кан’ю́нкцыя

(лац. coniunctio = сувязь, аб’яднанне)

аперацыя матэматычнай логікі, якая аб’ядноўвае два ці больш выказванняў з дапамогай лагічнай звязкі «і».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

імпліка́цыя

(лац. implicatio)

лагічная аперацыя, якая ўтварае складанае выказванне з двух выказванняў пры дапамозе лагічнай звязкі, што адпавядае злучніку «калі..., то».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

лігаме́нт

(лац. ligamentum = перавязь)

1) эластычны цяж з рогападобнага рэчыва, які злучае чарапашкі двухстворкавых малюскаў;

2) анат. звязкі, якія ўмацоўваюць суставы або ўтрымліваюць унутраныя органы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

На́калеска ’планка, якая змацоўвае капылы саней’ (Сл. ПЗБ), накалесніцы ’намесніцы, намаразні, плашкі, што насаджваюцца на капылы для звязкі’, накылісьніцы ’тс’ (Бяльк.). Хутчэй за ўсё з *на‑колес‑ка, да калясо, кола (гл.), параўн. рус. на́клеска, наклеска, наклёска, якое побач са значэннем, аналагічным беларускаму слову, мае іншае, якое можна лічыць першасным: ’верхні падоўжны брус у возе, што злучае заднюю вось з пярэдняй’ (СРНГ), параўн. і больш празрыстае этымалагічна наколеска, наколёска ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

wiązadło

wiązadł|o

н.

1. анат. звязка;

~a głosowe — галасавыя звязкі;

2. тэх. сувязь;

3. мат. звязка

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

састаўны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які складаецца з некалькіх частак, элементаў. Робяць.. [вудзільны] часцей за ўсё састаўнымі з 2–3 кален, змацаваных паміж сабой пры дапамозе латуневых або медных злучальных трубак. Матрунёнак. // У граматыцы — які складаецца са звязкі і іменнай часткі. Састаўны выказнік.

2. Які з’яўляецца часткай чаго‑н. Біч, састаўная частка цэпа, ужо выступае ў беларускіх гаворках пад рознымі назвамі, хоць і аднаго кораня. «Працы».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

głosowy

głosow|y

1. галасавы; вакальны;

wiązadła ~e — галасавыя звязкі;

muzyka ~a — вакальная музыка;

2. лінгв. гукавы, фанетычны

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Нузда́ць ’цугляць, трымаць у строгасці’, ’вуздаць, кілзаць’ (Бяльк.), ’звязваць звенні плыта’ (беразін., З нар. сл.), сюды ж нуздд ’вуздэчка’ (Ян.), ну́зды, нуздакі ’вяроўкі, звітыя з бярозавых або лазовых вітак ці гужбы для звязкі паасобных звенняў у цэлы плыт’ (расон., беразін., барыс., З нар. сл.), укр. нуздати ’цугляць, надзяваць вуздэчку’, нузда ’вуздэчка’, рус. пуздать ’тс’. Ад за‑нуздаць ’зацугляць’ (< ⁺за‑уздать, н устаўное, Карскі, 1, 325), гл. вузда; зыходзячы з плытагонных тэрмінаў, не выключана паходжанне ад навуз ’навязка’, параўн. рус. науз ’частка конскай збруі’ з другасным збліжэннем да вузда (паўзуну з‑ X узда).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

тка́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

1. Група аднародных, звязаных паміж сабой клетак, якія выконваюць у арганізме адну і тую ж функцыю. Тлушчавая тканка. Мышачная тканка.

2. Тое, што і тканіна (у 2 знач.). Паэт.., клапоцячыся пра зладжанасць і зграбнасць свайго твора нават у прыватнасцях, скараціў нямала пейзажных уставак, калі яны штучна разрывалі жывую тканку апавядання. Бугаёў.

•••

Злучальная тканка — тканка жывёльнага арганізма (сухажылле, звязкі і пад.), якая змяшчае вялікую колькасць міжклетачнага рэчыва і выконвае апорную, пажыўную і ахоўную функцыю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ГАЛАСАВЫ́ АПАРА́Т,

сукупнасць анатамічных структур, з дапамогай якіх у чалавека і жывёл з лёгачным дыханнем утвараюцца гукі. Складаецца з галасавых звязак — складкі са злучальнай тканкі на ўнутр. паверхні бакавых сценак гартані. Прамежак паміж імі — галасавая шчыліна. Ва ўтварэнні гукаў удзельнічаюць дыхальныя шляхі (трахея, бронхі), а таксама лёгкія. На адценні гукаў уплываюць глотка, насавая поласць з прыдаткавымі пазухамі, ротавая поласць. Паветра з лёгкіх выходзіць праз галасавую шчыліну, ад гэтага звязкі вібрыруюць і ўтвараюць гукавыя хвалі. Змена шырыні галасавой шчыліны і ступені нацягнутасці галасавых звязак уплывае на вышыню і моц гуку.

т. 4, с. 451

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)