задры́па, ‑ы, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑е, Т ‑ай, ж.
Разм. пагард. Пра неахайнага чалавека. // Пра нядбалага, нікчэмнага чалавека. — Задрыпы вы, а не ваякі!.. Здраднікі былі сярод вас, а вы? Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гані́цель, ‑я, м.
Той, хто праследуе, прыгнятае каго‑, што‑н.; душыцель. Царква і манастыры, выступаючы ў ролі ганіцеляў асветы і навукі, у сваіх інтарэсах свядома культывавалі і падтрымлівалі сярод насельніцтва ўсеагульную непісьменнасць і забабоны. Алексютовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чалма́, ‑ы, ж.
Мужчынскі галаўны ўбор у мусульман — доўгі кавалак тканіны, абкручаны некалькі разоў вакол галавы. У сваім нацыянальным адзенні, у беласнежнай чалме, упрыгожанай дарагімі самацветамі, .. [індыйскі дэлегат] вылучаўся сярод масы гасцей у аднолькавых вячэрніх касцюмах. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Людскавацца ’выстаўляцца для агляду, на людзі’ (КТС, М. Лужанін), ’быць сярод добрых людзей, у добрым таварыстве’ (Шат.). Адпрыметнікавае рэгіянальнае ўтварэнне. Да лю́дскі. Сюды ж людскаваць ’быць у прыязных адносінах’ (КТС, І. Гурскі), людскаваты (КТС, А. Кулакоўскі).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
іудаі́зм
(п.-лац. iudaismus, ад лац. iudaicus = яўрэйскі)
рэлігія, пашыраная сярод веруючых яўрэяў; узнікла ў канцы 2 тыс. да н. э.; афіцыяльная рэлігія Ізраіля.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
трахі́сцыя
(н.-лац. trochiscia)
аднаклетачная зялёная водарасць сям. мікрактыніевых, якая трапляецца ў глебах, планктоне і сярод скопішчаў ніткаватых зялёных водарасцей прэсных і саланаватых вадаёмаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
юдаі́зм
(п.-лац. iudaismus, ад лац. iudaicus = яўрэйскі)
1) монатэістычная рэлігія, распаўсюджаная пераважна сярод яўрэяў; іудаізм;
2) моўны зварот, выраз, які ўласцівы яўрэйскай мове.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
абхапі́ць, -хаплю́, -хо́піш, -хо́піць; -хо́плены; зак., каго-што.
1. Абняць (рукамі, лапамі і пад.).
Дзяўчынка абхапіла маці за шыю.
2. перан. Акружыць з усіх бакоў (пра агонь, цемру і пад.).
Абхапіў агонь будыніну.
3. Успрыняць цалкам што-н.; зразумець, засвоіць.
А. позіркам краявід.
Адразу а. увесь матэрыял.
4. Распаўсюдзіць сярод каго-н.
А. падпіскай на газеты.
5. Зрабіць абход праціўніка з флангаў з мэтай нанясення ўдару.
Партызаны абхапілі ворага з трох бакоў.
|| незак. абхо́пліваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
poszycie
н.
1. саламяная страха;
2. пакрыццё, абшыўка;
poszycie statku — абшыўка карабля;
3. зараснік, параснік (сярод дрэў)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Лато́ка ’ўпадзіна, лагчына, катлавіна, нізіна’ (Касп.; полац., Нар. лекс.; ушац., Нар. сл.), беш. ’лужок сярод поля’ (Нар. сл.), ’гразкае месца’ (Сл. паўн.-зах.). Да лата́к 1 (гл.). Сюды ж латочышча ’лежыва’ (рас., Сл. паўн.-зах.) < ’упадзіна, яма’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)