адме́раць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. Мераючы, адзначыць або аддзяліць пэўную колькасць чаго-н.

А. паўтара метра сукна.

Сем разоў адмерай, адзін раз адрэж (прыказка).

2. Прайсці, праехаць пэўную адлегласць (разм.).

Адмераў пятнаццаць кіламетраў.

|| незак. адме́рваць, -аю, -аеш, -ае і адмяра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Паўдзесята́ ’дзевяць з паловай’ (гродз., Сцяшк. Сл.). Аналагічна літ. pusdešim̃to ’тс’, лат. pusʼdesmit ’паўдзесятай (гадзіны)’. Пра ўтварэнне гл. паўтара́.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

тэ́рцыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

У музыцы: трэцяя ступень гамы, а таксама інтэрвал (у 2 знач.), які ахоплівае тры ступені гукарада.

○ Вялікая тэрцыя — інтэрвал у тры ступені, які ўтрымлівае два тоны.

Малая тэрцыя — інтэрвал у тры ступені, які ўтрымлівае паўтара тону.

|| прым. тэ́рцыевы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нізкасо́ртны, ‑ая, ‑ае.

Нізкага сорту, нізкай якасці. Нізкасортны тавар. □ За месяц-паўтара прамяты быў увесь лён. Ільновалакно аказалася нізкасортным. Лён перамок... Барашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Паўдзевята́, поўдзевята́ ’мера вагі = 8,5 кг’ (навагр., Сл. ПЗБ). Параўн. літ. pusdeviñto ’восем з паловай’, лат. pusʼdeviņi ’палавіна дзевятай’. Больш падрабязна гл. паўтара́.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

mándelweise

adv па паўтара́ дзеся́тка (па 15–16 штук)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

я́лаўка, ‑і, ДМ ялаўцы; Р мн. ялавак; ж.

1. Ялавая карова. Чорная карова-ялаўка насілася берагам, як ашалелая. Пташнікаў.

2. Спец. Скура каровы, якой больш за паўтара года; выраб з такой скуры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ная́ве, прысл.

У рэчаіснасці, на самой справе. Міне год — паўтара, і ўсё, што было ў праекце архітэктара, паўстане наяве. Хадкевіч. Тышкевічу здалося, што ён быў заснуў і ўбачыў сон. Але голас гучаў наяве. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыва́га, ‑і, ДМ ‑вазе, ж.

Павелічэнне вагі (маладняку або жывёл, якія знаходзяцца на адкорме). Сярэднесутачная прывага свіней. □ За які месяц Заранчынага гаспадарання надоі павысіліся як не ў паўтара раза. Павялічылася і прывага маладняку. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

элі́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які з’яўляецца элітай; лепшы, адборны. Дзякуючы высокаму ўраджаю база паставіць бульбаводчым гаспадаркам Аршаншчыны элітнага насення ў паўтара раза больш, чым планавалася. «Звязда». // Прызначаны для эліты. Элітныя пасевы.

2. Які ўтварае эліту.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)