энвіро́ніка

(ад англ. environs = акружэнне)

комплекс навукова-тэхнічных ведаў пра ўплыў навакольнага асяроддзя на чалавека і абарону ад яго.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

абаро́на ж

1. Verteidigung f -; Wehr f -;

супрацьпаве́траная абаро́на вайск Lúftschutz m -es, Lúftabwehr f, Flíegerabwehr f;

грамадзя́нская абаро́на Zivilverteidigung [-´vi:-] f -;

2. вайск (пазіцыі) Vertéidigungsstellung f -, -en; Vertéidigungsanlagen pl;

трыма́ць абаро́ну Vertéidigungsstellung besétzt hálten*;

заня́ць абаро́ну die Vertéidigungsstellung bezíehen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Vertéidigung

f -, -en абаро́на

tíefgestaffelte ~ — глыбо́ка эшалані́раваная абаро́на

in der ~ líegen* — займа́ць [трыма́ць] абаро́ну

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

crusade​1 [kru:ˈseɪd] n.

1. hist. крыжо́вы пахо́д

2. кампа́нія ў абаро́ну (чаго-н.); пахо́д су́праць (чаго-н.);

a crusade for women’s rights кампа́нія па барацьбе́ за правы́ жанчы́н

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

вы́гарадзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., каго-што.

1. Выдзеліць якую‑н. плошчу агароджай. Выгарадзіць прагон для жывёлы.

2. перан. Разм. Узяць пад абарону, апраўдаць каго‑н. з вінаватых. Страйболаў.. імкнуўся апраўдацца, выгарадзіць сябе перад Дзерашам. Шынклер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заступі́цца, ‑ступлюся, ‑ступішся, ‑ступіцца; зак., за каго-што і без дап.

Стаць на абарону каго‑, чаго‑н. Петражыцкага не каралі. Заступіўся Сямён Калінавіч. Пташнікаў. — [Булай] заўсёды заступіцца, дапаможа, калі хто са сваіх рабочых трапіць у бяду. Шыцік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БО́ЎКІНСКАЯ АБАРО́НА 1943,

баі партыз. палка «Трынаццаць», часткі сіл 15-га партыз. палка, 17-й брыгады, атрада «Перамога», падраздзяленняў інш. атрадаў супраць карнай экспедыцыі ням. фашыстаў 5—18.10.1943 у лесе каля в. Боўкі Быхаўскага р-на Магілёўскай вобл. ў Вял. Айч. вайну. Гітлераўцы накіравалі карнікаў супраць партызанаў і насельніцтва, што знаходзілася пад аховай партызанаў у міжрэччы Проні і Дняпра. Партызаны занялі абарону і ўтрымлівалі яе 5 дзён. Праціўнік сіламі пях. дывізіі, некалькіх батальёнаў, авіяэскадрыллі бамбардзіроўшчыкаў уклініўся ў абарону партызанаў, заняў некалькі вёсак і завяршыў іх акружэнне. Партызаны і большасць насельніцтва 14 кастр. адышлі і занялі новую абарону. Пасля больш як 20 жорсткіх баёў партызаны 18 кастр. прарвалі кальцо акружэння і выйшлі ў тыл праціўніка. У памяць пра Боўкінскую абарону каля в. Дабужа насыпаны курган Бессмяротнасці.

т. 3, с. 223

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

апалаге́тыка

(гр. apologetikos = абарончы)

1) выкліканая якімі-н. прычынамі, але не абгрунтаваная абарона чаго-н.;

2) галіна багаслоўя, якая мае задачай абарону хрысціянскай догмы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

абылга́ць, ‑лгу, ‑лжэш, ‑лжэ; ‑лжом, ‑лжаце, ‑лгуць; заг. абылжы; зак., каго.

Нагаварыць на каго‑н.; узвесці паклёп; абгаварыць. — Што ж ты нарабіў? — ледзь не закрычаў на мяне ўжо ў кабінеце рэдактар. — Сумленных людзей абылгаў, а сабатажнікаў узяў пад абарону. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэса́нт, ‑а, М ‑нце, м.

1. Войска, высаджанае (з карабля, верталётаў, самалётаў) на тэрыторыю праціўніка для баявых дзеянняў. Паветраны дэсант. Марскі дэсант. Высадзіць дэсант.

2. Высадка войск на тэрыторыю праціўніка. Падрыхтавацца да дэсанту. □ Занялі абарону на беразе мора — на выпадак дэсанту. Бачыла.

[Фр. descente.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)