American nationals in Britain амерыка́нскія падда́ныя ў Вялікабрыта́ніі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ду́дкі, выкл.
Разм. Служыць для адмаўлення чаго‑н., адказу ад чаго‑н. [Гарлахвацкі:] Дудкі, грамадзянін Зёлкін! Нідзе ты ад нас не схаваешся!Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падда́нства, ‑а, н.
Прыналежнасць грамадзянін да пэўнай дзяржавы, паняцце ўласцівае феадальнаму і буржуазнаму праву. //Уст. Падпарадкаванне каму‑н. Быць у поўным падданстве.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэнатураліза́цыя, ‑і, ж.
Выхад грамадзянін з падданства той ці іншай дзяржавы па ўласнаму жаданню або пазбаўленне яго гэтага падданства па рашэнню дзяржаўных органаў.
[Фр. dénaturalisation.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суграмадзя́нін, ‑а; мн. ‑дзяне, ‑дзян; м.
Грамадзянін той жа дзяржавы (у адносінах да іншых грамадзян). // Жыхар або ўраджэнец адной мясцовасці з кім‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Wéltbürger
m -s, - касмапалі́т, грамадзяні́н све́ту
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ínländer
m -s, - грамадзяні́н [жыха́р] пэўнай краі́ны
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
касмапаліты́зм, ‑у, м.
Рэакцыйная буржуазная ідэалогія, якая, апіраючыся на фальшывы лозунг «чалавек — грамадзянін свету», прапагандуе адмаўленне ад нацыянальнага суверэнітэту, абыякавыя адносіны да радзімы і нацыянальнай культуры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спарта́нец, -нца, мн. -нцы, -нцаў, м.
1.Грамадзянін Спарты — дзяржавы ў Старажытнай Грэцыі, жыхары якой вызначаліся вынослівасцю, цярплівасцю, вялі суровы лад жыцця.
Лагер спартанцаў.
2. Чалавек, які задавольваецца самым неабходным, адмаўляецца ад раскошы, вядзе суровы лад жыцця.
|| ж.спарта́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.
|| прым.спарта́нскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Абыва́цель (БРС) < рус.обыватель. Нядаўняе і эфемернае запазычанне (Мартынаў, SlW, 69). Польскі ўплыў выключаны па семантычных прычынах. Польск.obywatel ’грамадзянін’ дало ст.-бел.обыватель (XVI ст.) — Крыўчык, Межресп. конф., 14.