закапёршчык, ‑а, м.

1. Рабочы, які кіруе забіўкай паляў у грунт пры дапамозе капра.

2. перан. Разм. Завадатар, верхавод. Па голасе Кастусь здагадаўся, што галоўным закапёршчыкам быў Балай. Прокша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гіпертрафі́я, ‑і, ж.

Павелічэнне аб’ёму якога‑н. органа ці тканкі цела ў выніку змянення іх функцыі або хваробы. Гіпертрафія мускула. Гіпертрафія сэрца. // перан. Празмернае развіццё чаго‑н. Гіпертрафія чуллівасці.

[Грэч. hypér — звыш і trophē — ежа.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гла́дка, прысл.

1. Прысл. да гладкі (у 1 і 2 знач.).

2. перан. Лёгка, без цяжкасцей і ўскладненняў. Сумуе Несцярэнка, калі менш, становіцца цяжкасцей, калі ўсё ідзе гладка. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гутарлі́вы, ‑ая, ‑ае.

Гаваркі, схільны да размоў. Заўсёды гутарлівы, Іван Мацвеевіч цяпер упарта маўчаў. Бядуля. // перан. Шумлівы, ажыўлены; незмаўкальны. Гутарлівы бор. □ Збоку ветру ў такт спявае Гутарлівы ручаёк. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

браджэ́нне, ‑я, н.

1. Працэс распаду арганічных рэчываў, які адбываецца пад уплывам мікраарганізмаў або вылучаных з іх ферментаў. Спіртавое браджэнне.

2. перан. Хваляванне, узрушэнне, узбуджэнне. Браджэнне розумаў. Рэвалюцыйнае браджэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бязво́блачны, ‑ая, ‑ае.

1. Ясны, без воблакаў. Бязвоблачнае неба. Бязвоблачны дзень.

2. перан. Нічым не засмучаны; светлы, шчаслівы. Бязвоблачнае каханне. □ [Пятру] здавалася, кончыліся ўсе непрыемнасці, надышоў час бязвоблачнага шчасця. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

атаві́зм, ‑у, м.

Спец. Праяўленне ў чалавека, жывёл і раслін такіх прыкмет, якія былі ўласцівы іх далёкім продкам. // перан. Рэшта, паўтарэнне чаго‑н., што было ўласціва папярэднікам. Палітычны атавізм.

[Ад лац. atavus — продак.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

атума́ніцца, ‑нюся, ‑нішся, ‑ніцца; зак.

1. Зацягнуцца, накрыцца туманам, смугою; затуманіцца. // Зацягнуцца, страціць празрыстасць (пра вочы).

2. перан. Страціць здольнасць ясна думаць, разважаць; затуманіцца. [Стэфа:] — Атуманілася галава... Усё пераблыталася. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́блытаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Разблытаўшы, выняць, вызваліць з путаў. Выблытаць птушку з сіла.

2. перан. Разм. Памагчы выйсці з цяжкага становішча. Выблытаць з небяспечнай справы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́пуклы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае сферычную вонкавую паверхню; проціл. увагнуты. Выпуклае шкло. Выпуклая лінза.

2. Які выдаецца наперад. Выпуклы лоб. Выпуклыя грудзі.

3. перан. Выразны, рэльефны. Выпуклы вобраз.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)