чы́сты, -ая, -ае; чысце́йшы.

1. Незабруджаны, незапэцканы.

Чыстая бялізна.

Чыстая падлога.

2. Пра работу: які патрабуе кваліфікацыі, умення; звязаны з тым, што не вельмі пэцкае, брудзіць.

Ён прывык працаваць на чыстай рабоце.

3. Выкананы, зроблены акуратна, старанна, без хібаў.

Шкатулка чыстай работы.

4. Са свабоднай, адкрытай, нічым не занятай паверхняй.

Чыстае поле.

Ч. ліст паперы.

Чыстае неба.

5. Без пабочных дамешак або з нязначнымі дамешкамі.

Ч. спірт.

Чыстая шэрсць.

Чыстае паветра.

Чыстая вада.

6. Выразны ў гучанні, без пабочных шумаў, гукаў.

Даносіўся ч. гук званоў.

Ч. голас салаўя.

7. Які адпавядае пэўным нормам, правілам (пра мову, склад і пад.).

Гаварыў на чыстай беларускай мове.

8. перан. Маральна бездакорны, сумленны, шчыры; без карыслівых думак і дзеянняў.

Чалавек з чыстым сумленнем.

Чыстыя пачуцці.

9. Абсалютны, поўны (разм.).

Чыстая праўда.

Гэта чыстая выпадковасць.

10. Не звязаны з практычным прымяненнем; проціл. прыкладны́.

Чыстая тэорыя.

○

Чыстая вага — вага чаго-н. без посуду, без упакоўкі і пад.; нета.

|| наз. чыстата́, -ы́, ДМ -таце́, ж. (да 1, 3—5 і 8 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лазурко́вы, ‑ая, ‑ае.

Светла-сіні, колеру яснага неба. Чыстае лазурковае неба разгорнутым парасонам аднімала шырокія прасторы. Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

tabula [ˈtæbjələ] n. (pl. tabulae) лацін., hist. до́шчачка для пісьма́

♦

tabula rasa не́шта чы́стае, некрану́тае

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

◎ Круга́н ’чыстае сухое месца сярод лесу, звычайна пясчанае, пясчаны ўзгорак’ (Яшк.), ’куча, гурба’ (Сцяшк. Сл.). Гл. курган.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

блакі́т

(польск. blękit, ад с.-в.-ням. blanc-heit)

1) светла-сіні колер;

2) перан. чыстае яснае неба.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

bloodstock

[ˈblʌdstɑ:k]

n.

жывёла чы́стае паро́ды (асаблі́ва пра ко́ней)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

pure-bred

[ˈpjʊrbred]

adj.

чы́стае крыві́ (пра жывёліну), паро́дзісты

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

◎ Прало́мка ’палонка ў лёдзе; чыстае ад лёду месца на рацэ’ (Сцяшк. Сл., Сл. ПЗБ, навагр., Дзмітр.). Кантамінацыя палонка і праламаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прыфранці́цца, ‑нчуся, ‑нцішся, ‑нціцца; зак.

Разм. Франтавата, прыгожа апрануцца; прыбрацца. Гарбылёўцы, колькі можна было, прыфранціліся — начысцілі боты, апрануліся ў чыстае. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чыстапо́ліца, ‑ы, ж.

Чыстае поле; бязлессе. Праз якую гадзіну старая хата ў шэрай, па-начному ўжо аднатоннай, чыстаполіцы стомлена патушыла агеньчыкі [акон]. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)