Трэнта́цца ‘бадзяцца без справы (цэлы дзень)’ (Нас.). Імітатыў з экспрэсіўнай назалізацыяй, параўн. чэш.trtat, trtonit ‘хадзіць дробнымі крокамі’. Махэк₂ (654) далучае сюды і балг.тъ́ртя да бя́гам ‘кінуцца наўцёкі’, параўн. търто́тя се ‘валачыцца’ і пад. Параўн. таксама няяснага паходжання ід.trenclen ‘марнатравіць, марна траціць, мантачыць’ (Астравух, Ідыш-бел. сл.). Гл. і трэндаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
саро́мны, ‑ая, ‑ае.
Які выклікае пачуццё сораму; сараматны. Зірнуў [Алесь] са страхам. Гатоў быў кожны момант кінуцца наўцёкі. Потым ужо гарэў, нібы яго злавілі на нечым саромным.Мележ.Цяпер сумненняў не аставалася — каханне ў іх [Лёдзі і Юркі] было бяскрылае, сляпое, саромнае.Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падтулі́ць, ‑тулю, ‑туліш, ‑туліць; зак., што.
Падагнуць, падкурчыць пад сябе або прыціснуць да сябе (ногі, калені і пад.). Сабака заенчыў, падтуліў хвост і кінуўся наўцёкі.Чорны.Убачыўшы мяне, конь нахмыліўся, падтуліў вушы.Дамашэвіч.
•••
Падтуліць хвост — спалохаўшыся вынікаў сваіх паводзін, учынкаў і пад., стаць больш асцярожным.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пабе́гчы
1. (пачацьбегчы) (lós)rénnen* vi (s), (lós)láufen* vi (s);
2. (кінуццанаўцёкі) die Flucht ergréifen*; flíehen* vi (s)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
віск, ‑у, м.
Пранізлівы крык. Ціхан кінуўся наўцёкі, дзяўчаты з віскам за ім.Дуброўскі.Раптам збоку, у невялічкай.. затоцы, мы пачулі жаласны віск і ўбачылі, як нешта заварушылася ў густой асацэ.Краўчанка.// Высокі пранізлівы гук, утвораны якім‑н. прадметам. Віск пілы. □ Сцены дробна ўздрыгвалі ад несціханага грукату, .. віску, што напаўнялі цэх.Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зверына́, ‑ы ізвяры́на, ‑ы, ж.
1.зб. Звяры. Лес быў вялікі і глухі, зверыны рознай ды птаства многа вадзілася.Чарнышэвіч.Рынулася наўцёкі звярына. Беглі, як ашалелыя, мядзведзі, ваўкі, дзікія козы, лісіцы.Пальчэўскі.
2.Разм. Вялікі звер. Арлоўскі ўстрапянуўся. Буйная звярына сама ішла на яго...Паслядовіч.
3. Тое, што і звер (у 2 знач.). Зверына, а не чалавек.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спужа́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Адчуць страх перад кім‑, чым‑н. Света ўсяго баіцца ў лесе, не толькі мурашак і жаб. Баіцца нават птушак, дзікіх качак учора спужалася — крычала на ўсю Сырніцу.Пташнікаў.[Антось:] — Летняя ноч кароткая, а цягнуць камень праз лес цяжка .. А тут стала займацца на золак, у Сверанаве заспяваў певень, дык нячысцік спужаўся, кінуў камень ды ходу наўцёкі...С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
bolt1[bəʊlt]n.
1. за́саўка;
behind bolt and bar пад замко́м, за кра́тамі
2. болт, шво́ран
3. страла́
4. мала́нка
5. суво́й, руло́н (тканіны, шпалераў)
6. уцёкі
♦
a bolt from the blue нечака́насць;
make a bolt for кі́нуцца наўцёкі, уцячы́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
zbierać
незак. збіраць;
zbierać grzyby — збіраць грыбы;
zbierać plon — збіраць ураджай;
zbierać nogi — браць ногі ў рукі, кідацца наўцёкі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
бе́гствоср. уцёкі, -каў мн., ед. уцёк, -ку м. (употребляется преимущественно во мн.); уцяка́цтва, -ва ср.;
обрати́ть в бе́гство прыму́сіць уцяка́ць;
обрати́ться в бе́гство кі́нуцца (пусці́цца) наўцёкі;