a. d.

=

1.

a dato – з прызначанай даты

2.

an der – на (на рацэ і г.д.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

парахрані́зм

(ад пара- + гр. chronos = час)

храналагічная памылка, якая заключаецца ў аднясенні даты падзеі да пазнейшага часу, чым яна на самой справе адбывалася.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Віншаваць ’вітаць, славіць каго-небудзь з выпадку знамянальнай даты ці радаснай падзеі’ (БРС, КТС, Шпіл., Мал., Гарэц., Касп., Нас.), ст.-бел. виншовати ’жадаць’ (з XVI ст.). Укр. віншувати, вінчувати, польск. winszować ’віншаваць, выказваць пажаданні’, уст. ’жадаць што-небудзь каму-небудзь’; ’прасіць’. Бел. лексема запазычана з польск. winszować (< с.-в.-ням. wünschen) (Булыка, Запазыч., 64; Чартко, Дасл. (Гродна), 1967, 54; Карскі, Белорусы, 161).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

салю́т, -у, М -лю́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Ваенная форма прывітання або аддача пашаны каму-, чаму-н. ружэйнымі або артылерыйскімі залпамі, падняццем ці апусканнем сцяга і пад., а таксама стральба і феерверк з прычыны ўрачыстай даты, падзеі.

С. дваццаццю артылерыйскімі залпамі.

2. Прывітанне пры сустрэчы з кім-н.

Салют, сябры!

○

Піянерскі салют — прывітанне, якое выражаецца ў падняцці над галавой правай рукі.

|| прым. салю́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

apprise, apprize

[əˈpraɪz]

v.t.

паведамля́ць; нака́зваць, інфармава́ць

We apprised him of the change of date — Мы паведамі́лі яго́ аб зьме́не да́ты

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

курга́н

(цюрк. kurhan)

1) высокі старадаўні магільны насып (напр. скіфскі к.);

2) земляны насып у памяць якой-н. падзеі, даты, асобы (напр. к. Міцкевіча).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Арфагра́фія. Пад рускім уплывам гэта форма замацавана ў 1933 (Шакун, Гісторыя, 292). Да гэтага ў практыцы выкарыстоўваўся тэрмін у польскім афармленні: ортографія (Красней, Лекс. і грам., 19). У канцы XVI — пачатку XVII ст. ст.-бел. орѳографія (Зізаній). Недакладна КЭСРЯ, 302, аб французскім паходжанні рус. орфография ў XVIII ст. Фасмер (3, 154 без даты) указвае на грэчаскую крыніцу (ὀρθογραφία ’правільнае пісьмо’) пры ўздзеянні лацінскага націску.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

coeval

[koʊˈi:vəl]

1.

adj.

1) суча́сны

2) тако́га са́мага ве́ку, тако́е са́мае да́ты, тако́га са́мага ча́су трыва́ньня

2.

n.

суча́сьнік -а m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

dateless

[ˈdeɪtləs]

adj.

1) бяз да́ты, недатава́ны

2) бяско́нцы; бязьме́жны

3) спрадве́чны, адве́чны, да́ўны, да́ўні

from dateless usage — адве́чна ўжыва́ны

4) заўсёды актуа́льны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

пераблы́таць

1. (парушыць) verwírren vt, in Únordnung bríngen*;

2. (памылкова прыняць каго-н за іншага) verwéchseln vt;

3. (даты, імёны) durcheinanderbringen* vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)