Траі́чны: траічная (троичная) трава ’браткі, Viola tricolor L.’ (Меер Крыч.), Відаць, з рус.трои́чный ’траечны’, што адлюстроўвае трохколернасць кветак, прысутную ў навуковай назве. Параўн. трайцвет, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трыкра́ска ‘фіялка, браткі, Viola tricolor L.’ (Ласт.). Да тры (гл.), параўн. трайцвет ‘тс’ і кра́ска1 ‘кветка’ (гл.); магчыма, штучна створаная назва па ўзоры лацінскай наменклатуры.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
узмалі́цца, ‑малюся, ‑молішся, ‑моліцца; зак.
Пачаць маліць, прасіць аб чым‑н. — Дзеткі... — узмалілася старая Аксеня. — Ці было калі пры бацьку, каб за сталом сварыліся...Чарнышэвіч.— Браткі, паездзім яшчэ трохі, — узмаліўся .. [Алесь].Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лапцю́жны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Бедны, адсталы. Браткі-таварышы! У машынным гудзе Не будзе Беларусь Лапцюжнаю стаяць.Хведаровіч.// Цяжкі, жабрацкі (пра лёс, долю і г. д.). Лапцюжная доля. □ Дзед заплятае аборы, Лёс свой лапцюжны кляне.Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
pansy
[ˈpænzi]1.
n., -sies
1) бра́ткіpl. only (кве́ткі)
2) Sl. гомасэксуалі́ст -а m.; жанчы́нападо́бны мужчы́на
2.
adj.Sl.
гомасэксуа́льны; жанчы́нападо́бны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
пакрэ́ктвацьіпакрэ́хтваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Крактаць (крахтаць) зрэдку, час ад часу. — От дзе рай, браткі мае! а-а-х, як добра! — выгукваў і пакрэктваў ад задавальнення Пракоп, грэючыся на [палку] і неміласэрна хвошчучы сябе мяккім венікам.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тапаркі́ ’расліна, якая расце ў жыце і мае сінія кветкі ў выглядзе сякеркі’ (Нас.), ’пустазелле ў жыце’ (Байк. і Некр.), ’рагулькі’ (Кіс.). Названа па знешняму выгляду кветак, параўн. укр.топірчики ’браткі’, рус.топо́рник ’вязель’, да тапор, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
уссу́нуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.
Разм. Нечакана наткнуцца на каго‑, што‑н. у час руху. Уссунуцца на пень. □ — А браткі ж мае, — гаварыў часам «дзядзька», спускаючыся з мокрага ганка, — вось цемрыва, хоць на воўка ўссунься, а-я-яй!Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пае́здзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак.
Ездзіць некаторы час, зрабіць некалькі паездак. — Што.. [старшыня] будзе казаць, калі нічога яшчэ не бачыў, па брыгадах не паездзіў, з калгаснікамі не сустракаўся?Савіцкі.Шэрыя доўгія Алесевы вочы смяяліся, увесь твар смяяўся. — Браткі, паездзім яшчэ трохі, — узмаліўся ён.Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
недалу́га, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑лузе, Т ‑ай (‑аю), ж.
Разм.
1. Слабы, хваравіты чалавек; інвалід. [Лятун:] — Стары я, браткі, недалугай раблюся. Што год, то горш.Лынькоў.