Verbum

міксту́ра, ‑ы, ж.

Вадкае лякарства, прыгатаванае з некалькіх рэчываў. [Фельчар] паказаў бабулі, як класці кампрэс, параіў банькі, сказаў, што прышле з бацькам парашкоў і мікстуры. Брыль. Кансультант агледзеў Толю, сказаў, што ў яго ангіна, і прыпісаў таблеткі і нейкую мікстуру. Рунец.

[Ад лац. mixtura — сумесь.]

цішэ́й,

1. Выш. ст. да прысл. ціха.

2. у знач. выкл. Ужываецца як загад захоўваць цішыню, маўчаць. — Цішэй вы! — крыкнуў Грышка Гарачун. Рунец. — Цішэй, цішэй, — супакойваў Гена ўзрушаных акцябрат. Юрэвіч.

•••

Цішэй вады, ніжэй травы — пра вельмі спакойнага, нясмелага, ціхага чалавека.

павалту́зіцца, ‑тужуся, ‑тузішся, ‑тузіцца; зак.

Разм. Валтузіцца на працягу нейкага часу. Мы ўзяліся накрыжкі, .. павалтузіліся крыху, а потым, злаўчыўшыся, я паклаў яго на лапаткі «па ўсіх правілах класічнай барацьбы». Рунец. — Паглядзім, што ты пад вечар заспяваеш, як з пянёчкамі павалтузішся, — усміхнуўся Жэнька. Зуб.

зубча́сты, ‑ая, ‑ае.

1. З зубцамі, зуб’ем. Зубчастае кола. □ Ільночасальныя машыны спецыяльнымі зубчастымі шчоткамі аддзяляюць доўгае валакно ад кароткага. Рунец.

2. Які мае няроўныя, ломаныя абрысы. Узышоў месяц. Выразна выступілі зубчастыя верхавіны ёлак. Лынькоў. У вадзе люстравалася неба і зубчасты верх лесу. Чорны.

мацава́цца, мацуюся, мацуешся, мацуецца; незак.

1. Цвёрда, стойка трымацца, выяўляць вытрымку ў чым‑н.; стрымлівацца. Коля мацаваўся, стараючыся схаваць сваё хваляванне. Рунец. // Старацца быць бадзёрым. Адразу пасля вайны яшчэ мацавалася Адарка, а тут во здаваць пачала. Лупсякоў.

2. Зал. да мацаваць (у 1–3 знач.).

пу́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; незак., каго-што.

Страшыць, пужаць (жывёлу). Машыны пудзілі жывёлу. // Пужаючы, разганяць, адганяць адкуль‑н. [Макейчык:] — Бачыце, што нарабілі гэтыя рагатыя разбойнікі [ласі]? Каб я іх не пудзіў, дык яны б і да гадавальніка дабраліся! Паслядовіч. [Дырэктар:] — Вы будзеце толькі шумець і рыбу пудзіць. Рунец.

ака́звацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да аказацца.

2. у знач. пабочн. ака́зваецца. Як выяўляецца, высвятляецца. Аказваецца, вечарам, калі мы палеглі спаць, з захаду насунуліся хмары і закрылі ўсё неба. Рунец. — Вось бачыш, — усміхнуўся бацька, — аказваецца, мы ўжо зразумелі адзін аднаго. Бажко.

3. Зал. да аказваць.

павуча́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. павучаць.

2. Парада, настаўленне. Асабліва безуважным быў Грышка да дзедавых павучанняў, калі недзе яго чакалі сябры... Паслядовіч. — Другі раз, перш чым сказаць што, падумай, — папярэдзіў [Валодзю] Паўлік, які любіў чытаць хлопцам павучанні. Рунец.

3. Пропаведзь, прамова, якія ўтрымліваюць павучальныя парады. Сказаць павучанне.

слупня́к, ‑у, м.

Вострая інфекцыйная хвароба, якая прыводзіць да сутаргі мышцаў. — А ты ведаеш, што ў зямлі могуць быць мікробы слупняку, — закрычала Клава, хуценька дастаючы з сумкі ёд і бінт. Рунец. / у перан. ужыв. На Саньку напаў слупняк. Я таксама лыпаю вачамі.. — Ну добра, — схамянуўся нарэшце мой прыяцель і грозна бліснуў вачамі. Сяркоў.

адбры́квацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Разм.

1. Брыкацца, адбіваючыся ад каго‑, чаго‑н. Вася адбрыкваецца, выкручваецца, але ўстаць не можа. Рунец.

2. перан. Настойліва адмаўляцца ад чаго‑н. непажаданага. [Асмалоўскі:] — От я і кажу, што так далей працаваць нельга. Няма чаго адбрыквацца. Возьмемся за справу, скосім і ўбяром луг, а там — і за жніво. Сіўцоў.