па́мяць ж

1. Gedächtnis n -ses, -se;

до́брая [каро́ткая] па́мяць ein gutes [kúrzes] Gedächtnis;

па па́мяці aus dem Gedächtnis;

на па́мяць zum Gedächtnis [Ándenken];

па́мяць сла́бне das Gedächtnis lässt nach;

па́мяць мне здра́джвае das Gedächtnis lässt mich im Stich [verlässt mich];

калі́ мне не здра́джвае па́мяць wenn mich mein Gedächtnis nicht täuscht [nicht trügt];

захава́ць у па́мяці im Gedächtnis behálten* [bewáhren];

захава́ць до́брую па́мяць ein gútes Gedächtnis bewáhren (пра каго-н D);

2. (успамін) Er¦ínnerung f -, -en;

на па́мяць zur Er¦ínnerung (пра каго-н, што-н an A);

у знак па́мяці als Er¦ínnerung;

захава́ць на до́брую па́мяць in fréundlicher Er¦ínnerung behálten*; Ándenken n -s, - (пра каго-н, пра што-н);

ушанава́ць яго па́мяць sein Ándenken féiern;

па́мяць пра іх бу́дзе жыць у стаго́ддзях ihr Ándenken wird éwig fórtleben;

3. прысл:

на па́мяць áuswendig

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

адна́к

1. союз противит. одна́ко, но; (в сочетании с частицей жа) одна́ко же (ж); тем не ме́нее;

дзень хілі́ўся к ве́чару, а. со́нца пякло́ па-ране́йшаму — день клони́лся к ве́черу, одна́ко со́лнце жгло по-пре́жнему;

было́ по́зна, а. ён не прыйшо́ў — бы́ло по́здно, тем не ме́нее он не пришёл;

ён до́бра разагна́ўся, а. жа не пераско́чыў кана́вы — он хорошо́ разогна́лся, одна́ко же не перепры́гнул кана́вы;

2. вводн. сл. одна́ко; (в сочетании с частицей жа) одна́ко же (ж);

вы, а., не забу́дзьце наве́даць яго́ — вы, одна́ко, не забу́дьте навести́ть его́;

3. межд. одна́ко;

а.! і ты до́брая ца́ца! — одна́ко! и ты хоро́ш гусь!

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ла́ска I ж.

1. ла́ска; не́жность;

ма́тчына л. — матери́нская ла́ска;

2. любе́зность; ми́лость, снисхожде́ние ср.; одолже́ние ср.; благоволе́ние ср.;

◊ ва́ша л. — ва́ша ми́лость;

зрабі́(це) ~ку — сде́лай(те) одолже́ние; окажи́те любе́зность; сде́лай(те) ми́лость, яви́те ла́ску; потруди́тесь! (бу́дьте добры́);

зрабі́ць ~ку — оказа́ть любе́зность; сде́лать одолже́ние;

калі́ л. — пожа́луйста; добро́ пожа́ловать!; ми́лости про́сим;

~ку стра́ціць — впасть в неми́лость; попа́сть в опа́лу, потеря́ть расположе́ние;

з ~кі — (чыёй) по ми́лости (чьей);

з ~кі на паце́ху — здо́рово живёшь; ни за что ни про что;

быць у ~цы — по́льзоваться благоскло́нностью (дове́рием);

скажы́це, калі л. — скажи́те на ми́лость, скажи́те, пожа́луйста;

ці не ма́еце (не бу́дзеце мець) ~ку — не бу́дете ли так любе́зны;

праз ~ку — (каго, чыю) по ми́лости (кого, чьей);

~каю бо́жай — ми́лостью бо́жьей;

з яко́й ~кі? — с како́й ста́ти?;

увайсці́ (убі́цца) у ~ку — приобрести́ благоволе́ние, расположе́ние;

без чужо́й ~кі — без чужо́й по́мощи;

дзя́куй за ~ку — благодарю́ поко́рно!;

до́брая л. — (чыя) до́брая во́ля (чья);

не ў ~цы — не в ми́лости; не в настрое́нии;

прасі́ць ~кі — проси́ть по́мощи (ми́лости);

як ва́ша (твая́ —, яго́) л. как вы (ты, он) изво́лите;

змяні́ць гнеў на ~ку — положи́ть (смени́ть) гнев на ми́лость;

бо́жая л. (во́ля) — а) во́ля бо́жья; б) ми́лость госпо́дня;

выбача́йце, калі — л.! извини́те (прости́те), пожа́луйста;

з. вялі́кай ~кі — (чыёй) по ми́лости (кого, чьей)

ла́ска II ж., зоол. ла́ска

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

pamięć

pamię|ć

ж.

1. памяць;

~ć wzrokowa — зрокавая памяць;

dobra ~ć — добрая памяць;

na ~ć — на памяць;

jeśli mnie ~ć nie myli — калі я добра памятаю;

wyleciało z ~ci — вылецела з галавы; сышло з памяці;

luki w ~ci — прагалы ў памяці;

sięgać ~cią wstecz — сягаць у думках у мінулае; узгадваць мінулае;

2. спец.. памяць (прылада);

~ć stała — камп. сталая памяць;

~ć operacyjna камп. аперацыйная памяць;

od świętej ~ci — спрадвеку

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

во́ля, ‑і, ж.

1. Свядомае і мэтанакіраванае рэгуляванне чалавекам сваёй дзейнасці. Сіла волі. Цвёрдая воля. □ І сэрцы, і воля, І думы народа Злучыліся ў плыні адной. Колас. Пад дажджом, на ветры і холадзе працавалі маладыя будаўнікі, гартуючы сваю волю і выпрабоўваючы вытрымку. Грахоўскі. // да чаго. Упартае імкненне дасягнуць чаго‑н. Воля да перамогі. □ Не зламала вайна ды і не магла зламаць волі савецкіх людзей да жыцця, іх веры ў будучыню. Краўчанка.

2. Жаданне, патрабаванне. Дыктаваць сваю волю. Апошняя воля. Не па сваёй волі. □ Дзікі крык вырваўся сам проці волі Васіля. Колас.

3. Улада, права. Тут ужо ваша воля. □ [Юрка] перастаў адчуваць матчыну волю над сабою. Карпаў.

4. Свабода, незалежнасць; проціл. няволя. І ўсё, што ў нас святога ёсць — Радзіма, воля, слава, чэсць, — Мы пранясём праз гром, агонь. Колас. Ідзі пад сцягам баявым За волю ў бой крывавы. Бялевіч.

5. Гіст. Вызваленне ад прыгоннай залежнасці. Купіць волю.

6. Магчымасць дзейнічаць самастойна.

7. Становішча, пры якім жыццё чалавека, жывёл, птушак не абмежавана ўмовамі зняволення. Выйсці на волю. Выпусціць жураўля на волю.

8. Прастор, прыволле, раздолле. Рэкі разбурылі прыстасаванні, якімі людзі запаланілі іх, і вырваліся на волю. Самуйлёнак. Такая шыр бязмежная,.. Што крок, то волі знак! Колас.

•••

Вольнаму воля гл. вольны.

Вольная воля — нічым неабмежаваная свабода.

Воля ваша — рабіце, як лічыце патрэбным.

Даць волю каму-чаму гл. даць.

Даць волю рукам гл. даць.

Жалезная воля — непахісная, нязломная воля.

Людзі добрай волі гл. людзі.

На волю лёсу — без падтрымкі, без дапамогі, без нагляду.

Па добрай волі, добрая воля — без прымусу, добраахвотна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тру́сіць, трушу, трусіш, трусіць; заг. трусі; незак.

Разм.

1. Трэсціся, дрыжаць ад страху, хвалявання, баяцца. Чаго палохацца? Перад кім трусіць? Гартны. / у безас. ужыв. На гэты раз да .. [Валенты] прыйшла добрая карта .. і яго пачынала трусіць усяго. Гарэцкі.

2. каго-што. Трэсці ў час язды па дрогкай дарозе. Да Лісаветы сляпіцаю лез сон .. Каб хоць хутчэй паехаць, воз кідала б на калдобінах і трусіла, дык мо было б не да сну. Сабаленка.

3. каго-што. Трэсці дрэвы, прымушаючы падаць плады. Нехта паспеў узлезці на стары галіністы дуб і трусіў апошнія жалуды. Гамолка. // Трэсці, шукаючы чаго‑н. Немцы трусілі рэчы ў кожным доме, дзе жыў чыгуначны люд. Навуменка.

4. што. Растрасаць што‑н., церушыць. Валасы мае чэша вятрыска і трусіць, А ў халодных травах туды і сюды Валуны на пашы, як белыя гусі, Што гані не гані, а не йдуць да вады. Караткевіч.

5. што. Сыпаць у невялікай колькасці што‑н. сыпкае. Шчыпне [Аўгіня] некалькі драбінак солі і трусіць у страву. Бядуля.

6. (1 і 2 ас. не ўжыв.) Падаць дробнымі кроплямі (пра дождж). Трусіць дробны-дробны дождж, Шушукае па зямлі, прабірае праз світку да зморанага цела. Каваль. І раз-пораз, як праз сіта, трусяць кроплі дажджу. Кандрусевіч.

7. Бегчы трушком. Крокаў праз колькі [Анісім] пачуў, як наперадзе, у лагчыне, забрахаў Гуляй — ён заўсёды трусіў трошкі наперадзе свайго гаспадара. Сачанка. Пасля поўначы, будучы на варце, Гапанюк заўважыў, як хтось у цемры подбегам трусіў да свінарніка. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

character

[ˈkærəktər]

n.

1) хара́ктар -у m.; нату́ра f.

a man of character — чалаве́к з хара́ктарам

a shallow, changeable character — плы́ткі, няста́лы хара́ктар

2) мара́льная сі́ла, самаапанава́насьць, сумле́ннасьць f.

3) рэпута́цыя f.; до́брая рэпута́цыя

4)

ры́са, асаблі́васьць f.

5) пазы́цыя, я́касьць, фу́нкцыя f.

to serve in the character of secretary — выко́нваць фу́нкцыю сакратара́

6) геро́й -я m., ро́ля f.; дзе́йная асо́ба; акто́р -а m., акто́рка f.

7)

а) асо́ба -ы m. & f., індывідуа́льнасьць f.

б) дзіва́к -а́ m., тып -а m.

a bad character — цёмны тып

8) знак -а m., лі́тара, лі́чба f.; гіерогліф -а m.

9) по́чырк -у m.

10) сты́лі дру́ку або́ пісьма́ (напр. кіры́ліца, лаці́нка)

11)

а) характары́стыка f.

б) пісьмо́вая рэкамэ́ндацыя

•

- in character

- out of character

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

благі́

1. плохо́й; нехоро́ший; дурно́й; худо́й; скве́рный;

~го́е надво́р’е — плоха́я (скве́рная) пого́да;

~га́я зямля́ — плоха́я земля́;

б. хара́ктар — плохо́й (скве́рный) хара́ктер;

б. ўплыў — дурно́е влия́ние;

б. ўчы́нак — плохо́й (нехоро́ший) посту́пок;

~га́я ве́стка — плоха́я (нехоро́шая) весть;

б. настро́й — плохо́е (скве́рное) настрое́ние;

б. чалаве́к — плохо́й (нехоро́ший) челове́к;

~го́е сло́ва — плохо́е (худо́е, скве́рное) сло́во;

2. нездоро́вый, боле́зненный;

б. вы́гляд — нездоро́вый (боле́зненный) вид;

б. клі́мат — нездоро́вый кли́мат;

◊ ~го́е во́ка — дурно́й глаз;

на б. кане́ц — на худо́й коне́ц;

~гу́ю траву́ з по́ля вон — посл. худу́ю траву́ с по́ля вон;

не ка́жучы ~го́га сло́ва — погов. а) не говоря́ дурно́го сло́ва; б) не тем будь помя́нут;

лепш б. мір, як до́брая сва́рка — посл. худо́й мир лу́чше до́брой ссо́ры

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ца́рства, ‑а, н.

1. Дзяржава, якой кіруе цар. Маскоўскае царства. □ — Ах, — кажа .. [царская дачка], — муж мой нарачоны, зноў ідзе на наша царства вялікае войска. Якімовіч.

2. Праўленне цара (царыцы); цараванне.

3. перан.; чаго або якое. Сфера, вобласць прыроды; свет. Жывёльнае царства. □ Вялікі цяністы, шырока раскінуты па абодва бакі дарогі, .. [сад] стварае цудоўную панараму багатага расліннага царства. «Беларусь». Незлічонае птушынае царства на розныя галасы славіла радасць існавання, першы майскі дзень. Мележ. А ледзь толькі з поўдня ці захаду дыхне цёплы ветрык і ў памякчэўшым паветры закружацца «белыя мухі», мяккім абрусам засцілаючы наваколле, як усё падводнае царства прыходзіць у рух. Матрунёнак. // Месца, дзе пануюць або пераважаюць тыя ці іншыя з’явы; адна з сфер рэчаіснасці. Царства вятроў. □ — Зараз я вас у грыбное царства завязу, — сказаў дзядзька Мікола. Хомчанка. І амаль кожны назаве ў ліку тых, хто назаўсёды застаўся ў памяці, свайго першага бібліятэкара, чалавека, які навучыў нас любіць літаратуру, дапамог пазнаць невычэрпныя духоўныя скарбы, які ўпершыню адкрыў нам чароўныя таямніцы кніжнага царства. «Звязда». Усюды бярвенні — доўгія і кароткія, тоўстыя і тонкія. Штабялямі складзены дошкі. Сапраўднае царства драўніны! В. Вольскі.

•••

Бабскае царства (іран.) — аб пераважнай большасці жанчын дзе‑н.

Вечнае царства — пра рай.

Вянчацца на царства гл. вянчацца.

Мёртвае царства (нар.-паэт.) — пра той, замагільны свет.

Пусціць (адправіць) у царства нябеснае — забіць, застрэліць. [Таццяна:] — Уцякаў, сволач. Пусціла ў царства нябеснае... Навуменка.

Соннае царства — спакой, цішыня, калі ўсе спяць.

Трыдзевятае (трыдзесятае) царства (нар.-паэт.) — вельмі далёкая краіна, зямля.

Царства нябеснае каму — ужываецца пры ўпамінанні нябожчыка як нежаданне яму замагільнага жыцця. Стараста ўздыхнуў. — Добрая жанчына была Хрысціна. Царства ёй нябеснае, — і перахрысціўся. Нізавошта загінула... Шамякін.

Цёмнае царства — сімвал невуцкага, некультурнага, коснага грамадскага асяроддзя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

credit

[ˈkredət]

1.

n.

1) ве́ра f., даве́р -у m.

to give credit to something — даць ве́ры не́чаму, паве́рыць

2) паве́р -у, крэ́дыт -у m.; доўг, даўгу́ m.

3)

а) су́ма, запі́саная на прыбы́так

б) пра́вы бок бухга́льтарскае кні́гі

4) вераго́днасьць f.; до́брая рэпута́цыя, до́брае імя́

a citizen of credit — грамадзя́нін з до́брай рэпута́цыяй

5) прызна́ньне n.

She gets no credit for her work — Яна́ ня ма́е прызна́ньня за сваю́ пра́цу

6) то́е, што прыно́сіць го́нар, пахвалу́

The boy is a credit to his family — Хло́пчык — го́нар яго́нае сям’і

7) залічэ́ньне ку́рсу, залі́к -у m., залі́чаны прадме́т

2.

v.t.

1) дава́ць ве́ры, давяра́ць каму́-чаму́

2) крэдытава́ць

3) заліча́ць ву́чню прадме́т або́ курс

4) прыпі́сваць, прызнава́ць

•

- do credit to

- give a person credit for

- on credit

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)