Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
◎ Пу́пе́ц ’пуп у птушак; гузік; бутон; нарост; кутас’ (ТС), пупэц ’пуп у птушак, страўнік’ (ЛА, 1), ’пупок’ (бяроз., Шатал.), укр.пупець ’пупок, пупавіна; страўнік у птушак’, ст.-польск.pąpiec ’пупок’ (XV ст., глоса да лац.umbilicus), што дае падставы для рэканструкцыі дыялектнага прасл.*рррьcь < *рорь (Банькоўскі, 2, 539).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Свіль ‘месца на дрэве з хвалепадобным размяшчэннем валокнаў’ (ТСБМ), сьвіль ‘нарост на дрэве ў месцы пашкоджання’ (Ласт.). Да віць, звіць; утворана падобна да гніль < гніць з суф. *‑lь‑. Гл. Праабражэнскі, 2, 259; Фасмер, 3, 577. У выніку дээтымалагізацыі прыстаўка злілася з коранем, параўн. Пацюпа, Arche, 2007, 3, 209.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пы́пці ’кіпці, вялікія кіпцюры’ (Бяльк.), пыпты ’пальцы на руках’ (Растарг.). Экспрэсіўнае ўтварэнне ад пыпець ’нарост; ціпун’ (гл.), збліжанае з кіпець ’пазногаць, кіпцюр’ (гл.), параўн. і кіпіць ’ціпун’ (гл.). Звяртае на сябе ўвагу паралелізм слоў балг.пішам ’дакранацца пальцам’ і піша, пітка ’ціпун’, паводле БЕР, 5, 245, не звязаных паміж сабой.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
guz
м.
1. гуз; бугор, бугорчык; нарост;
2.мед. пухліна;
3. гузік (вялікі);
szukać ~a — шукаць гуза; нарывацца на непрыемнасці
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
growth
[groʊӨ]
n.
1) рост -у m.
2) павелічэ́ньне n., наро́ст, прыро́ст -у m.
3) пахо́джаньне n.
a plant of foreign growth — расьлі́на заме́жнага пахо́джаньня
4) за́расьнік -у m.
5) пухлі́на f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
node
[noʊd]
n.
1) Bot. ву́зел -ла́m. (сьцябла́, кале́на)
2) Phys. вузлавы́ пункт
3) Med.наро́ст -а m., патаўшчэ́ньне n
4) Astron. пункт перасячэ́ньня арбі́таў
5) Math. пункт перасячэ́ньня дзьвюх лі́ніяў
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Гуз1 ’гуля, нарост’ (БРС, Касп., Шат., Бяльк., Сцяшк.), ’тупы канец снапа’ (Нас.). Прасл.*gǫzъ, *guzъ (падрабязна агляд форм у Трубачова, Эт. сл., 7, 91–92) з’яўляецца экспрэсіўным утварэннем, роднасным грэч.γογγύλος ’круглы’, літ.gūžis ’качан’. Гл. яшчэ Бернекер, 1, 343; Слаўскі, 1, 380–381; Траўтман, 101–102; Фасмер, 1, 471–472.
Гуз2 ’гузік’ (Шатал.). Ст.-бел.кгузъ, гузъ, кузъ ’тс’ (Булыка, Запазыч.). Або запазычанне з польск.guz ’тс’ або бел. новаўтварэнне з гу́зік (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пумпа́шачка ’пузанчык, пышка’: мурашачка пумпашачка (воран., LKK 16, 187). Грынавяцкене і інш. (там жа) параўноўваюць з літ.pamparutė ’кругленькі, маленькі і пузаты (пра чалавека або прадмет)’, pamputys ’прышч; пончык’, рапіра, pampė ’пухліна, нарост’, pampti ’набухаць, разбухаць’, пры гэтым літаратурнаму -α/w-, на іх думку, павінна адпавядаць дыял.‑um‑. Аднак не выключаецца сувязь і з пампу́ха, пампу́шка ’булачка’, якія Фасмер (3, 194) лічыць запазычаннямі з нямецкай (адносна магчымай нямецкай крыніцы “гукавыяўляльнага” комплекса pump- гл. Шустар-Шэўц, 2, 1191); Лаўчутэ (Балтизмы, 147) лічыць балтыйскае паходжанне слова недастаткова аргументаваным. Сюды ж мурашка‑пумпашка ’божая кароўка’ (воран., ЛА, 1).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прычэ́пкаж.
1. (действие) прице́пка, прице́п м.;
2.перен. (необоснованный упрёк или претензия) приди́рка;
3.перен., разг. заце́пка, по́вод м.;
4.бот. (нарост на плодах) прице́пка;
◊ і за шчэ́пку зно́йдзе ~ку — посл. ни за что́ ни про что́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)