тарэадо́рм Stíerkämpfer m -s, -, Toreadór m -s i -en, -e(n) (конны); Toréro m -(s), -s (пешы)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Пяхо́тка ’фасоля, якая не ўецца’ (слонім., Расл. св.), пехо́тка ’тс’ (ПСл), параўн. укр.піхо́та ’тс’, польск.piechota ’тс’, балг.пеша́к ’тс’ і ’пешаход’, што семантычна выводзяцца з ’прыземлены, прыбіты, прыціснуты да зямлі; пешы’ (ЕСУМ, 4, 419). Гл. пе́шка, пехата́.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падаро́жжа, ‑а, н.
1. Паездка на чым‑н. або пешы паход (звычайна далёка ад таго месца, дзе жывеш). Падарожжа па моры. Кругасветнае падарожжа. □ Яшчэ з зімы рыхтавала.. [Ліда] вучняў да.. падарожжа па вобласці.Шамякін.
2. Літаратурны жанр. Сяргей кульгаў, ходзячы па пакоі, разглядаў падоўгу два тоўстыя тамы падарожжаў Пржэвальскага ў бліскучай .. вокладцы і хваліў камсамольцаў.Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
pieszy
piesz|y
1.пешы;
~y turysta — пешы турыст; вандроўнік;
~a wycieczka — паход;
2. пяхотны;
pułk ~y — пяхотны полк;
3. пешаход;
przejście dla ~ych — пешаходны пераход
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Пе́шка1 ’самая нізкая па свайму значэнню фігура ў шахматах’ (ТСБМ). З рус.пе́шка ’тс’ — першапачаткова ’пехацінец, радавы’ (Фасмер, 3, 257). Да пе́шы (гл.).
Пе́шка2 ’фасоля, што не ўецца’ (навагр., З нар. сл.). Са словазлучэння пешая фасоля пры дапамозе суф. ‑к‑a ў выніку намінацыі, як чыгунная дарога > чыгунка. Гл. таксама пехата́1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
turystyka
ж. турызм;
turystyka górska — горны турызм;
turystyka piesza — пешы турызм;
turystyka rowerowa — веласіпедны турызм
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Пяхо́та: на пяхо́ту ’пехатой, пешшу’ (Цых.), ’род войска’ (ТСБМ, Ласт.), пях́отай ’пешшу’ (валож., Жыв. сл.), пяхо́там ’тс’ (Жд.), пехото́м ’тс’ (ПСл), пяхто́м ’тс’ (Сцяшк. Сл.), укр.піхо́та ’пяхота’, рус.пехо́та ’тс’, польск.piechota ’хаджэнне пешкі; пешае войска’, чэш.pěchota ’пешае войска’. Прасл.дыял.*pěxota, вытворнае ад *pěxъ ’пешы’ (Фасмер, 3, 254), гл. пехата. Відаць, не можа разглядацца асобна ад славен.pehóta ’стома’, якое Бязлай (3, 21) параўноўвае з харв.дыял.pijèhati ’дыхаць, храпці’. Тады, відаць, першапачаткова гукапераймальнае, параўн. чэш.pěch ’трамбоўка’, pěchovati ’трамбаваць, піхаць’. Банькоўскі (2, 546) прапануе выводзіць з *pěxъ ’павольнае і мернае апусканне таўкача ў ступе’, што адлюстравалася ў пех ’чалавек, якога трэба папіхаць да справы’ (Нас.), чэш.pěchem ’паволі’, балг.пех ’марудны, цяжкі’ і звязана з пхаць, піхаць (гл.). Па семантычных і фармальных прыкметах цяжка выводзіць з і.-е.*pēd‑s, параўн. і.-е.*pēd‑ ’нага, ступак’, параўн. Махэк₂, 446; Варбат, Этимология–1971, 18. Гл. таксама пешы (ш < х, параўн. пе́хам ’пешкі’, гл.). У значэнні ’род войска’ запазычана праз польскую з чэш.pěchota або непасрэдна з рус.пехо́та, што замянілі ў XVIII ст. германізм інфантэрыя (з ісп.infantería, ад infante ’хлопец, пахолак, які пешкі суправаджаў рыцара на кані’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ко́нны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да коней, прызначаны для іх. Конны двор. Конны кірмаш.// Звязаны з развядзеннем пародзістых коней. Конны завод.
2. Які прыводзіцца ў рух коньмі. Конны плуг. Конныя граблі.
3. Які мае адносіны да конніцы, складаецца з коннікаў. Конная армія. Конны ўзвод. Конны атрад.
4. Звязаны з яздой на конях. Конны спорт. Конная разведка. Конная эстафета.// Які едзе на кані. Як толькі людзі ступалі пад арку брамы, дык усе яны, і пешыя і конныя, нават важныя чыноўнікі і акалодачныя, знімалі шапкі і капелюшы.Колас.
5.узнач.наз.ко́нны, ‑ага, м. Коннік. Пешы коннаму не таварыш.Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́нны
1.в разн. знач. ко́нный;
к. двор — ко́нный двор;
к. заво́д — ко́нный заво́д;
ко́нная се́ялка — ко́нная се́ялка;
к. а́трад — ко́нный отря́д;
ко́нная эстафе́та — ко́нная эстафе́та;
2.в знач. сущ. ко́нный;
◊ пе́шы ко́ннаму не тава́рыш — погов. пе́ший ко́нному не това́рищ
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тава́рышм., в разн. знач. това́рищ;
шко́льны т. — шко́льный това́рищ;
т. па пра́цы — това́рищ по рабо́те;
т. міні́стра — дорев. това́рищ мини́стра;
т. пракуро́ра — ист. това́рищ прокуро́ра;
◊ т. па няшча́сці — шутл. това́рищ по несча́стью;
гусь свінні́ не т. — погов. гусь свинье́ не това́рищ;
пе́шы ко́ннаму не т. — погов. пе́ший ко́нному не това́рищ
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)