захвалява́цца сов.

1. в разн. знач. заволнова́ться; (начать тревожиться — ещё) забеспоко́иться;

~лася мо́ра — заволнова́лось мо́ре;

нато́ўп ~ва́ўсятолпа́ заволнова́лась;

ра́нены ~ва́ўся — ра́неный заволнова́лся (забеспоко́ился);

2. перен. (прийти в состояние смущения, в замешательство) смути́ться;

хло́пчык ~ва́ўся — ма́льчик смути́лся

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абкружы́ць сов.

1. окружи́ть;

яго́ы́ў нато́ўп людзе́й — его́ окружи́ла толпа́ люде́й;

2. (обвести чем-л. вокруг) окружи́ть;

а. уча́стак кана́вай — окружи́ть уча́сток кана́вой;

3. оцепи́ть;

а. кварта́л — оцепи́ть кварта́л;

4. охот. обложи́ть;

5. (вокруг) обойти́, обежа́ть, объе́хать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ГРАМА́ДСКАЯ ДУ́МКА,

стан масавай свядомасці, які адлюстроўвае адносіны грамадства або яго часткі да з’яў і працэсаў сац.-паліт. і сац.-культ. рэчаіснасці, да дзейнасці пэўных асоб, груповак, арг-цый і г.д. Можа выступаць у экспрэсіўнай, кансультатыўнай і рэгулятыўнай функцыях; у залежнасці ад зместу выказванняў у ацэначных, аналітычных і канструктыўных меркаваннях. Грамадская думка рэгулюе паводзіны індывідаў, сац. груп, суполак, сац. ін-таў у грамадстве, выпрацоўвае пэўныя нормы грамадскіх паводзін; выяўленні нар. характару. Носьбітам (суб’ектам) грамадскай думкі можа выступаць грамадства ў цэлым, а таксама розныя сац. і паліт. групоўкі. Найб. актыўнымі каналамі фарміравання і выяўлення грамадскай думкі ў дэмакр. грамадстве з’яўляюцца сродкі масавай інфармацыі, сходы, мітынгі, маніфестацыі грамадзян, а таксама рэферэндумы, выбары органаў улады, сацыялагічныя апытанні насельніцтва. Навук. распрацоўка праблем грамадскай думкі пачалася ў 2-й пал. 19 ст. франц. сацыёлагам Г.Тардам, у 20 ст.амер. сацыёлагамі А.Хоўэлам, У.Ліпманам і інш. У Беларусі тэндэнцыя развіцця грамадскай думкі даследуецца Ін-там сацыялогіі АН Беларусі, недзярж. арг-цыяй «Грамадская думка», інш. сацыяльнымі групамі.

Літ.:

Тард Г. Общественное мнение и толпа: Пер. с фр. М., 1902;

Тернер Дж. Структура социологической теории: Пер. с англ. М., 1985;

Горшков М.К. Общественное мнение: История и современность. М., 1988.

Я.М.Бабосаў.

т. 5, с. 397

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

чарада́ ж.

1. верени́ца, череда́; (о птицах — ещё) карава́н м.;

2. гурьба́, вата́га; толпа́;

3. (о животных вообще) ста́я; (о скоте) ста́до ср., гурт м., ота́ра, кося́к м.;

паршы́вая аве́чка ўсю ~ду́ псуе́посл. парши́вая овца́ всё ста́до по́ртит

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гусці́ несов. гуде́ть; жужжа́ть;

да ве́чара гула́ малата́рня — до ве́чера гуде́ла молоти́лка;

на дварэ́ гула́ заве́я — на у́лице гуде́ла мете́ль;

на пло́шчы гуў нато́ўп — на пло́щади гуде́ла толпа́;

у вуша́х мо́цна гуло́безл. в уша́х си́льно гуде́ло;

но́гі гудзя́ць — но́ги гудя́т;

над ву́хам гудзе́ кама́р — над у́хом жужжи́т кома́р

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дро́гнутьII сов.

1. здрыгану́цца; страсяну́цца; (задрожать) задрыжа́ць; (пошевельнуться) зварухну́цца;

го́лос дро́гнул го́лас задрыжа́ў;

рука́ не дро́гнет рука́ не задрыжы́ць;

у него́ дро́гнули бро́ви у яго́ зварухну́ліся бро́вы;

2. (прийти в смятение) завага́цца; (пошатнуться) пахісну́цца; (податься) пада́цца; (не выдержать) не вы́трымаць;

неприя́тель дро́гнул и на́чал отступа́ть во́раг не вы́трымаў і пача́ў адступа́ць;

толпа́ дро́гнула и потесни́лась наза́д нато́ўп пахісну́ўся і пада́ўся наза́д.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

припере́ть сов., в разн. знач. прыпе́рці;

припере́ть дверь прыпе́рці дзве́ры;

припере́ть до́ску к стене́ прыпе́рці до́шку да сцяны́;

толпа́ припёрла нас к забо́ру нато́ўп прыпёр нас да пло́та;

он припёр к нам за пять киломе́тров груб., прост. ён прыпёр да нас за пяць кіламе́траў;

це́лый мешо́к припёр на себе́ груб., прост. цэ́лы мяшо́к прыпёр на сабе́;

припере́ть к стене́ прыпе́рці да сцяны́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пада́цца сов.

1. в разн. знач. пода́ться; (подвинуться, уклониться немного в сторону, вперёд, назад — ещё) приня́ть;

дзве́ры падалі́ся пад на́ціскам нато́ўпу — дверь подала́сь под давле́нием толпы́;

нато́ўп пада́ўся ўбоктолпа́ подала́сь в сто́рону;

машы́на падала́ся наза́д — маши́на приняла́ наза́д;

ён пада́ўся ў аграно́мы — он пода́лся в агроно́мы;

п. на по́ўдзень — пода́ться на юг;

2. перен. (заметно ухудшиться, ослабеть, постареть) сдать;

3. разг. почу́диться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

увалі́цца I сов.

1. в разн. знач. ввали́ться;

у. ў я́му — ввали́ться в я́му;

у хво́рага ўвалі́ліся во́чы — у больно́го ввали́лись глаза́;

у пако́й ~лі́ўся нато́ўп хлапчуко́ў — в ко́мнату ввали́лась толпа́ мальчи́шек;

2. (внутрь) обру́шиться, провали́ться;

столь ~лі́лася — потоло́к обру́шился (провали́лся);

не капа́й друго́му я́мы, сам ~лішся ў яе́посл. не рой друго́му я́мы, сам в неё упадёшь

увалі́цца II сов. уваля́ться;

сукно́і́лася — сукно́ уваля́лось

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шугану́ць сов.

1. однокр. полыхну́ть;

аго́нь ~ну́ў у вышыню́ — ого́нь полыхну́л вверх;

2. ду́нуть (порывисто);

ра́птам ~ну́ў мо́цны ве́цер — внеза́пно ду́нул си́льный ве́тер;

3. (вывалить, вылить) у́хнуть;

ш. вядро́ вады́ ў печу́хнуть ведро́ воды́ в печь;

4. (крыльями) взмахну́ть;

5. (двинуться в большом количестве) ри́нуться; хлы́нуть;

нато́ўп ~ну́ў у адчы́неныя варо́тытолпа́ ри́нулась (хлы́нула) в откры́тые ворота́;

6. (о воде) хлы́нуть;

7. прогна́ть, погна́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)