pryzmat, ~u

м. прызма

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

многастаро́нні, ‑яя, ‑яе.

1. Які мае некалькі старон. Многастаронняя прызма.

2. Абавязковы для некалькіх зацікаўленых бакоў, удзельнікаў чаго‑н. Многастаронні дагавор.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чатырохбако́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае чатыры бакі; размешчаны з чатырох бакоў. Чатырохбаковая вежа. Чатырохбаковая прызма.

2. З удзелам чатырох бакоў. Чатырохбаковая згода. Чатырохбаковае пагадненне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

многабако́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае некалькі бакоў. Многабаковая прызма.

2. Звязаны з некалькімі зацікаўленымі бакамі, з многімі ўдзельнікамі. Многабаковы дагавор.

3. Які адрозніваецца разнастайнасцю; рознабаковы. Дыскусія насіла многабаковы характар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пралама́ць, -амлю́, -о́міш, -о́міць; -амі; -ама́ны; зак., што.

1. Зрабіць дзірку, пралом, прабіць наскрозь.

П. сцяну.

П. чэрап.

2. Змяніць напрамак пры пераходзе з аднаго фізічнага асяроддзя ў другое.

Прызма праламала сонечны прамень.

|| незак. прало́мліваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 знач.), прало́мваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 знач.) і праламля́ць, -я́е (да 2 знач.).

|| наз. прало́м, -у, м. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

апі́саны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад апісаць.

2. у знач. прым. Такі, усе стораны, грані якога з’яўляюцца датычнымі да акружнасці, паверхні (пра многавугольнік, мнагаграннік) або на якім ляжаць усе вяршыні ўпісанага многавугольніка, мнагагранніка (пра акружнасць, шар). Апісаны трохвугольнік. Апісаная прызма.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паліэ́др

(гр. polyedros = мнагагранны)

геаметрычнае цела, абмежаванае з усіх бакоў плоскімі многавугольнікамі; шматграннік (напр. куб, паралелепіпед, прызма).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

нахі́льны накло́нный;

~ная пры́зма — мат. накло́нная при́зма;

н. пласт — горн. накло́нный пласт;

◊ каці́цца па ~най (пло́скасці) — кати́ться по накло́нной (пло́скости)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ніко́ль

[англ. W. Nicol = прозвішча англ. фізіка (1768—1851)]

прызма з ісландскага шпату, якая служыць для палярызацыі светлавых хваль.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Прызьмо́, прызмо́ (pryzmó), пры́змо, пры́зма ’прывязка, якою прымацоўваецца біч да цапільна; вяроўка, скручаная з лазы, для замацавання дэталяў сахі; лазовы калач, (вяровачная) прывязка, якою прывязваюць ярмо да рагача (аглабель); прут, які засоўваюць у ярмо’ (Байк. і Некр.; парыц., Некр.; Маш.; смаляв., бялын., Янк. 1; ДАБМ, ПСл, Скарбы; бераст., ЛА, 2). Аддзеяслоўны назоўнік ад прывяза́ць са стратай пачатковага складу кораня: прывяза́ць > пры(вя)зьмо́ > прызьмо́.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)