умацава́цца, -цу́юся, -цу́ешся, -цу́ецца; -цу́йся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць больш моцным, устойлівым.

Бераг умацаваўся.

Перасаджанае дрэва ўмацавалася ў новым грунце.

2. Размясціцца, стварыўшы сабе абарончыя збудаванні.

Часць умацавалася на новым месцы.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць больш моцным, здаровым, трывалым.

Нервы ўмацаваліся.

Здароўе ўмацавалася.

Яго становішча ўмацавалася.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Стаць цвёрдым, устойлівым, усталявацца, устанавіцца.

Гаспадаркі ўмацаваліся.

|| незак. умацо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. умацава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гвор Хваля, якая, б'ючыся аб бераг, стварае працяжны шум (Панямонне).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

жаўтапе́сак Пясчаны бераг, пясчанае дно, пясчаная глеба (Глуск. Янк. II).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

апаласну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.

Злёгку абдаўшы вадою, абмыць. Адчувалася патрэба асвяжыцца, падтрымаць абяссілеўшае за бяссонную ноч стомленае цела, апаласнуць пачырванеўшыя ад зморы вочы. Колас. Я ўжо не памятаў, як на скорую апаласнуў боты і адным духам выскачыў на бераг. Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абвалі́ць, ‑валю, ‑валіш, ‑валіць; зак.

1. Абурыць што‑н. Абваліць склеп. Абваліць вугальны пласт. Абваліць падмыты вадою бераг.

2. Паваліць каго‑, што‑н. Абваліць дрэва. // Адолець у барацьбе. Тады меншы сын азвярэла кінуўся на брата, схапіў яго за грудзі і абваліў на падлогу. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гару́чы ​1, ‑ая, ‑ае.

1. Здольны гарэць. Гаручы газ. Гаручыя сланцы.

2. у знач. наз. гару́чае, ‑ага, н. Паліва для рухавікоў (нафта, бензін і інш.).

гару́чы ​2, ‑ая, ‑ае.

Нар.-паэт. Горкі, пякучы. Глядзіць на Дзвіну ў адзіноце дзяўчына, Гаручая ўпала на бераг слязіна. Зарыцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

само́тнік, ‑а, м.

Той, хто пазбягае людзей, вядзе адасобленае жыццё. Натуральна, што і лірычны герой у рамантычных творах Змітрака Бядулі гэтага часу — адзінокі самотнік. Каваленка. / у перан. ужыв. Дзе вольхі ніцыя крысом хаваюць бераг стромы, жыве стары самотнік сом, на ўсю раку вядомы. А. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тысячагало́сы, ‑ая, ‑ае.

Які складаецца з тысячы, мноства галасоў; які ўтвараецца тысячам, мноствам галасоў. Тысячагалосае «ура» перарвала яго прамову. Шамякін. / у вобразным ужыв. Белагрывыя хвалі з разгону кідаюцца на бераг, разбіваюцца аб камень, заліваюць яго сваімі салёнымі пырскамі, аглушаюць тысячагалосым гоманам і шумам. Бяганская.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

überfahren

*

I

1.

vi (s) пераязджа́ць (на другі бераг)

2.

vt пераво́зіць, перапраўля́ць (на другі бераг і г.д.)

II

vt

1) перае́хаць (каго-н.), нае́хаць (на каго-н., на што-н.); пра- е́хаць (забаронены знак)

2) груб. надуры́ць, абдуры́ць (каго-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ДАБРАМЫ́СЛЕНСКАЕ ВАДАСХО́ВІШЧА,

у Лёзненскім р-не Віцебскай вобл. на р. Чарніца (прыток Лучосы), за 10 км на ПдЗ ад г. п. Лёзна. Створана ў 1962. Пл. 1,16 км². Даўж. 8 км, найб. шыр. 800 м, найб. глыб. 5 м, аб’ём вады 2,25 млн. м³. Берагавая лінія звілістая: правы бераг пад лесам, левы забалочаны. Выкарыстоўваецца для энергет. мэт.

т. 5, с. 558

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)