правапара́дак, ‑дку, м.

Парадак грамадскіх адносін, замацаваны прававымі нормамі; прававы парадак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

інты́мны, -ая, -ае.

1. Глыбока асабісты, патаемны, сардэчны, шчыры; які датычыцца пачуццяў.

Інтымная размова.

Інтымная лірыка.

2. Які датычыцца палавога жыцця, сексуальных адносін.

Інтымныя паслугі.

|| наз. інты́мнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хі́пі, нескл., м. і ж.

Прадстаўнік моладзі, які парваў сувязь са сваім асяроддзем і выражае пратэст супраць наяўных сацыяльных адносін, прапагандуе зварот да прыроднай чысціні праз любоў і пацыфізм.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

неслужбо́вы, ‑ая, ‑ае.

Які не мае адносін да службовых абавязкаў. Неслужбовыя гадзіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наво́кал

1. прысл. Усюды, з усіх бакоў, кругом.

Агледзецца н.

2. прыназ. з Р. Ужыв. для выражэння прасторавых адносін пры назве асобы, прадмета або месца, з усіх бакоў якога адбываецца пэўнае дзеянне ці размяшчаецца што-н.

Абысці н. саду.

Н. агню сядзелі людзі.

3. прыназ. з Р. Ужыв. для выражэння аб’ектных адносін: указвае на асобу, прадмет ці паняцце, якое з’яўляецца аб’ектам пэўнага працэсу або дзеяння.

Гутарка ідзе н. аднаго пытання.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ба́зіс, -у, м.

1. Тое, што і база (у 1 і 2 знач.).

2. Сукупнасць пэўных вытворчых адносін, якія вызначаюць эканамічную структуру грамадства і характар надбудовы.

|| прым. ба́зісны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прапо́рцыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. У матэматыцы: роўнасць дзвюх адносін (у 2 знач.).

Арыфметычная п.

Геаметрычная п.

2. Пэўныя суадносіны частак паміж сабой.

Правільныя прапорцыі ў частках пабудовы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

датклі́вы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які патрабуе асцярожных і тактычных адносін; далікатны. Датклівае пытанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

непракты́чнасць, ‑і, ж.

1. Уласцівасць непрактычнага. Непрактычнасць прапановы.

2. Адсутнасць практычных адносін да жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АДНО́СІН ТЭО́РЫЯ,

раздзел фармальнай логікі, дзе разглядаюцца агульныя ўласцівасці адносін і законы, якім яны падпарадкоўваюцца. Распрацавана А. дэ Морганам, Ч.С.Пірсам і Э.Шрэдэрам. Асн. кірунак — вылічэнне адносін, блізкае да тэорыі класаў; даследаванне сувязі паміж адносінамі і аперацыі над імі, устанаўленне законаў, пры дапамозе якіх з адных адносін можна вывесці другія. У матэм. логіцы адносін тэорыя звязана з вывучэннем уласцівасцяў і вылічэннем прэдыкатаў, адносін тоеснасці, роўнасці, прыналежнасці элемента да пэўнага класа аб’ектаў і інш.

т. 1, с. 124

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)