Качэ́ўе ’стаянка качэўнікаў, а таксама мясцовасць, на якой качуюць’, качэўнікі ’народ, племя, якія вядуць качавы спосаб жыцця’, качавы́ ’які не мае аселасці; вандроўны’, ’звязаны з частай пераменай месца жыхарства’ (ТСБМ); качава́ць ’весці неаселы спосаб жыцця’. Ужо ў ст.-рус. мове было слова кочевати. Гэта запазычанне з цюрк. моў. Параўн. уйг., чагат. köč ’паездка, падарожжа, перасяленне’, köčmäk ’качаваць’. Гл. Фасмер, 2, 357. Корань köč‑ ’качаваць’ сустракаецца ў многіх цюрк. мовах. Параўн. яшчэ Шанскі, 2, К, 362.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Натхне́нне ’рус. вдохновение’ (Нас., Гарэц., Бяльк., ТСБМ). Утворана ад натхнуць ’унушыць каму-небудзь спосаб свайго мыслення’ (Нас.), гл. тхаць, тхнуць ’дыхаць, веяць’; у сувязі з гэтым няма падстаў лічыць калькай з рус. вдохновение (параўн. Крукоўскі, Уплыў, 120), таксама як і натхняць — калькай з укр. надихувати ’тс’ (параўн. Баханькоў, Весці АН БССР, 1981, 1, 121). Параўн. паралельнае ўтварэнне ад натхаць ’унушаць свой спосаб мыслення, свае думкі’ — натханне ’ўнушэнне’ (Гарэц.), нытханне ’задуменне, задума’ (Бяльк.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ГАЛАФІ́ТНАЕ ЖЫЎЛЕ́ННЕ,

спосаб жыўлення раслін і грыбоў растворанымі неарганічнымі рэчывамі пры дапамозе іх транспарту праз паверхневыя структуры клеткі. Уласціва пераважна аўтатрофам (фотасінтэзавальным раслінам і хемасінтэзавальным бактэрыям). Гл. таксама Галазойнае жыўленне.

т. 4, с. 455

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

лі́нія, -і, мн. -і, -ній, ж.

1. Рыса на плоскасці, паверхні або ў прасторы.

Прамая л.

Ломаная л.

2. Рыса, якая вызначае кірунак, мяжу, узровень чаго-н.

Берагавая л.

Л. гарызонту.

3. Размяшчэнне чаго-н. у адзін рад.

Л. ўмацавання.

4. Шлях (чыгуначны, водны і інш.) зносін, напрамак якіх-н. перадач.

Паветраная л.

Трамвайная л.

Тэлеграфная л.

5. Паслядоўны рад продкаў, нашчадкаў, аб’яднаных кроўнымі сувязямі.

Л. роду.

6. перан. Напрамак, спосаб дзеянняў, думак, поглядаў.

Л. паводзін.

7. перан. Галіна якой-н. дзейнасці.

Працаваць па грамадскай лініі.

8. Старая руская мера даўжыні, роўная 1/10 цалі.

◊

Весці (гнуць) сваю лінію (разм.) — дамагацца свайго.

Ісці па лініі найменшага супраціўлення — выбіраць найбольш лёгкі спосаб дзеянняў, ухіляючыся ад цяжкасцей.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

экстракцы́йны, ‑ая, ‑ае.

Спец.

1. Які мае адносіны да экстракцыі (у 2 знач.). Экстракцыйны спосаб атрымання алею. // Прызначаны для экстракцыі. Экстракцыйная ўстаноўка.

2. Які атрымліваецца шляхам экстракцыі (у 2 знач.). Экстракцыйная мука.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Выклада́нне ’выманне’; ’выказванне думкі’; ’абучэнне, навучанне’ (БРС); ’спосаб ткання посцілак, калі кожны ўзор выкладаецца’ (З нар. сл.), выклода́нје ’закладная тэхніка ўзорнага ткання’ (Влад.). Да выкладаць (гл.). Параўн. выклад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пачыні́ць ’выпатрашыць’ (хойн., Мат. Гом.), ’пачысціць рыбу’ (карэліц., Нар. словатв.). Да па‑ (< прасл. po‑) і чыніць (< прасл. činiti ’укладваць па парадку’ > ’упарадкаваць’ < прасл. činъ ’парадак, работа, надежны спосаб’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

паво́дзіны мн. Erhálten n -s, Verháltensweise f - (спосаб жыцця); Betrágen n -s, Benéhmen n -s (учынак);

адзна́ка за паво́дзіны Betrágenszensur f -, -en

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Бесемераўскі працэс (спосаб атрымання сталі) 2/312; 5/375; 8/447, 456; 10/35, 220

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

арыстакраты́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да арыстакратыі (у 1 знач.). Арыстакратычная сям’я. Арыстакратычны ліцэй.

2. Уласцівы арыстакрату; вытанчаны. Арыстакратычныя манеры. Арыстакратычнае паходжанне.

3. Які характарызуецца пануючай роляй арыстакратыі. Арыстакратычны спосаб праўлення.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)