трыно́жнік, ‑а, м.

1. Тое, што і трыножак. Сястра ідзе ў кухню. Яна бразгае дрэўкамі і грыміць трыножнікам, раскладваючы пад ім аганёк. Скрыган.

2. Столік на трох ножках, на якім запальваўся свяшчэнны агонь або прыносілася ахвяра бажаству ў старажытных народаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

басурма́н, ‑а, м.

1. Уст. Пра чалавека іншай веры, пра іншаземца. [Поп:] — Ах, басурман! Ах, паразіт скажэнны! Як ты асмеліўся так спаганіць сан Свяшчэнны? Валасевіч.

2. Лаянк. Пра несумленнага чалавека. — Не хочуць, басурманы, памагчы, — сказаў.. [Мялешка] з лёгкай усмешкай, якая, відаць, была знакам ветлівасці да Судакова. Радкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

іераты́чны

(гр. hieratikos)

свяшчэнны, жрэцкі;

і-ае пісьмо — скорапіс, які стварылі егіпцяне на аснове іерогліфаў для напісання рэлігійных тэкстаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

holy [ˈhəʊli] adj. святы́;

holy bread про́свіра, прасві́рка;

holy water свята́я вада́;

HolyLand Свята́я зямля́ (Палесціна);

Holy City свяшчэ́нны го́рад (Іерусалім, Рым і да т.п.)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

іерадыя́кан

(гр. hierodiakonos, ад heiros = свяшчэнны + diakonos = дыякан)

манах у сане дыякана.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

іера́рх

(гр. hierarches, ад heiros = свяшчэнны + arche = улада)

царкоўна-афіцыйная назва епіскапа.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

іераты́зм

(ад гр. hieratikos = абрадавы, свяшчэнны)

урачыстая застыласць і абстрактнасць адлюстравання постацей, характэрная галоўным чынам для мастацтва старажытнага свету і сярэдневякоўя.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

heavenly [ˈhevnli] adj.

1. бо́жы; свяшчэ́нны

2. нябе́сны; які́ знаходзіцца на/у не́бе;

heavenly bodies нябе́сныя це́лы

3. infml чаро́ўны, цудо́ўны, дзіво́сны;

What heavenly weather! Якое цудоўнае надвор’е!

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Іера́рх ’назва епіскапа’, іера́рхія ’парадак падпарадкавання ніжэйшых званняў вышэйшым па строга вызначаных ступенях’. Крыніца: грэч. ἱεράρχης (ἱερός ’свяшчэнны’ + ἀρχή ’улада’), адкуль суфіксальнае ўтварэнне ἱεραρχία. Шанскі, 2, I, 16. Ст.-бел. иерархъ, иерархия з 1601 г. (Булыка, Лекс. запазыч., 183) са ст.-рус. Няма падстаў лічыць паўторна запазычаным з рус. у XX ст. (як Крукоўскі, Уплыў, 77).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бацькі́, ‑оў; адз. няма.

1. Бацька і маці ў адносінах да сваіх дзяцей. Бацькі Ціхона Піменавіча Бумажкова былі бедныя сяляне з вёскі Пудоўля на Магілёўшчыне. Чорны.

2. Папярэднія пакаленні, продкі. Бо я знаю — землі нашы, Горы, моры, нівы, пашы Для ўсіх нас свяшчэнны. За іх кроў бацькоў праліта. Праз гарніла мук здабыта Наша доля, воля. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)