Му́скус ’пахучае рэчыва’ (ТСБМ), ст.-рус. мускусъ, мъскусъ, москосъ ’тс’, якія праз лац. muscus ці ст.-грэч. μόσχος ’тс’ з перс. mušk ’бабровая струя’ < ст.-інд. muṣkás ’яечка’ (г. зн. сакрэт з залоз некаторых жывёл). У бел. мове (паводле Крукоўскага, Уплыў, 79) — з рус. мовы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

анархі́зм​2

(ад ан- + гр. orchis = яечка)

парок развіцця, які заключаецца ў адсутнасці абодвух яечкаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гематацэ́ле

(ад гемата- + гр. kele = пухліна)

скапленне крыві пераважна паміж лісткамі яечка, якое адбываецца звычайна пры траўмах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

но́сік, ‑а, м.

1. Памянш.-ласк. да нос (у 1 знач.). Зося весела засмяялася, ад чаго яе малы кірпаты носік яшчэ больш задраўся ўгору. Ваданосаў.

2. Частка чайніка, збана і пад., праз якую выліваюць вадкасць.

3. Вострая або завостранай формы частка якога‑н. прадмета. Носік касы. □ Прыстаўляючы руку да носіка кожнага яечка, я прасвечваў іх на сонцы, глядзеў, ці свежыя яны. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гідрацэ́ле

(ад гідра- + гр. kele = уздуцце)

збіранне вадкасці ў абалонках яечка пры мясцовых запаленчых працэсах, пры агульнай вадзянцы або прыроджанае.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

упа́свіць, ‑су, ‑сеш, ‑се; ‑сем, ‑сяце, ‑суць; пр. упасвіў, ‑віла; заг. упасі; зак., каго.

1. Змагчы пасвіць. Не ўпасе кароў адзін пастух. // перан. Разм. Выгадаваць, дагледзець, выхаваць. — Да трох год, кажуць, качай [дзяцей], як яечка, да сямі пасі, як авечку. А падрастуць, дык і не ўпасеш, бывае. Ермаловіч. Паспрабуй, угледзь нават трох — зайцоў і тых не ўпасеш, а тут людзі. Чыгрынаў.

2. Разм. Адкарміць на падножным корме.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аі́дыум

(лац. oidium, ад гр. oidion = яечка)

грыбная хвароба вінаграду, якая характарызуецца ўтварэннем на ўсіх надземных органах расліны шаравата-белага налёту.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тэстастэро́н

(ад лац. testis = мужчынскае яечка + гр. stereos = цвёрды)

гармон мужчынскіх палавых залоз, які абумоўлівае фарміраванне палавых органаў і другасных палавых прымет.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

крыптархі́зм

(ад крыпта- + гр. orchis = яечка)

анамалія эмбрыянальнага развіцця, пры якой да моманту нараджэння чалавека або жывёліны адно або два яечкі не трапляюць у машонку.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ВАРЫКАЦЭ́ЛЕ

[ад лац. varix (varicis) уздуцце на венах + грэч. kēlē пухліна],

варыкознае расшырэнне вен семявага канаціка ў чалавека і жывёл. У мужчын узнікае пераважна ў маладым узросце, часцей у перыяд палавога выспявання. Суправаджаецца непрыемным адчуваннем у вобласці машонкі, цягучым болем у яечках і пахвіне, які ўзмацняецца пры фіз. нагрузцы, палавым узбуджэнні. Магчымы парушэнні палавой функцыі і сперматагенезу (алігазааспермія), бясплоднасць.

Варыкацэле развіваецца пры парушэнні адтоку крыві з яечкавай вены, часцей злева. Адпаведная палавіна машонкі павялічаная, вылучаюцца гронкападобныя вузлавата-расшыраныя вены семявага канаціка. Паступова развіваецца атрафія яечка. Лячэнне хірургічнае.

т. 4, с. 19

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)