1. Падвяргацца, паддавацца абмалочванню. Сухое жыта добра малоціцца. □ [Сазон:] — Каб, далібог, гэткія ўсе былі [як Аўдоля], дык у мяне ў брыгадзе, як той кажа, само б і насілася б, і сушылася б, і жалася б, і малацілася б.Ермаловіч.
2.Зал.да малаціць (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прысе́й-бо́гу ’так, праўда’ (ТС), пры́сей богу ’далібог’ (жыт., Жыв. сл.), при́сʼаші Богу ’тс’ (іван., Арк.). Укр.палес.присейбо̂́ ’тс’, валын.при́сель‑бу, присі‑бо́, при́сяй Бо́гу, прі́зь Бо́гу ’тс’. Алегравая форма словазлучэння прысягаю Богу (гл. Цыхун, Зб. памяці Талстога, 422), магчыма, прысягнуўшы Богу, параўн. чэш.přisámbohu ад přisáhám Bohu (Махэк₂, 535; Голуб-Копечны, 301; ЕСУМ, 4, 579).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
акупі́цца, акупіцца; зак.
Аплаціцца; прынесці даход, які пакрывае зробленыя расходы. Давайце запросім вучоных, няхай зробяць эканамічны аналіз гаспадаркі, дадуць навуковыя прагнозы. Далібог, акупяцца затраты.Шамякін.//перан.Разм. Апраўдаць сябе, даць станоўчыя вынікі. Твар [айца Міколы] робіцца тужлівым. Але гэта цягнецца толькі момант, бо яго турбота, яго, можна сказаць, пакута шчодра акупілася вынікам намаганняў.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хлебану́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
1.Аднакр.да хлёбаць.
2.перан.Разм. Выпіць. [Тодар:] — Вунь у Малых Прусах шляхціц Купрыян Свінацяробскі гоніць, дык хоць замест газы палі — далібог жа гарыць, а калі трохі хлебанеш, дык аж вочы на лоб лезуць.Чорны.// Паесці (якой‑н. вадкай стравы). [Бабка:] — У мяне, панічок, капуста ад абеду засталася, можа, вы хлебанулі б крыху?Колас.
3.перан.Разм. Зведаць, перанесці. Хлебанулі гора мы нямала — Дзеці на ваенным рубяжы...Зуёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
kochać
kocha|ć
незак.
1. кахаць;
~ć całym sercem — любіць усім сэрцам;
2. любіць;
~ł jeść — ён любіў паесці;
jak Boga ~m — далібог, дальбог
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Валочачы, цягнучы, даставіць куды‑н. [Косцік] бягом прывалок дзве жэрдкі і па слізкім лёдзе насунуў іх танчэйшымі канцамі да Аксінні.Пальчэўскі.— Будзеш упірацца, то паклічу Рыгора і Язэпа і, далібог, прывалачом вось так, як ты цяпер ляжыш.Колас.Прывалаклі [партызаны] нават два цяжкія кулямёты.Шахавец.//Разм. Прынесці (звычайна што‑н. цяжкае, вялікае). [Чыжык] прывалок у яміну новенькі нямецкі карабін і патроны, знойдзеныя сярод забітых гітлераўцаў.Лупсякоў.Гарыдавец Шарона праз сяло Адзін дамоў на плечах прывалок.Танк.//Разм. Сілаю прывесці, прымусіць прыйсці. [Сашка:] — На чорта ён мне, твой гэты працаўнік, ты маеш з ім справы, то ідзі да яго, а чаго ты мяне сюды прывалок?Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Gott
m -es, Götter Бог, бо́жышча
~ sei Dank! — дзя́куй Бо́гу!
~ befóhlen! — з Бо́гам!
um ~es wíllen! — далібо́г!
~ bewáhre [behüte]! — барані́ [крый] Бо́жа!
zu ~ béten — малі́цца Бо́гу
~ hábe ihn sélig! — ца́рства яму́ нябе́снае!
auf ~ báuen — спадзява́цца на Бо́га
weiß ~! — Бог ве́дае!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
абудзі́цца, абуджуся, абудзішся, абудзіцца; зак.
1. Перастаць спаць, прачнуцца. Абудзілася Вера ад лёгкага стуку ў акно.Паслядовіч.Узяўся [Міхалка] за ключ. Павярнуў раз і абамлеў: ключ.. так загрымеў, што напэўна ўсе абудзілася.Колас.
2.перан. Перастаць быць спакойным, напоўніцца чым‑н. Барсукова Гара, дзе вызначана было чатырыста пнёў лесу на школу, маўклівая і па-зімоваму сумная, аднае раніцы абудзілася вясёлым гоманам.Крапіва.// Вярнуцца да жыцця, дзейнасці, аднавіць жыццёвыя працэсы. Прырода абудзілася да новага жыцця.Мурашка.
3.перан. Узнікнуць, выявіцца (пра пачуцці, уласцівасці, якасці). — От, паненачка, набраліся б вы з панічом, далібог, — з жарам і зусім іншым тонам прамовіла бабка, і ў ёй адразу абудзілася жанчына-свацця.Колас.[Іван] спазнаў ужо прыхільную лагоднасць.. [Джулінай] душы, да якой міжвольна памкнуўся і сам, і ў ім абудзілася даўно ўжо не адчуваная патрэба ў шчырасці.Быкаў.
4.перан. Ачнуцца. Сход абудзіўся ад маўчанкі і ўспыхнуў смехам.Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Bóg
м. Бог;
dałby Bóg — даў бы Бог;
chwała Bogu — дзякуй Богу;
jak Boga kocham — далібог;
szczęść Boże — памагай Бог; памажы Божа;
na Boga — дзеля Бога; Богам прашу;
Bóg pomaga tym, co sobie sami pomagają прык. працуй, нябожа, то і бог паможа
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
soul[səʊl]n.
1. душа́, сэ́рца;
with all my soul шчы́ра, усі́м сэ́рцам;
He put his heart and soul into his work. Ён уклаў усю душу ў сваю працу;