фунікулёр
(фр. funiculaire, ад лац. funiculus = канат, вяроўка)
горная канатная дарога для перавозкі пасажыраў на крутых пад’ёмах на невялікую адлегласць.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АСФА́ЛЬТ
(ад грэч. asphaltos горная смала),
будаўнічы су́вязны матэрыял. Прыродны асфальт утвараецца пры акісленні нафты пасля выпарэння лёгкіх фракцый. Пашыраны ў раёнах неглыбокага залягання і выхаду на паверхню нафтаноснай пароды. Штучны асфальт — сумесь бітумаў (13—60%) з тонказдробненым вапняком, пясчанікам і інш., адрозніваецца ад прыроднага наяўнасцю парафіну і нафтавага масла. Асфальт выкарыстоўваюць як дахавы гідраізаляцыйны матэрыял, у вытв-сці асфальтабетону, замазак, клею.
т. 2, с. 62
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АЛАЗЕ́ЙСКАЕ ПЛАСКАГО́Р’Е,
на ПнУ Сібіры, у Рэспубліцы Саха (Якуція), у міжрэччы рэк Індыгірка, Калыма, Алазея і Ажогіна. Даўж. 300 км. Выш. да 954 м. Складзена пераважна з гнейсаў, перакрытых вулканагенна-асадкавымі і туфагеннымі адкладамі, перарванымі гранітамі. Характэрны ізаляваныя масівы і хрыбты з плоскімі вяршынямі. На схілах да выш. 450 м забалочаныя лістоўнічныя рэдкалессі, да 600 м зараснікі кедравага сланцу, вышэй — горная тундра.
т. 1, с. 226
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ЛАБРАДАРЫ́Т,
поўнакрышталічная магматычная горная парода, анартазіт-лейкакратавая разнавіднасць габра. Складзена ў асноўным з лабрадору, а таксама піраксену, аўгіту, тытанамагнетыту, ільменіту і інш. Структура буйназярністая, тэкстура масіўная. Колер шэры да чорнага. Ірызацыя ў блакітна-сініх, радзей залацістых тонах. Шчыльн. 2,7—2,9 г/см3. Магматычнага паходжання. Выкарыстоўваецца як дэкаратыўна-абліцовачны камень. Радовішчы ў Канадзе (п-аў Лабрадор), на Украіне, у Фінляндыі, ЗША.
У.Я.Бардон.
т. 9, с. 83
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
базані́т
(гр. basanites, ад basanos = пробны камень)
горная парода чорнага колеру, якая мае базальтавы склад, апрача таго ўтрымлівае нефелін або лейцыт.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
вітрафі́р
(ад лац. vitrum = шкло + гр. porphyra = пурпур)
вулканічная горная парода, якая складаецца з вулканічнага шкла з невялікай прымессю іншых мінералаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
гезе́нк
(ням. Gesenk)
вертыкальная падземная горная вырабатка, у якой няма непасрэднага выхаду на паверхню; служыць для пад’ёму грузаў, вентыляцыі і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
горнбленды́т
(ад ням. Horn = рог + Blende = покрыва)
крышталічная горная парода, якая складаецца амаль цалкам з рагавой субстанцыі; адрозніваецца ад амфібаліту структурай.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
кератафі́р
[ад гр. keras, -atos = рог + (пар)фір]
магматычная горная парода, якая складаецца з дробназярністай масы і ўкрапаных крышталёў, пераважна альбіту.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
кімберлі́т
(ад англ. Kimberley = назва горада ў Паўднёва-Афрыканскай Рэспубліцы)
магматычная горная парода чорнага колеру з сінім або зялёным адценнямі, алмазаносная.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)