАСТА́ЦКА-ПРАМЫСЛО́ВАЕ ТАВАРЫ́СТВА,

культурна-асветная арганізацыя ў Вільні ў 1904—15. Засн. ў гонар ураджэнца горада М.Антакольскага. Ставіла за мэту пашырэнне маст. адукацыі сярод рамеснікаў і рабочых, тэарэт. і практ. ведаў у галіне прыкладнога мастацтва, павышэнне ў насельніцтва ўзроўню маст. густу, развіццё маст. прам-сці ў Віленскай, Ковенскай, Гродзенскай губ. З ліп. 1905 пры т-ве дзейнічалі класы па малюнку, курсы лепкі, сталярнага і малярнага майстэрства.

Літ.:

Устав Виленского художественно-промышленного общества. Виьна, 1904;

Устав Рисовальных классов, учреждённых Виленским художественно-промышленным обществом в г. Вильне. Вильна, 1905;

Золотой век художественных объединений в России и СССР (1820—1932): Справ. СПб., 1992.

М.Л.Цыбульскі.

т. 4, с. 162

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

delicate [ˈdelɪkət] adj.

1. вы́танчаны, даліка́тны;

a delicate complexion даліка́тная ску́ра (пра твар)

2. то́нкі, даліка́тны;

a delicate perfume то́нкі пах духо́ў;

a delicate shade of pink бледна-ружо́вае адце́нне

3. сла́бы, кво́лы;

a delicate child кво́лае дзіця́;

delicate health сла́бае здаро́ўе

4. даліка́тны;

a delicate question даліка́тнае пыта́нне

5. склада́ны, майстэ́рскі;

a delicate operation склада́ная апера́цыя;

delicate workmanship то́нкае майстэ́рства

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

тэхнало́гія

(ад гр. techne = майстэрства + logos = навука, вучэнне)

1) сукупнасць метадаў апрацоўкі матэрыялаў у працэсе вытворчасці і іх навуковае апісанне (напр. т. зваркі);

2) перан. сукупнасць прыёмаў, якія выкарыстоўваюцца ў якой-н. справе, майстэрстве (напр. т. творчасці).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

пра́віла ср., в разн. знач. пра́вило;

граматы́чнае п. — граммати́ческое пра́вило;

~лы для ву́чняў — пра́вила для уча́щихся;

му́драе п. — му́дрое пра́вило;

адступі́ць ад ~л — отступи́ть от пра́вил;

трайно́е п. — тройно́е пра́вило;

па ўсіх ~лах майстэ́рства — по всем пра́вилам иску́сства;

узя́ць сабе́ за п. — взять (положи́ть) себе́ за пра́вило (пра́вилом);

як п. — как пра́вило

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

skill

[skɪl]

n.

1) спра́ўнасьць, спры́тнасьць f.

with skill — спра́ўна, спры́тна

2) уме́льства, майстро́ўства, майстэ́рства n., спрыт -у m.; кваліфіка́цыя f., на́вык -у m.

it takes skill to tune a piano — Патрэ́бнае ўме́льства, каб нала́дзіць піяні́на

He has no skills although he is interested in carpentry — Ён ня ма́е нія́кіх кваліфіка́цыяў, хоць ціка́віцца сталя́ркай

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

БАБРУ́ЙСКАЯ КЕРАМІ́КА,

традыцыйныя ганчарныя вырабы майстроў з Бабруйска. Промысел вядомы з даўніх часоў. У канцы 19 — пач. 20 ст. ў Бабруйску працавала каля 60 майстроў. Выраблялі дымленыя (т.зв. сінія), з 1930-х г. паліваныя рэчы. Акрамя сталовага, кухоннага, тарнага посуду выраблялі дэкар. дробную пластыку, цацкі. Своеасаблівасць маст. аблічча бабруйскай керамікі вызначалі мясц. сыравіна, майстэрства рамеснікаў, тэхнал. ўзровень вытворчасці. Бабруйскую кераміку вылучаюць прапарцыянальны строй і прыёмы фармоўкі, спалучэнне бясколерных празрыстых глазураў з багатым каларытам светла-чырвоных глін, сціплае дэкарыраванне адводкамі і штампікамі, асаблівасці ў канструкцыі накрывак і ручак. У Бабруйску працуе цэх маст. керамікі, дзе акрамя ганчарнага спосабу фармоўкі існуе адліўка і прасаванне, наладжаны выпуск рэчаў з ангобнай размалёўкай.

У.В.Угрыновіч.

т. 2, с. 189

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГАРАДЗЕ́ЦКІ ПРЫГО́ННЫ КВАРТЭ́Т У.Г.КАСТРЫЁТА-СКАНДЭРБЕ́КА Існаваў у канцы 1840—50-я г. Створаны кампазітарам-аматарам У.Г.Кастрыёта-Скандэрбекам

(блізкі сябра М.Глінкі і А.Даргамыжскага) у яго маёнтку Гарадзец на Магілёўшчыне з прыгонных сялян, прафесійна падрыхтаваных ням. скрыпачом Бекерам. У склад квартэта ўваходзілі С.Іваноў (1-я скрыпка),

М.Міхайлаў (2-я скрыпка), В.Андрэеў (альт), К.Васільеў (віяланчэль). Ансамбль меў вял. рэпертуар. Пра высокі ўзровень яго выканальніцкага майстэрства сведчыць выкананне ўсіх 16 квартэтаў Л.Бетховена, апошнія з якіх — найскладанейшыя творы сусв. квартэтнай л-ры. Квартэт пад кіраўніцтвам свайго ўладара вёў шырокую канцэртную дзейнасць на Магілёўшчыне; у 1858 тройчы выступаў у Магілёве з выкананнем твораў В.А.Моцарта і Бетховена.

Літ.:

Skrobecki L. Korespondencia z Mohilewa nad Dnieprem // Ruch muzyczny. 1858. № 27.

А.Л.Капілаў.

т. 5, с. 40

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ЗДАНЕ́ВІЧ Міхаіл Аляксандравіч

(н. 6.4.1943, в. Аркадыя Брэсцкага р-на),

бел. спявак (бас), педагог. Засл. арт. Беларусі (1979). Скончыў Бел. кансерваторыю (1972, клас С.Асколкава). У 1969—83 саліст Дзярж. т-ра оперы і балета Беларусі. З 1983 выкладае ў Бел. акадэміі музыкі. Творчую дзейнасць вызначалі голас вял. дыяпазону, майстэрства філіроўкі, здольнасць да сцэн. пераўвасаблення. Сярод партый у операх нац. рэпертуару: Чапля («Андрэй Касценя» М.Аладава), бацька Максіма («Зорка Венера» Ю.Семянякі), Інквізітар («Джардана Бруна» С.Картэса), у класічных: Барыс Гадуноў («Барыс Гадуноў» М.Мусаргскага), Грэмін («Яўген Анегін» П.Чайкоўскага), Рамфіс, Мантэроне («Аіда», «Рыгалета» Дж.Вердзі), Мефістофель («Фауст» Ш.Гуно), Дон Паскуале («Дон Паскуале» Г.Даніцэці), Лепарэла, Бартала («Дон Жуан» і «Вяселле Фігара» В.А.Моцарта). Лаўрэат Усесаюзнага конкурсу вакалістаў імя М.Глінкі (1971).

т. 7, с. 47

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Kunst

f -, Künste

1) маста́цтва

die schö- nen [bldenden] Künste — выяўле́нчае маста́цтва

ngewandte ~ — прыкладно́е маста́цтва

2) уме́льства, майстэ́рства

die himliche ~ — вядзьма́рства

es war kine grße ~ — гэ́та было́ не ве́льмі [не на́дта] ця́жка

was macht die ~? — жарт. ну, што но́вага на рабо́це?, як спра́вы?

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ма́йстар

(польск. majster < ням. Meister, ад лац. magister = кіраўнік, настаўнік)

1) спецыяліст у якім-н. рамястве, у якой-н. галіне вытворчасці;

2) кіраўнік асобнага ўчастка вытворчасці (напр. зменны м.);

3) чалавек, які дасягнуў высокага майстэрства ў сваёй справе (напр. м. мастацкага слова);

4) званне, якое прысвойваецца спартсменам, якія дасягнулі пэўных вынікаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)