ujęcie

н.

1. узяцце;

2. захоп; затрыманне, арышт;

ujęcie zbiega — затрыманне ўцекача;

3. здабыццё прыхільнасці; схіленне на свой бок;

ujęcie sobie przeciwnika — заваяванне (схіленне на свой бок) праціўніка;

4. падыход, трактоўка, разуменне;

ujęcie sprawy — падыход да справы;

ujęcie tematu — трактоўка тэмы;

ujęcie wody — водазабор

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

накло́н

1. (действие) нахіле́нне, -ння ср.; схіле́нне, -ння ср.; нагіна́нне, -ння ср.;

2. (наклонное положение) нахі́л, -лу м.; (наклонение) нахіле́нне, -ння ср.;

3. (склон, спуск) схіл, род. схі́лу м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Béugung

f -, -en

1) згіна́нне

2) (vor D) схіле́нне (перад кім-н.)

3) грам. склане́нне, спражэ́нне

4) падпарадкава́нне (unter A – каму-н.)

5) тэх. вы́гін, вы́гіб

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

привлече́ние

1. прыцягне́нне, -ння ср., прыця́гванне, -ння ср.; залучэ́нне, -ння ср.; уця́гванне, -ння ср.;

2. прыцягне́нне, -ння ср., прыця́гванне, -ння ср., ва́бленне, -ння ср.; прыва́бліванне, -ння ср.;

3. схіле́нне, -ння ср.; см. привлека́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

магні́тны магни́тный;

~ныя ўласці́васці — магни́тные сво́йства;

○ ~нае по́ле — магни́тное по́ле;

~нае схіле́нне — физ., астр. магни́тное склоне́ние;

~ная анама́лія — магни́тная анома́лия;

~ная бу́ра — магни́тная бу́ря;

~ная стрэ́лка — магни́тная стре́лка;

м. мерыдыя́н — магни́тный меридиа́н;

м. мо́мант — магни́тный моме́нт;

м. по́люс — магни́тный по́люс;

м. эква́тар — магни́тный эква́тор

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спаку́са, ‑ы, ж.

1. Тое, што вельмі вабіць чалавека, выклікае неадольнае жаданне, спакушае; цяга да чаго‑н., жаданне ўладаць чым‑н. спакуслівым. Гэта была адзіная слабасць обер-лейтэнанта: добра выпіць і смачна закусіць. Іншых спакус для яго не існавала. Шамякін. Цягне цябе ў краму зайсці, а ты не здаўся на спакусу, прайшоў міма. Пянкрат. І хоць Курыльчык змаркоціўся па дому, але завітаць да сябра спакуса была таксама немалая. Пальчэўскі. // Тое, што мае прыемны выгляд, захапляе прыгажосцю, выклікае апетыт і пад. За чыстым шклом — спакуса павароў І мара гаспадын[ь] клапатлівых — Начышчаныя лысіны сыроў, Наслоенае масла, яйкі, слівы. Панчанка. // Тое, што ўзбуджае інтымнае пачуццё. А ў гурал[ь]кі Позірк палкі, Ўсмешка са спакусаю. Маладая, З плеч спадаюць Два патокі русыя... Барадулін.

2. Схіленне да інтымнай блізкасці; прывабліванне. І самая першая весялуха, зводніца на спакусу была Зіна Гайдук. Грамовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

преклоне́ние ср.

1. (действие) книжн., уст., высок. паклане́нне, -ння ср., схіле́нне, -ння ср.; неоконч. схіля́нне, -ння ср.; кле́нчанне, -ння ср.; см. преклони́ть, преклоня́ть;

2. (чувство уважения) глыбо́кая паша́на (пава́га), пачуццё глыбо́кай паша́ны (пава́гі); паклане́нне, -ння ср. (перад чым);

преклоне́ние пе́ред герои́змом наро́да паклане́нне пе́рад гераі́змам наро́да;

3. (раболепство) нізкапакло́нства, -ва ср.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ГАНДЗІ́ЗМ,

сацыяльна-паліт. і філас.-этычнае вучэнне ў Індыі. Узнік у 1920—40-я г. ў перыяд уздыму нац.-вызв. барацьбы. Назва паходзіць ад імя яго заснавальніка М.К.Гандзі. Гал. прынцып гандзізму — пераадоленне каланіяльнага прыгнечання дзейнай сілай духоўна-маральнага ўдасканалення і ўзвышэння прыгнечаных над прыгнятальнікамі, ці актыўнага, мэтанакіраванага ненасілля. Прадугледжвалася схіленне да антыкаланіяльнай барацьбы ўсяго насельніцтва Індыі незалежна ад каставых, расавых, этнічных, рэліг. і інш. адрозненняў. Устаноўка на актыўнае ненасілле ажыццяўлялася ў форме несупрацоўніцтва з каланіяльнай адміністрацыяй (адмова ад атрымання ганаровых тытулаў і званняў, байкот каланіяльнай палітыкі і інш.), грамадз. непакорнасць (нявыплата падаткаў, спыненне дзелавой актыўнасці). Грамадскі ідэал гандзізму — грамадства без эксплуатацыі і прыгнечання чалавека чалавекам, дзе кожнаму індывіду дадзена магчымасць сцвярджаць і адстойваць свае правы. Ідэалізуюцца праца ў яе простых формах, патрыярхальныя адносіны паміж грамадскімі групамі (класавы мір, апека багатых над беднымі). Гандзізму ўласціва рэзкая крытыка тэхн. цывілізацыі. У час барацьбы Індыі за незалежнасць гандзізм быў ідэалагічнай асновай пераадолення вынікаў каланіяльнага панавання Англіі, антыфеад. і прагрэс. пераўтварэння грамадскага жыцця, барацьбы супраць сепаратызму і кансалідацыі індыйскай нац. дзяржаўнасці, умацавання Індыі ў свеце. Асн. палажэнні вучэння гандзізму сталі афіц. ідэалогіяй партыі Індыйскі нацыянальны кангрэс.

Літ.:

Намбудирипад Е.М. Махатма Ганди и гандизм: Пер. с англ. М., 1960;

Мартышин О.В. Политические взгляды М.К.Ганди. М., 1970;

Литман А.Д. Современная индийская философия. М., 1985.

В.І.Боўш.

т. 5, с. 23

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

побужде́ние ср.

1. (действие) прымушэ́нне, -ння ср., прыму́с, -су м.; падахво́чванне, -ння ср., заахво́чванне, -ння ср.; схіле́нне, -ння ср.; стымулява́нне, -ння ср.;

побужде́ние к де́йствию прымушэ́нне (прыму́с) да дзе́яння; см. побужда́ть;

2. (побудительная причина — намерение) наме́р, -ру м.; (желание) жада́нне, -ння ср.; (соображение) меркава́нне, -ння ср.; (мотив) маты́ў, -ты́ву м.; (склонность) нахі́л, -лу м.; (стимул) сты́мул, -лу м.; (импульс) і́мпульс, -су м.; (охота) ахво́та, -ты ж.; (влечение) ця́га, -гі ж.; (стремление) імкне́нне, -ння ср.;

из коры́стных побужде́ний з кары́слівых меркава́нняў;

по со́бственному побужде́нию па ўла́сным наме́ры (жада́нні), па ўла́снай ахво́це;

есте́ственное побужде́ние прыро́дны і́мпульс, натура́льнае імкне́нне;

сле́довать побужде́нию се́рдца рабі́ць, як ка́жа (падка́звае) сэ́рца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

обраще́ние ср.

1. (действие) пераваро́чванне, -ння ср. (у каго); ператварэ́нне, -ння ср. (у што);

обраще́ние просто́й дро́би в десяти́чную мат. ператварэ́нне про́стага дро́бу ў дзесятко́вы;

2. (действие) пераваро́чванне, -ння ср. (у што); схіле́нне, -ння ср. (да чаго); см. обрати́ть​ 1, 3, обраща́ть​ 1, 4;

3. пераваро́чванне, -ння ср. (у каго); ператварэ́нне, -ння ср. (у што); см. обрати́ться, обраща́ться​ 3;

4. (процесс оборота) эк. абарачэ́нне, -ння ср.; (оборот) абаро́т, -ту м.;

де́нежное обраще́ние грашо́вы абаро́т (грашо́вае абарачэ́нне);

6. (обхождение) абыхо́джанне, -ння ср.; (поведение) паво́дзіны, -дзін ед. нет;

7. (пользование) абыхо́джанне, -ння ср. (з чым); карыста́нне, -ння ср. (чым);

неосторо́жное обраще́ние с огнём неасцяро́жнае абыхо́джанне з агнём;

8. (просьба, призыв) зваро́т, -ту м.; (документ) адо́зва, -вы ж.;

9. грам. зваро́так, -тка м.;

10. филос. абарачэ́нне, -ння ср.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)