но́вы, -ая, -ае.

1. Упершыню створаны або зроблены; які ўзнік, з’явіўся нядаўна.

Новыя самалёты.

Н. горад.

2. Адкрыты, вынайдзены нядаўна.

Новая планета.

3. Незнаёмы, малавядомы.

Новыя мясціны.

Н. чалавек.

4. Які прыйшоў на змену ранейшаму, замяніў сабой тое, што было; чарговы, наступны.

Н. дырэктар.

Радавацца новаму дню.

5. Які мае адносіны да нашай эпохі, часу.

Новая гісторыя.

6. Не той, што раней; іншы.

Н. сэнс.

7. Гэтага года, апошняга ўраджаю.

Н. хлеб.

8. у знач. наз. но́вае, -ага, н. Навіна.

Што ў вас новага?

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ноч, -ы, мн. но́чы, начэ́й, нача́м, нача́мі, нача́х, ж.

Частка сутак з вечара да раніцы.

Не спаць начамі.

Зорная н.

○

Палярная ноч — частка года за Палярным кругам, калі сонца не падымаецца над гарызонтам.

◊

Ноч у ноч — кожную ноч.

Рабінавая ноч — цёмная летняя ноч з громам, маланкай, праліўным дажджом або толькі з бесперапыннымі зарніцамі.

|| ласк. но́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж., но́чанька, -і, ДМ -ньцы, мн. -і, -нек, ж. і но́чачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. начны́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

афагі́я

(ад а- + -фагія)

адсутнасць харчавання, характэрная для многіх дарослых насякомых (аваднёў, жукоў-дрывасекаў, некаторых матылькоў) у неспрыяльныя сезоны года, калі яны існуюць за кошт назапашаных у лічыначнай фазе энергетычных рэсурсаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кварта́л

(польск. kwartał, ад с.лац. quartalis)

1) частка тэрыторыі горада- абмежаваная з чатырох бакоў вуліцамі;

2) чацвёртая частка года (3 месяцы);

3) адзін з квадратных участкаў, на якія разбіваецца лес.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

мігра́цыя

(лац. migratio = перамяшчэнне)

1) перамяшчэнне насельніцтва ўнутры краіны або за яе межы (параўн. іміграцыя 1, эміграцыя 1);

2) перамяшчэнне жывёл у сувязі са змяненнем умоў існавання, порамі года, цыкламі развіцця і інш. (параўн. іміграцыя 2).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

сакаві́к м März m -(e)s, -e;

у сакаві́ку́ ме́сяцы im Mónat März;

у пача́тку сакаві́ка́ Ánfang März;

у канцы́ сакаві́ка́ Énde März;

у сакаві́ку́ бу́дучага го́да im März nächsten Jáhres, nächsten März

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

АНА́ДЫРСКІ ЗАЛІ́Ў,

у паўночна-ўсходняй частцы Берынгава м., каля берагоў Чукоцкага п-ва. Даўж. 278 км, шыр. каля ўваходу да 400 км, глыб. да 105 м. У заліў упадае р. Анадыр. Большую частку года ўкрыты лёдам. Прылівы пераважна паўсутачныя (да 3 м). На беразе заліва порт Анадыр.

т. 1, с. 332

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

гра́фік ​1, ‑а, м.

1. Схема, на якой наглядна супастаўлены асобныя моманты якога‑н. працэсу. Графік росту прамысловай прадукцыі. Графік змянення колькасці ападкаў па порах года.

2. План работы з дакладнымі паказчыкамі нормы і тэрмінаў выканання. Працаваць з апярэджаннем графіка. Графік дзяжурства.

[Ад грэч. graphikos — начэрчаны.]

гра́фік ​2, ‑а, м.

Мастак, які працуе ў галіне графікі (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

захо́ўвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да захавацца.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Знаходзіцца, змяшчацца дзе‑н., у чым‑н. Да 1941 года чучала.. [зубра] захоўвалася ў заалагічным музеі ў Белавежы. В. Вольскі. Частка.. [ранніх твораў Бядулі] не друкавалася і захоўваецца ў рукапісным аддзеле цэнтральнай бібліятэкі Акадэміі навук Літоўскай ССР. Каваленка.

3. Зал. да захоўваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мі́чман, ‑а, м.

1. Воінскае званне старшынскага саставу ў Ваенна-марскім флоце СССР, якое існавала з 1940 да 1971 г. З 1972 года — воінскае званне ваеннаслужачых ВМФ СССР, якія, адслужыўшы абавязковую воінскую службу, наступілі ў якасці спецыялістаў у Ваенна-марскі флот. // Асоба, якая носіць такое званне.

2. Першы афіцэрскі чын у флоце царскай Расіі.

[Англ. midshipman.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)