2.на што і да чаго. Які мае асаблівую цягу да чаго-н.; прагны; які выражае ахвоту, захапленне.
Л. да смятаны.
Паглядаць ласа (прысл.). Л. як кот на каўбасы (прымаўка). Л. на чужыя прыпасы (прымаўка).
|| наз.ла́сасць, -і, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
харчава́нне, -я, н.
1.гл. харчавацца, харчаваць.
2. Паступленне і засваенне пажыўных рэчываў, неабходных для жыццядзейнасці жывога арганізма.
3. Тое, чым хто-н. харчуецца; характар, якасць ежы.
Дыетычнае х.
4.Прыпасы прадуктаў.
Сяляне дзяліліся з партызанамі харчаваннем.
○
Грамадскае харчаванне — сістэма забеспячэння насельніцтва ежай праз сталовыя, рэстараны, закусачныя і інш.
|| прым.харчава́льны, -ая, -ае.
Х. пункт.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паўлітро́вы, ‑ая, ‑ае.
Які змяшчае паўлітра. Паўлітровая бутэлька. □ У засені дрэў, што раслі на ўзмежку дарогі да тарфянікаў, на белых хусцінках былі раскладзены агульныя прыпасы: вяндліна, свежыя агуркі, хлеб, стаяла ў паўлітровай банцы масла.Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прынесці за некалькі прыёмаў у вялікай колькасці. Салдаты напрыносілі корму для птушак: хто хлеба, хто сем[е]чак.Хомчанка.Здаецца, столькі нацягаў .. [Косцік] усяго з магазінаў, і маці напрыносіла і мукі, і круп, а пад восень убачылі, што прыпасы канчаюцца.Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Праду́кт ’вынік працы чалавека’, праду́кты ’харчовыя прыпасы’ (ТСБМ). З рус.проду́кт (проду́кты) ’тс’, якое праз ням.Produkt з лац.prōductum ’тое, што выраблена’ (гл. Фасмер, 3, 373). У пачатку XX ст. з рус.продукция ’сукупнасць прадуктаў вытворчасці, разумовай працы’ запазычана бел.праду́кцыя (Гіст. лекс., 241). Ст.-бел.прадукт ’працэс у судзе’ (Гарб.), продуктъ ’даклад’ з польск.produkt < лац.productus (Булыка, Запазыч., 266).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ejection[ɪˈdʒekʃn]n.
1.fml выгна́нне; высяле́нне
2. выкі́дванне, вы́кід; вывяржэ́нне
eke out[ˌi:kˈaʊt]phr. v.
1. : eke smth. out расця́гваць (прыпасы, грошы на большы тэрмін)
2. : eke out a living ма́ла зарабля́ць; перабіва́цца сяк-так
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ламавы́, ‑ая, ‑ое.
1. Які прызначаны, служыць для перавозкі цяжкіх грузаў. Ламавы конь. □ Грукацелі па бруку велізарныя ламавыя падводы.Хведаровіч.
2.узнач.наз.ламавы́, ‑ога, м. Тое, што і ламавік. Цэлы шнур ламавых падвозіў .. прыпасы.Гартны.Не сціхала спрэчак завіруха, аж пакуль праз позні шум Масквы не пачуеш, як унізе глуха грукаюць падковы ламавых.Русецкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыгаша́ць ’прыбіраць, прыгожа адзяваць’ (Ласт.). Да незафіксаванага *го́шыць/*гашы́ць ’прыводзіць у належны стан; гатаваць, рыхтаваць і пад.’, параўн. ст.-рус.гоши(ти) ’рыхтавацца’ (берасцяная грамата XII ст., Зализняк, Древненовг., 318), гошити ’рабіць, рыхтаваць’ (наўг., Сразн., помнік XVI ст.), рус.смал., пск., наўг., цвяр., ярасл.гоши́ть ’гатаваць, рыхтаваць; збіраць у дарогу; назапашваць’, укр.закарп.гоши́ти, гоші́ти ’падпільноўваць каго-небудзь; што-небудзь вельмі любіць’, гоши́тися, гоші́тися ’гатавацца; узбуджацца’. Філін (Происх., 593) лічыў гошити старажытным паўночна-заходнім лексічным дыялектызмам, які быў вядомы і на крайнім паўднёвым захадзе. Звязваюць таксама з гоноши́ть ’нагрувашчваць, збіраць’, гоноши́ться ’рыхтавацца’ (так ЕСУМ, 1, 578), што не падаецца пэўным (параўн. у гэтым кантэксце прасл.*gonositi ў ЭССЯ, 7, 25–26). Этымалогія беспрэфіксальных форм няясная. Ва ўсякім выпадку, не мае рацыі апеляцыя да вельмі сумнеўнага *го́ха ’харчовыя прыпасы’ (ЕСУМ, 1, 578). Параўн. рус.пск., цвяр.пригоша́ть, пригоши́ть ’гатаваць, рыхтаваць на запас’, пск.приго́ха ’страва; харчовыя прыпасы’. На семантыку наўг.приго́ха ’прыгожая дзяўчына, жанчына; прыгажуня’, як і бел.прыгашаць ’прыбіраць, прыгожа адзяваць’, паўплывала, безумоўна, семантыка лексем з коранем прыго́ж‑. Гл. Антропаў, Palaeoslavica, XII, 1, 2004, 141–142.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ла́сы, ‑ая, ‑ае.
1. Вельмі смачны. Ласы кусок.
2.нашто, дакаго‑,чаго‑н. Які мае асаблівую цягу да каго‑, чаго‑н.; прагны, сквапны. Жвавы, гладкі конік рупліва перабіраў нагамі і весела ёкаў: відаць, не толькі сенам кормлены, але і да аўса ласы.Новікаў.Ласы на чужыя прыпасы.Прыказка.//Разм. Які выражае ахвоту, захапленне, прагнасць; ахвочы. Гаспадар .. таксама меў ласае вока на дачку пана каморніка.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)