obsequious [əbˈsi:kwiəs] adj. fml, derog. ліслі́вы, уго́длівы, рабале́пны;
give an obsequious smile ліслі́ва ўсміхну́цца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
◎ Падлыга́ла ’які дапамагае ілгаць’ (Нас.), падлыжнік ’падлізлівы, угодлівы чалавек’ (Чачот). Рус. падлыгала ’ілгун’. Да *падлыгаць < лыгаць. Гл. лыга©.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
уми́льный
1. (нежный, приятный) мі́лы;
2. перен. (льстивый, угодливый) разг. даго́длівы; уго́длівы; ліслі́вы, падлі́злівы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Рабале́пны ’ліслівы, рабскі, угодлівы’, рабале́пстваваць ’быць рабалепным’ (ТСБМ), сюды ж рабалепства ’падляганне’ (Гарэц.). Запазычана з рус. раболе́пный, раболепство, раболе́пствовать ’тс’, дзе ў сваю чаргу са ст.-слав. раболѣпьно ’па-рабску, як раб’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
серві́льны
(лац. servilis = рабскі)
рабалепны, угодлівы (напр. с-ыя манеры).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
лаке́йскі, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да лакея, належыць лакею. Лакейская служба. Лакейская вопратка. // перан. Неадабр. Угодлівы, ліслівы, пакорны. Лакейская ўгодлівасць. □ Уваходзіць Лямант і стаіць у лакейскай позе. Чорны.
2. у знач. наз. лаке́йская, ‑ай, ж. Памяшканне, пакой для лакеяў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
oily [ˈɔɪli] adj.
1. тлу́сты, пакры́ты ма́слам, зашмальцава́ны;
an oily skin тлу́стая ску́ра
2. ма́слены, масляні́сты, але́істы;
an oily liquid масляні́стая ва́дкасць
3. derog. ліслі́вы, падлі́злівы, уго́длівы/даго́длівы, яле́йны;
an oily smile уго́длівая ўсме́шка
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
уго́днік, ‑а, м.
1. Разм. зневаж. Той, хто імкнецца дагадзіць каму‑н.; угодлівы чалавек.
2. Уст. У рэлігійным уяўленні — святы, які ўгадзіў богу сваім бязгрэшным жыццём. На покуце над сталом віселі абразы ў просценькіх саматужных асадках, але пад шклом, каб мухі не забруджвалі твары святых угоднікаў. Колас. Цётка Тэкля, самая набожная ў вёсцы жанчына, пераблытала і накрыла чыгун з бульбай для свіней абразом Міколы ўгодніка. Курто.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
халу́йскі, ‑ая, ‑ае.
Пагард. Які мае адносіны да халуя, уласцівы яму. [Камендант:] — Калі не задавішся сам, сабака, .. то нам давядзецца самім апаганіць свае рукі аб тваю халуйскую скуру. Лынькоў. Аўтар выкрывае ганебныя халуйскія рысы ў дачыненні да ляснічага ў некаторых леснікоў, але ўвогуле ён малюе вобразы сялян, як увасабленне розуму, працавітасці, сумленнасці. Клімковіч. // Рабалепны, угодлівы. Яму вельмі хацелася вызначыцца перад акупантамі сваёй паганай вынаходлівасцю і халуйскай адданасцю. Казлоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
халу́й, ‑я, м.
Пагард.
1. Назва слугі, лакея. Халую важна было дагаджаць толькі свайму пану. Машара. Міхал, селянін па натуры, па выхаванню, пры гэтых, няхай сабе нячастых, наездах паноў «на глушцовыя токі» найбольш яскрава выступае ў ролі халуя, папіхача, і такая роля для яго глыбока абразлівая. Навуменка.
2. перан. Занадта паслужлівы, угодлівы чалавек; падхалім. Ад цяжкай не стагнаў работы, А халуём быць не магу. Валасевіч. Фашысты давяралі сваім халуям не толькі прымаць перадачы для зняволеных, але і гаспадарыць у камерах, тэрарызаваць непаслухмяных. Мяжэвіч. Два тыдні ў нашай вёсцы не было старасты, немцы не маглі знайсці халуя на гэты пост. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)