са..., прыстаўка (гл. с...).

I. Выкарыстоўваецца пры ўтварэнні дзеясловаў замест прыстаўкі «с...»: 1) перад двума і больш зычнымі, напрыклад: сабраць, сагнаць, сарваць, саставіць; 2) перад зычнай з наступным «ь» або апострафам, напрыклад: салью, сальеш, саб’ю, саб’еш.

II. Выкарыстоўваецца для ўтварэння назоўнікаў і прыметнікаў, якія абазначаюць сумеснасць дзеяння, напрыклад: сааўтар, саўдзельнік, сааўтарскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазбіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. каго-што. Сабраць, сканцэнтраваць у адным месцы ўсіх, многіх ці ўсё, многае.

П. людзей на сход.

2. што. Падабраць, падняць усё тое, што ўпала, рассыпалася і пад.; падабраўшы, скласці ў адно месца ўсё, многае.

П. рассыпаны гарох.

П. галлё ў кучы.

3. што. Скласці, саставіць з розных частак многа чаго-н.

П. станкі.

4. што і чаго. Збіраць што-н. на працягу якога-н. часу.

Пазбіраем яшчэ з гадзіну грыбы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

злучы́ць¹, злучу́, злу́чыш, злу́чыць; злу́чаны; зак.

1. каго-што. Саставіць з многага (многіх) адно цэлае, аб’яднаць, зліць адно з другім.

З. намаганні.

З. свае сілы.

З. два прадпрыемствы ў адно.

2. што. Змацаваць, звязаць адно з другім.

З. правады.

3. што з чым. Звязаць, спалучыць.

З. тэорыю з практыкай.

4. каго-што з кім-чым. Устанавіць зносіны, сувязь паміж кім-, чым-н.

З. гарады чыгункай.

З. каго-н. з кім-н. па тэлефоне.

|| незак. злуча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. злучэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перапі́сваць

1. úmschreiben* vt, neu schréiben (зноў); ábschreiben* vt (спісаць);

2. (на пішучай машынцы) (auf der Schréibmaschine) ábschreiben* [típpen]; neu típpen;

3. (саставіць спіс) éine Líste [ein Verzéichnis] máchen [áufstellen]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

змяша́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Мяшаючы, перамешваючы, злучыць у адно што‑н. разнароднае; саставіць сумесь ці раствор. Віктар падбег да балота, зачарпнуў у жменю вады, змяшаў з пяском і прынёс Мірону. Маўр. Масла з вадой не змяшаеш. З нар.

2. Парушыць парадак размяшчэння чаго‑н.; пераблытаць, перамяшаць. — Будзем гуляць ці не? — Відаць, не, — змяшаў фігуркі служачы. Караткевіч. // Парушыць баявы парадак, строй (войска). Змяшаць шарэнгі.

•••

Змяшаць з граззю (з зямлёй) каго — груба аблаяць, зняважыць, зняславіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

соста́вить сов.

1. (вместо или сверху вниз) саста́віць, мног. пасаста́ўляць, скла́сці, мног. пасклада́ць, паскла́дваць; (сборник, словарь и т. п. — ещё) укла́сці; (из предметов, химических элементов) саста́віць, мног. пасастаўля́ць;

соста́вить сту́лья в у́гол саста́віць крэ́слы ў куто́к;

соста́вить цветы́ с подоко́нника на́ пол саста́віць кве́ткі (вазо́ны) на падло́гу;

соста́вить предложе́ние скла́сці сказ;

соста́вить слова́рь скла́сці (укла́сці) сло́ўнік;

соста́вить протоко́л скла́сці пратако́л;

соста́вить акт скла́сці акт;

2. (организовать) скла́сці, мног. пасклада́ць, паскла́дваць, арганізава́ць;

соста́вить хор скла́сці (арганізава́ць) хор;

3. (скопить) сабра́ць, мног. пазбіра́ць, скла́сці;

соста́вить библиоте́ку сабра́ць бібліятэ́ку;

4. (образовать какое-л. количество) скла́сці;

расхо́ды соста́вят не бо́льше миллио́на рубле́й выда́ткі складу́ць не больш чым (як) мільён (не больш за мільён) рублёў;

5. (создать путём наблюдений или логических заключений) скла́сці;

соста́вить мне́ние скла́сці ду́мку;

6. (явиться, представить) скла́сці; з’яві́цца (чым); (быть) быць (чым);

э́то не соста́вит затрудне́ния сде́лать гэ́та не ця́жка зрабі́ць;

7. (приобрести) здабы́ць; (достичь) дасягну́ць;

соста́вить себе́ и́мя здабы́ць сабе́ імя́;

◊

соста́вить чьё-л. сча́стье зрабі́ць каго́-не́будзь шчаслі́вым;

соста́вить вы́годную (хоро́шую) па́ртию уст. вы́гадна ажані́цца (вы́йсці за́муж).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скле́іць, склею, склеіш, склеіць; зак., што.

1. Змацаваць пры дапамозе клею. Склеіць лісты паперы. // Зляпіць, прымусіць зліпнуцца (пра што‑н. клейкае). Кісель чамусьці склеіў зубы. Агняцвет. // Зрабіць або аднавіць што‑н. (разбітае, разламанае, разарванае), змацоўваючы часткі клеем. Склеіць разбітую вазу. □ Другім разам, калі Мішы Міхайлавіча не было ў майстэрні, хлопцы вырашылі самі склеіць крэсла. Вядома, спяшаліся і прыставілі спінку не тым бокам. Нядзведскі. // перан. Сабраць, саставіць, скласці (з якіх‑н. частак або няўмела, абы-як). [Клерык:] — Справа ў тым, што ў ксяндза Марашэўскага гэта камедыйка расцягнута на тры акты, а ксёндз Марцэвіч склеіў усё ў адным акце. Бядуля.

2. перан. Разм. Наладзіць, аднавіць. Пасля сваркі дружбу цяжка склеіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ко́злы, ‑аў; адз. няма.

1. Сядзенне для фурмана ў перадку экіпажа. — У горад, бацька — сказала.. [Алаіза Пашкевіч] старому, што кляваў носам, седзячы на козлах. С. Александровіч.

2. Прыстасаванне для пілавання дроў у выглядзе бруса на чатырох ножках, збітых крыж-накрыж. Яшчэ з раніцы Еўдакім паклікаў Юрку на дрывотнік. Тут стаялі козлы, на іх ляжала навостраная піла. Курто. // Падстаўка такой формы для ўсякіх іншых мэт. Пад адным з .. [дубкоў] стаяў збіты наспех стол на козлах. Мележ. Большасць трактароў, уведзеных у майстэрню, ужо была разабрана: адзін стаяў на козлах, без матора і кабіны, побач ляжалі на падлозе гусеніцы. Хадкевіч.

3. Спосаб расстаноўкі вінтовак у адным месцы па 3–6 штук крыж-накрыж з апорай на прыклад, штыкамі ўверх. Саставіць вінтоўкі ў козлы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

набра́ць

1. sámmeln vt;

набра́ць вады́ etw. mit Wásser füllen;

2. (навербаваць) wérben* vt;

набра́ць ву́чняў Schüler áufnehmen*;

набра́ць чыно́ўнікаў Ángestellte éinstellen;

3. палігр. setzen vt;

4. (саставіць) zusámmenstellen vt;

набра́ць ну́мар (тэлефона) die (Télefon)númmer wählen;

набра́ць ху́ткасць schnéller wérden; rasch an Fahrt gewínnen*;

набра́ць вышыню́ an Höhe gewínnen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

набра́ць, -бяру́, -бярэ́ш, -бярэ́; -бяро́м, -бераце́, -бяру́ць; -бяры́; -бра́ны; зак.

1. што і чаго. Паступова беручы, узяць нейкую колькасць чаго-н.; назбіраць.

Н. кніг у бібліятэцы.

Н. кош грыбоў.

2. Зачарпнуць, напоўніць чым-н.

Н. вады ў вёдры.

3. каго-што. Наняць, прыняць.

Н. рабочых.

Н. вучняў.

4. што. Скласці з друкарскіх літар тэкст або надрукаваць яго пры дапамозе камп’ютара.

5. што. Саставіць з некалькіх лічбаў, знакаў.

Н. нумар тэлефона.

6. што і чаго. Дасягнуць якой-н. ступені ў сваім развіцці, руху і г.д.

Самалёт набраў вышыню.

Н. хуткасць.

7. што і чаго. Атрымаць у выніку спаборніцтва, экзаменаў і пад.

Н. дзесяць балаў.

8. чаго. Купіць, набыць.

Н. тканіны на сукенку.

◊

Набраць сабе ў галаву (разм.) — умацавацца ў якой-н. думцы, многа думаць пра што-н.

|| незак. набіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. набіра́нне, -я, н. (да 3 і 4 знач.).

|| наз. набо́р, -у, м. (да 1—6 знач.).

Здаць кнігу ў н.

Н. у ліцэй.

Н. вышыні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)