вая́ть несов., уст., высок. рабі́ць (скульпту́ру); (лепить) ляпі́ць; (вырезывать) выраза́ць, вырэ́зваць; (высекать) высяка́ць; (отливать) адліва́ць, выліва́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цяку́часць, ‑і, ж.
Уласцівасць цякучага. І падумалася: мабыць, з гэтага пачуцця суму перад цякучасцю жыцця, імгненнасцю прыгажосці нараджаецца ў чалавеку цяга пісаць, маляваць, ляпіць. Адамовіч.
•••
Цякучасць кадраў — няўстойлівасць пастаяннага саставу кадраў (на прадпрыемствах, ва ўстановах) па пэўных прычынах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заляпі́ць, -ляплю́, -ле́піш, -ле́піць; -ле́плены; зак.
1. гл. ляпіць.
2. што чым. Замазаць, закрыць, заладзіць чым-н. ліпкім, мяккім.
З. дзірку глінай.
З. разбітую шыбу паперай.
3. што чым. Наклейваючы, пакрыць чым-н. паверхню (разм.).
Усю сцяну заляпілі афішамі.
4. каму і што каму. Нанесці ўдар (разм.).
З. аплявуху нахабніку.
З. у вуха.
|| незак. зале́пліваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
*Ляпля́вы, лепля́ву ’назойлівы, прыліпчывы’ (ТС). Да лі́пнуць, ляпі́цца, ляпі́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ляпя́к ’стары грыб’ (карэліц., Сцяшк. Сл.). Роднаснае да ляпіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
інстынкты́ўны, ‑ая, ‑ае.
1. Абумоўлены інстынктам (у 1 знач.). Інстынктыўныя паводкі звера. Інстынктыўнае ўменне пчалы ляпіць соты.
2. Неўсвядомлены, мімавольны. Інстынктыўны страх. Інстынктыўны позірк. □ Каліберда хвіліну стаяў збянтэжаны, а потым заспяшаўся ўслед за камісарам.. Гэта быў інстынктыўны рух. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ляпі́та, лепі́та ’пячнік’, ’майстар нешта ляпіць з гліны’ (Янк. 1; маг., Нар. словатв.; КЭС, лаг.). Да ляпі́ць (гл.). Аб пашырэнні суфікса ‑іта, які з’яўляецца працягам балт. ‑i‑ta (Слаўскі, SP, 2, 38), на бел. моўнай тэрыторыі гл. Сцяцко (Афікс. наз., 44).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
спана́трыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., з інф. і без дап.
Абл. Прывыкнуць, прызвычаіцца рабіць што‑н. Летась былі спанатрылі ластаўкі ляпіць гняздо над самай галавой Хрыста, пакрысе залепліваючы яе граззю. Пташнікаў. [Цётка:] — А то спанатрыў [хлопчык]: абы-што, дык у слёзы. Мыслівец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Ле́пкацца ’цалавацца’ (ТС). Адпрыметнікавае ўтварэнне, як слізгацца. Да *лепкі / ліпкі, ліпнуць, ляпіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мадэлі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., што.
1. Рабіць, ствараць мадэль (у 2, 3 і 6 знач.). Мадэліраваць паліто. Мадэліраваць новую марку аўтамашыны.
2. У скульптуры — апрацоўваць паверхню, падаючы ёй пэўную форму; ляпіць.
3. У жывапісе — перадаваць аб’ём, рэльефнасць на карціпе пры дапамозе светаценю.
[Фр. modeler ад лац. modulus.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)