Verbum

асвяці́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., асве́ціцца; зак.

1. Стаць светлым, напоўніцца святлом.

Хата ярка асвяцілася.

2. Ажывіцца, прасвятлець пад уплывам якога-н. пачуцця, думкі і пад.

Твар чалавека асвяціўся шчаслівай усмешкай (перан.).

|| незак. асве́чвацца, -аецца.

ато́жылак, -лка, мн. -лкі, -лкаў, м.

1. Малады парастак расліны.

Каля дрэва з’явілася многа атожылкаў.

2. Адгалінаванне руданоснай жылы.

3. перан. Пра патомка, нашчадка.

Дзеці, унукі — нашы атожылкі.

|| прым. ато́жылкавы, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

блыха́, -і́, ДМ блысе́, мн. бло́хі, блох, ж.

Маленькае паразітычнае бяскрылае насякомае.

Шукаць блох (таксама перан.: вышукваць нязначныя недахопы ў чым-н.).

|| памянш. бло́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

|| прым. блышы́ны, -ая, -ае.

бядне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.

1. Траціць сваё багацце, станавіцца бедняком (у 1 знач.).

2. Траціць што-н., спусташацца, мізарнець.

Рака бяднее на рыбу.

Фантазія бяднее (перан.).

|| зак. абядне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е і збядне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е.

адрасава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны; зак. і незак., што і каму.

1. Паслаць (пасылаць) на які-н. адрас.

А. ліст брату.

2. перан. Накіраваць (накіроўваць).

Заўвагі адрасаваны рэдактару.

|| прым. адрасава́льны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

адста́лы, -ая, -ае.

1. Які адстаў ад іншых у дарозе.

Адсталая птушка.

2. перан. Які стаіць на больш нізкім узроўні развіцця параўнальна з іншымі.

А. чалавек.

Адсталая краіна.

Адсталыя погляды.

|| наз. адста́ласць, -і, ж. (да 2 знач.).

аква́рыум, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Штучны вадаём або шкляная пасудзіна з вадой для ўтрымання рыб, водных жывёлін і раслін.

2. перан. Памяшканне з празрыстымі сценамі (разм.).

|| прым. аква́рыумны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Акварыумнае рыбаводства.

акруглі́ць, акруглю́, акру́гліш, акру́гліць; акру́глены; зак., што.

1. Зрабіць круглым, акруглым.

А. губы.

2. Выразіць у круглых лічбах.

А. суму.

3. перан. Давесці да значных памераў; павялічыць (разм.).

|| незак. акругля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. акругле́нне, -я, н.

абкарна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., каго-што (разм.)

1. Падрэзаць, абстрыгчы вельмі коратка, няроўна.

А. валасы.

2. перан. Няўмела скараціць які-н. тэкст; пазбавіць якое-н. вучэнне, тэорыю чаго-н. істотнага; сказіць.

А. рукапіс.

А. гіпотэзу.

ава́рыя, -і, мн. -і, -рый, ж.

Пашкоджанне, выхад са строю якога-н. механізма, машыны ў час руху, работы.

Пацярпець аварыю (таксама перан.: пра няўдачу, правал якой-н. справы).

|| прым. авары́йны, -ая, -ае.

Аварыйная служба (па ліквідацыі аварый).