перае́сці, пераем, пераясі, пераесць; пераядзім, пераясце, пераядуць; пр. пераеў, ‑ела; заг. пераеш; зак.
1. чаго і без дап. З’есці больш, чым трэба; аб’есціся. Дзіця пераела.
2. каго-што і чаго. З’есці ўсё, многае. [Бацька:] — І прыбралі ўсё за пагоду, і змалацілі як мае быць, у засекі засыпалі. Думалі хлеба не пераядзім. Сабаленка.
3. што. Раз’ядаючы, разбурыць, раздзяліць на часткі. Іржа пераела жалеза.
•••
Пераесці (ад’есці) нутро (кішкі, вантробы) каму — моцна надакучыць, стаць невыносным для каго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распа́лены, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад распаліць.
2. у знач. прым. Моцна нагрэты; вельмі гарачы. Распалены прас. □ Сонца як не плавілася. Здавалася, з яго, як з распаленага жалеза, не промні ліліся, а сыпаліся іскры-апаліны, быццам па ім білі молатам. Сабаленка. Ад яе [печкі] распаленых сцен па ўсёй старожцы разліваецца прыемная цеплыня. Ігнаценка.
3. у знач. прым. Моцна ўзбуджаны, расхваляваны; разгарачаны. [Таццяна] стаяла сярод баб распаленая, вясёлая, прыгожая і ўсміхалася Зеленюку. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пало́са ж., в разн. знач. полоса́;
шыро́кая п. зямлі́ — широ́кая полоса́ земли́;
п. жале́за — полоса́ желе́за;
цёмная п. ле́су на гарызо́нце — тёмная полоса́ ле́са на горизо́нте;
~сы спе́ктра — по́лосы спе́ктра;
дождж прайшо́ў ~сай — дождь прошёл полосо́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
перагну́ць сов., в разн. знач. перегну́ть;
п. ліст жале́за папала́м — перегну́ть лист желе́за попола́м;
~ну́ў, трэ́ба крыху́ адагну́ць — перегну́л, на́до немно́го отогну́ть;
ён ~ну́ў у сваі́х патрабава́ннях — он перегну́л в свои́х тре́бованиях;
◊ п. па́лку — перегну́ть па́лку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
mantle
[ˈmæntəl]
1.
n.
1) накі́дка без рукаво́ў, ма́нтыя f.
2) пакрыцьцё n., по́крыва n.
a mantle of snow — сьне́жнае по́крыва
3) Tech.
а) кажу́х -а́ m. (футара́л з жале́за)
б) се́тка (наво́кал га́завага ліхтара́)
2.
v.t.
пакрыва́ць; аху́тваць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
вермікулі́т
(фр. vermiculite, ад лац. vermiculus = чарвячок)
мінерал класа сілікатаў, водны алюмасілікат магнію, кальцыю і жалеза з групы гідраслюд пераважна бурага і жоўтага колераў; выкарыстоўваецца як вогнетрывалы, цепла- і гукаізаляцыйны матэрыял у многіх галінах прамысловасці.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
przejeść
зак.
1. праесці;
rdza przejadła żelazo — іржа праела жалеза;
przejeść pieniądze — праесці грошы;
2. пад’есці; з’есці;
nie mogę tego przejeść — я не магу гэтага з’есці
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
chink
I [tʃɪŋk]
1.
n.
1) шчы́ліна, расшчэ́піна
2) слабо́е ме́сца, слабы́ бок
2.
v.t.
зама́зваць, затыка́ць шчы́ліны
3.
v.i.
трэ́скацца, расшчэ́пвацца
II [tʃɪŋk]
1.
n.
1) бра́згат -у m. (жале́за, манэ́ты)
2) informal манэ́ты; гато́ўка f.
2.
v.i.
бра́згаць, пабра́згваць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
го́ран, ‑рна, м.
1. Кавальская печ для награвання металу, забяспечаная мяхамі і паддувалам. У кузні было горача. Ярка палала вуголле. У горне ляжаў прадаўгаваты кавалак распаленага дабяла жалеза, ад яго з лёгкім трэскам разляталіся ў бакі блакітныя іскры. Курто. // Спецыяльная печ для абпальвання керамічных вырабаў.
2. перан.; чаго. Цяжкасці, выпрабаванне якія загартоўваюць, робяць стойкім каго‑, што‑н. Паэзія М. Танка.. вытрымала суровыя выпрабаванні, прайшла сапраўдную загартоўку ў горне жыцця. Шкраба.
3. Ніжняя частка доменнай печы, дзе згарае паліва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жо́лаб, ‑а; мн. жалабы, ‑оў; м.
1. Прадаўгаватае паглыбленне, выдзеўбанае ў чым‑н., а таксама прыстасаванне падобнай формы з дошак, ліставога жалеза і пад. для сцёку вадкасцей або перасыпання чаго‑н. Па жолабе наліўся залаты чыгун. Карпаў. // Прадаўгаватае паглыбленне ў грунце, па якім сцякае што‑н. Унь там рачулка срэбрам літым Бяжыць па жолабе размытым. Колас.
2. Карыта, у якое закладваецца корм жывёле. Капейка зноў пачаў хваліць — і кабылу.., і жолаб, у якім Міхась абмешваў вотру[б’ем] сечку. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)