кардыя... (гл. кардыё...).

Першая састаў. ная частка складаных слоў; ужываецца замест «кардыё...», калі націск у другой частцы падае на першы склад, напрыклад: кардыяграма, кардыяграфія, кардыялогія.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

неакласіцы́зм, ‑у, м.

Розныя па сацыяльнай накіраванасці плыні ў мастацтве другой паловы 19–20 стст., якім уласцівы зварот да традыцый антычнасці, эпохі Адраджэння і класіцызму.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пан...,

Першая састаўная частка складаных слоў, якая паказвае на поўны ахоп з’явы, на поўнае панаванне, поўную перавагу таго, што абазначана другой часткай, напрыклад: панславізм, пантэізм.

[Грэч. pán — усё.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прудані́зм, ‑у, м.

Гіст. Дробнабуржуазная сацыялістычная плынь другой паловы 19 ст., накіраваная супраць рэвалюцыйнага рабочага руху, за ўтапічнае зліццё пралетарыяту і буржуазіі ў адзін клас.

[Ад імя П. Ж. Прудона (Proudhon, 1809–1865), заснавальніка гэтага вучэння.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэжысу́ра, ‑ы, ж.

1. Работа, дзейнасць рэжысёра. Заняцца рэжысурай.

2. Кіраўніцтва пастаноўкай (спектакля, фільма). П’еса ў другой рэжысуры.

3. зб. Кіраўнікі пастаноўкі, рэжысёры. Рашэнне рэжысуры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэпрэса́ліі, ‑лій; адз. рэпрэсалія, ‑і, ж.

Кніжн. Прымусовыя меры з боку адной дзяржавы ў адносінах да другой у адказ на неправамерныя дзеянні. // Уст. Рэпрэсіўныя меры.

[Лац. repressaliae.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уся... (гл. усе...).

Першая састаўная частка складаных слоў, якая ўжываецца замест «усе...», калі націск у другой частцы падае на першы склад, напрыклад: усявышні, усямерны, усяночны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шырака... (гл. шырока...).

Першая састаўная частка складаных слоў; ужываецца замест «шырока...», калі націск у другой частцы слова падае на першы склад, напрыклад: шыракакрылы, шыракаплечы, шыраканосы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зале́жнасць, -і, ж.

1. Адносіны адной з’явы да другой як выніку да прычыны.

З. рыначных цэн ад попыту.

У залежнасці ад абставін.

2. Падпарадкаванасць іншым, чужой уладзе, волі.

Прыгонная з.

Быць у залежнасці.

3. У граматыцы: фармальная падпарадкаванасць аднаго слова ці сказа другому.

З. даданага сказа ад галоўнага.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пасла́нне, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Пісьмовы зварот дзяржаўнага дзеяча (ці грамадскай арганізацыі) да другога (ці да другой арганізацыі) па якім-н. важным дзяржаўным, палітычным пытанні.

П. прэзідэнта кангрэсу.

2. Увогуле — пісьмо, пісьмовы зварот (уст. і іран.).

Страснае п.

3. Літаратурны твор у форме звароту да каго-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)