стэлі́т

(англ. stellite, ад лац. stella = зорка + гр. lithos = камень)

цвёрды сплаў, пераважна на кобальтавай аснове, які наплаўляюць на рэзальныя інструменты і дэталі машын.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

хіназо́л

(ад хінін + -ол)

арганічнае гэтэрацыклічнае злучэнне, цвёрды крышталічны прадукт, лекавы прэпарат, які выкарыстоўваецца як антысептычны сродак для дэзінфекцыі рук, прамывання ран і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

То́пкі1 ’балоцісты, гразкі, багністы; пра сыпучы грунт’ (ТСБМ, Сцяшк.), ’ужываецца са словамі луг, сенажаць, балота, бераг (вадаёма), дно (вадаёма); такі, у якім не загразнеш’ (Янк. 2), ’гразкі, багністы’ (ТС), ’цвёрды (дзе не загразнеш)’ (узд., Сл. ПЗБ), то́пкій ’гразкі (бераг і пад.)’ (Бяльк.), ст.-бел. топкий ’гразкі, багністы’ (КГС). Вытворнае ад тапі́ць1, гл.

То́пкі2 ’тлусты, які дае многа тлушчу пры тапленні’ (Скарбы; стаўб., З нар. сл.), ’плаўкі’ (ТС), ’плаўкі, цвёрды’ (Ласт., Байк. і Некр.). Ад тапі́ць2, гл.

То́пкі3 ’здатны хутка загарацца’ (Нас.). Ад тапі́ць3, гл.

То́пкі4 ’тапачкі’ (Мат. Гом.). Параўн. рус. смален. то́пки ’абцасы’ (выспяткі?): ножными топками топтали немлстівно (з помніка 1745 г., Барысава, Лекс. Смолен. края, 142), звязанае з то́пкаць ’штурхаць, біць’ (Мат. Гом.), укр. палес. то́пкати, та́пкати ’таптаць’, што да топаць, гл. Параўн. топці, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

stiff1 [stɪf] adj.

1. тугі́, цвёрды, каля́ны;

a stiff collar му́лкі каўне́р;

stiff cardboard цвёрды кардо́н

2. спруцяне́лы, акачане́лы, здранцве́лы, здубяне́лы;

I was stiff with cold/terror. Я адубеў ад холаду/застыў ад жаху;

I feel stiff around the neck. Я не магу павярнуць галаву.

3. густы́, тугі́; накрухма́лены;

stiff dough круто́е це́ста;

Beat the egg whites until stiff. Узбівай бялкі ў густую пену.

4. цвёрды, рашу́чы;

stiff to the back рашу́чы (чалавек)

5. жо́рсткі, упа́рты;

a stiff fight лю́тая барацьба́

6. хало́дны, чапуры́сты;

a stiff smile вы́мучаная ўсме́шка

7. мо́цны (пра алкагольныя напоі)

8. ця́жкі;

The book is stiff readind. Чытаць гэтую кнігу нялёгка.

as stiff as a poker чапуры́сты, цырымо́нны;

that’s a bit stiff! гэ́та ўжо́ зана́дта!

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ваго́н ваго́н, -на м.;

това́рный ваго́н тава́рны ваго́н;

бага́жный ваго́н бага́жны ваго́н;

пассажи́рский ваго́н пасажы́рскі ваго́н;

ваго́н-рестора́н ваго́н-рэстара́н;

мя́гкий ваго́н мя́ккі ваго́н;

жёсткий ваго́н цвёрды ваго́н;

трамва́йный ваго́н трамва́йны ваго́н;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ска́лка Цвёрды камень, крэмень, які ідзе на выраб млынавых камянёў, а раней скарыстоўваўся для здабывання агню; залежы крэменю (БРС). Тое ж скалі́ца (Віц.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

упа́рта прысл., упа́рты

1. (вельмі настойлівы) behrrlich; hrtnäckig (цвёрды);

2. (незгаворлівы) igensinnig; nchdrücklich, drngend, nständig (пра просьбу і г. д.);

упа́рта чалаве́к igensinniger Mensch, Strrkopf m -(e)s, -köpfe, Dckkopf m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

мінералакера́міка

(ад мінерал + кераміка)

цвёрды і зносаўстойлівы, гарачатрывалы і гарачаўстойлівы матэрыял з крышталітаў хімічных злучэнняў; выкарыстоўваецца на выраб рэзальнага інструменту, зносаўстойлівых дэталяў машын і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

рэзарцы́н

(фр. résorcine, англ. resorcin)

арганічнае злучэнне, двухатамны фенол, цвёрды бясколерны крышталічны прадукт, выкарыстоўваецца ў медыцыне як сродак дэзінфекцыі, пры вырабе фарбавальнікаў, палімераў і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сты́льбен

(ад гр. stilbo = ззяю)

арганічнае злучэнне, вуглевадарод араматычнага рада, цвёрды бясколерны крышталічны прадукт, які выкарыстоўваецца ў сцынтыляцыйных лічыльніках як люмінафор для рэгістрацыі іанізуючых выпрамяненняў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)