рацыяналісты́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да рацыяналізму (у 1 знач.); заснаваны на рацыяналізме.
2. Які абапіраецца толькі на патрабаванні логікі, розуму. Рацыяналістычныя паводзіны. Рацыяналістычная думка. □ Лёдзя абурала сваёю ўпартасцю, нейкім рацыяналістычным падыходам да самага інтымнага. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
інтуіты́ўны
(фр. intuitif, ад лац. intuitus = унутраны)
заснаваны на інтуіцыі (проціл. дыскурсіўны).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
эгаліта́рны
(фр. égalitaire, ад égalité = роўнасць)
заснаваны на ўраўняльным падзеле прыватнай уласнасці.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
гу́мар, ‑у, м.
1. Здольнасць заўважыць і паказаць у камічнай, дабрадушна-смешнай форме чые‑н. слабасці, недахопы. Чалавек з гумарам. □ Брыгадзір расказвае пра хлопца з яўным замілаваннем, з гэткім харошым задушэўным гумарам. Дадзіёмаў.
2. Мастацкі прыём у творах літаратуры і мастацтва, заснаваны на паказе чаго‑н. у камічнай, дабрадушна-смешнай форме, а таксама літаратурны або мастацкі твор, заснаваны на гэтым прыёме. Аддзел сатыры і гумару ў газеце.
3. Настрой, гумор. Князь насупіўся, што кухар папсаваў яму добры гумар. Гарэцкі. Пан Крулеўскі не мог захаваць свайго добрага гумару. Колас.
[Англ. humour.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сілабі́чны, ‑ая, ‑ае.
Заснаваны на захаванні пэўнай колькасці складоў у вершаваным радку (пра вершаскладанне). Хоць яго некаторыя вершы збіваюцца на сілабічную метрыку, усё ж па паэтычнаму майстэрству ніхто з беларускіх паэтаў XIX ст. не можа зраўняцца з Багушэвічам. Івашын.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цеплавы́, ‑ая, ‑ое.
Спец. Які мае адносіны да цяпла (у 1 знач.), цеплаты (у 1 знач.). Цеплавая энергія. Цеплавое выпрамяненне. // Заснаваны на дзеянні цяпла, які дзейнічае з дапамогай цяпла. Цеплавы рухавік. Цеплавая электрастанцыя. Цеплавая сушылка.
•••
Цеплавы ўдар гл. удар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
інтэрнацыяна́льны
(п.-лац. internationalis = міжнародны)
1) міжнародны (і-ыя сувязі);
2) заснаваны на прынцыпах інтэрнацыяналізму.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
містыцы́зм
(фр. mysticisme, ад гр. mystes = які ведае таінства)
рэлігійна-ідэалістычны светапогляд, заснаваны на містыцы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
прэферэнцы́йны
(лац. praeferens, -ntis = які аддае перавагу)
які мае адносіны да прэферэнцыі, заснаваны на ёй.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
сенсуа́льны
(п.-лац. sensualis = здольны адчуваць, ад лац. sensus = пачуццё, адчуванне)
заснаваны на пачуццях, адчуваннях.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)