wzdąć się
зак.
1. надзьмуцца;
2. узняцца, успухнуць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
nabrzmieć
зак.
1. успухнуць, набракнуць;
2. перан. напоўніцца; перапоўніцца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Збамбе́рыць ’падняць вялікае, цяжкае (на плечы, воз)’, ’успухнуць’ (Сцяц.), збабэнчыць ’ускінуць на плечы’, ’уздуць (пра жывот)’, збэнчыць ’успучыць’ (Сл. паўн.-зах.), ’уздуцца, узлавацца’ (слонім., Нар. лекс.). Наўрад ці трэба аддзяляць ад бамбэлак ’жывот, барабан’ (гл.), ’надзьмуты мачавы пузыр жывёлы’ (Сл. паўн.-зах.), польск. bąbel ’пухір, уздуцце’, адкуль дакладна бел. бомбаль ’пузыр’ (ваўк., даецца паводле Лаўчутэ, Сл. балт., 62). Суадноснасць бел. слоў магчыма з-за экспрэсіўнага характару, але няпэўная. Лаўчутэ (Сл. балт., 98) збамбэрыць лічыць запазычаннем з балт. слова з коранем *bamb‑ (параўн. літ. bam̃bti ’таўсцець, пухнуць, надувацца’), што не выключаецца, але хутчэй як крыніца кантамінацыі. Больш цяжка растлумачыць бел. значэнне ’падняць’, якое, як і ’ўздуцца’, аб’ядноўвае абодва дзеясловы. Да гэтых цяжкасцей дадаецца яшчэ абамбе́рыць ’дрэнна пастрыгчы’ (гл.), узбамберыць ’залезці, набіць’ (слонім., Жыв. сл.), адкуль, відаць, і збамберыць ’падняць’. Магчыма, знач. ’падняць’ трэба выдзеліць. Абамберыць ’пастрыгчы нагала’ (жыт., Жыв. сл.), можа, да значэння, ’пухнуць’ > ’пухір’ (параўн. бамбэлак). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
взду́ться сов., разг.
1. (подняться кверху — о волнах) узня́цца; (о парусах) надзьму́цца;
2. (набухнуть) набра́кнуць; (о тесте) падысці́; (раздуться, вспухнуть) успу́хнуць, напу́хнуць; (разнести) разне́сці; (распухнуть) распу́хнуць; (о животе) успу́шыцца; (о льде) узня́цца;
щека́ взду́лась шчака́ ўспу́хла (напу́хла, распу́хла), шчаку́ разне́сла;
взду́лся лёд на реке́ узня́ўся лёд на рацэ́;
3. перен. (о ценах) узня́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вздутьI сов.
1. (поднять дуновением) узня́ць;
2. безл. (вспухнуть) успу́хнуць, напу́хнуць, разне́сці; (распухнуть) распу́хнуць; (о животе) успу́шыць; (о льде) узня́ць;
у меня́ вздуло щёку у мяне́ успу́хла (напу́хла, распу́хла) шчака́, разне́сла шчаку́;
у меня́ вздуло живо́т у мяне́ ўспу́шыла жыво́т;
вздуло лёд на реке́ узняло́ лёд на рацэ́;
3. (разжечь) разг. раздзьму́хаць; (зажечь) запалі́ць;
4. перен. (цены), разг. узня́ць, нагна́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)