◎ Нарубе́ц ’навыварат’ (круп., Нар. сл.). Да руб, рубец ’шво (у адзенні)’; мае адпаведнікі ва ўкр. наруби ’тс’, чэш. naruby ’тс’, славен. narȏbe ’навыварат, наадварот’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ВІ́ЦЕБСКАЯ РАГО́ЖНАЯ МАНУФАКТУ́РА.

Дзейнічала ў 1899—1905 у Віцебску. У 1900 працавала 95 рабочых, выраблена 70 тыс. штук рагож на 8300 руб.

т. 4, с. 223

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БАБРУ́ЙСКІЯ КАФЛЯ́НЫЯ МАНУФАКТУ́РЫ.

Дзейнічалі ў г. Бабруйск Магілёўскай вобласці (2 мануфактуры). У 1900 выраблена кафлі на 65,6 тыс. руб. Працавалі 62 і 94 рабочыя.

т. 2, с. 193

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АРША́НСКАЯ ПЕНЬКАТРАПА́ЛЬНАЯ МАНУФАКТУ́РА.

Дзейнічала ў 1880—81 у г. Орша. Працавала 75 чал., апрацавана 15 тыс. пудоў (240 т) пянькі на 16,5 тыс. руб.

т. 1, с. 539

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Ру́банец ’гатунак моцнага самасаду’, ру́банка ’гатунак прывазнога тытуню’ (ТС). Ад рубаць ’сячы’ < *rǫbati ’тс’ (гл. руб). Параўн. ляжанец ’абложная зямля’, перебіранец ’від посцілкі’; нюханка ’від табакі’, сечанка ’сечка’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рубле́ зборн. ’тонкія жэрдкі’: рубля́ ды голья́ накладзе (ТС). Слова са значэннем ’прадмет — вынік дзеяння’ з суфіксам ‑j‑e ад дзеяслова рубіць ’сячы’, як атрэп’е, акорʼе. Гл. руб.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ВІ́ЦЕБСКАЯ ЛЁНАЧАСА́ЛЬНАЯ МАНУФАКТУ́РА.

Дзейнічала ў Віцебску ў 1913—14. Належала акц. т-ву «Экспарт лёну». У 1914 працавала 88 чал., выраблена прадукцыі на 97 тыс. руб.

т. 4, с. 222

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВІ́ЦЕБСКІ ШКЛОЗАВО́Д «ЗАХО́ДНЯЯ ДЗВІНА́».

Дзейнічаў у 1909—14 у Віцебску. У 1913 працавала 500 рабочых, з-д вырабіў звычайнага шкла і хрусталю на 300 тыс. руб.

т. 4, с. 233

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Ту́гаць ‘гайдаць, вагаць, штурхаць’, ‘насіцца, тупацець’ (ТС). Першае значэнне, магчыма, у выніку перастаноўкі з гу́таць ‘гушкаць’, параўн., аднак, ту́гнуць ‘тупнуць’ (гл.), тугоце́ць ‘ідучы, грукаць абцасамі, падэшвамі абутку’ (Руб.) — выразна гукапераймальнага паходжання.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ГНЕ́ЗНАЎСКАЯ СУКО́ННАЯ МАНУФАКТУ́РА.

Дзейнічала ў 1866—67 у маёнтку Гнезна Ваўкавыскага пав. (цяпер вёска ў Ваўкавыскім р-не Гродзенскай вобл.). У 1867 працавалі 62 чал., выраблена сукнаў на 60,1 тыс. руб.

т. 5, с. 314

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)