ша́шачны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да гульні ў шашкі, звязаны з ёй. Шашачны турнір. □ — А н-ну, хто са мною асмеліцца?.. От глядзіце, я пайшоў! — і.. [загадчык фермы] пасунуў сваю шашку далёка за лінію шашачнага поля. Палтаран. // Прызначаны для гульні ў шашкі. Шашачны столік. Шашачная дошка.
2. Размешчаны так, як размешчаны клеткі аднаго колеру на дошцы для гульні ў шашкі. У шашачным парадку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
забра́цца
1. (пранікнуць) éindringen* vi (s); sich éinschleichen* (тайком); hinéinschlüpfen vi (s) (праслізнуць);
забра́цца ў ло́жак ins Bett kríechen*;
2. (наверх) hináufsteigen* vi (s), (hináuf)kléttern vi (s);
3. (далёка) geráten* vi (s);
куды́ ён забра́ўся? wo ist er híngeraten?
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
закі́нуць
1. wérfen* vt;
лёс закі́нуў яго́ далёка das Schícksal hat ihn weit verschlágen;
2. (пакласці не на месца) verlégen vt;
3. (занядбаць) vernáchlässigen vt;
закі́ну вучо́бу das Stúdium vernáchlässigen;
4. (даставіць куды-н) (hín)scháffen vt; éinschleusen vt (заслаць)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
позади́II нареч.
1. (сзади, за кем-, чем-л.) зза́ду;
он сиде́л далеко́ позади́ ён сядзе́ў далёка зза́ду;
2. (в прошлом) у міну́лым; міну́ла, міну́лася, прайшло́;
все тру́дности оста́лись позади́ усе́ ця́жкасці засталі́ся ў міну́лым (міну́ліся, прайшлі́).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
не́хта, некага, некаму, некага, некім, аб некім, займ. неазначальны.
1. Нейкі чалавек, нейкая істота; невядома хто. Вось ледзь пачуўся асцярожны працяглы свіст. Чалавек сеў і насцеражыўся. Нехта зноў свіснуў, ужо трохі смялей. Крапіва. Было на.. [грэблі], казалі, і страшнае месца, адкуль часамі выбягаў нехта ў чырвоным, з пугаю ў руках. Колас. У Веры Засуліч дзверы былі не завалены — нехта яшчэ быў у яе. Зарэцкі. // Адзін, з прысутных (без удакладнення, хто іменна). І ўсе ўбачылі, як далёка-далёка, то разгараючыся, то нібы згасаючы, успыхвае агонь.. — Пэўна, нашы хлопцы нешта прыдумалі, сігналы падаюць, — выгукнуў нехта з вучняў. Скрыпка.
2. Якісьці мала каму вядомы чалавек (у спалучэнні з прозвішчам, імем). Дырэктарам гімназіі быў сын вілейскага папа, нехта Мірановіч — чалавек старарэжымнага складу і манархічных поглядаў. С. Александровіч.
3. Які‑н. чалавек, усё роўна хто; хто‑н. [Комлік:] — Пагражае [Кашын] яшчэ, нібы нехта баіцца яго... Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
advanced
[ədˈvænst]
adj.
1) пярэ́дні
an advanced patrol — пярэ́дні патру́ль
2) перадавы́
advanced political ideas — перадавы́я паліты́чныя ідэ́і
3) найнаве́йшы
an aircraft of an advanced design — самалёт найнаве́йшае мадэ́лі
4) далёка пасу́нуты (до́сьлед, хваро́ба)
advanced age — глыбо́кі век
5) павы́шаны, пабо́льшаны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
out of the way
а) з даро́гі
We moved the fallen tree out of the way — Мы прынялі́ пава́ленае дрэ́ва з даро́гі
б) далёка на адлю́дзьдзі
в) незвыча́йны, дзіво́сны, неадпаве́дны
to do anything out of the way — зрабі́ць што-не́будзь неадпаве́днае
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
То́лезны ’такі вялікі, такі шматлікі’ (Ласт., Некр. і Байк.). Экспрэсіўнае ўтварэнне з суф. ‑(е)зн‑, параўн. велічэ́зны, вялі́зны (гл. вялікі), што ўзыходзіць да прасл. *toli, *tolě ’так, столькі’, параўн. укр. дыял. толь ’тс’, тіль ’трохі, не надта многа’, рус. дыял. то́ли, толь ’столькі, настолькі’, стараж.-рус. толи ’потым, і, а’, польск. tyle ’так многа’, дыял. toli ’вось, толькі, а як жа’, чэш. дыял. toli ’столькі, так многа’, н.-луж. toli ’таму што’, a toli ’ўсё ж, аднак, тым не менш’, славен. toli ’так, столькі’, старое серб.-харв. toli, tolje ’настолькі, так’, ст.-слав. толи, толь ’столькі, настолькі’. Спалучэнне дэманстратыўнага займенніка *to з часціцай *li, суадноснае з літ. tõlei ’да таго часу’ і роднаснымі tõl, tolì ’далёка’ (ESSJ SG, 2, 675; Фасмер, 4, 70; Шустар-Шэўц, 1514).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гу́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Звонкі, выразны, далёка чутны. Гучным голасам прывітаў Шырокі маладых настаўнікаў. Колас. За дзвярамі пачуўся гучны тупат. Гартны.
2. Здольны ствараць чысты, звонкі гук. Гучная скрыпка. □ Дзесь збоку, яшчэ далей, Грае гучная труба. Колас.
3. перан. Які карыстаецца вялікай папулярнасцю; шырокавядомы. Гучная слава. □ Другі баран — ні «бэ», ні «мя», А любіць гучнае імя. Крапіва.
4. перан. Напышлівы, многаабяцаючы. Гучныя фразы. Гучная рэклама.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акрэ́слены, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад акрэсліць.
2. у знач. прым. Які склаўся, трывала ўсталяваўся; выразны. Дзед Талаш ізноў адзін і ў паходзе. Ідзе ён ляснымі нетрамі, цёмнымі пушчамі, ідзе з акрэсленаю мэтаю. Колас. За дваццаць год, якія правёў былы паўстанец 1863 г. далёка ад радзімы, яго грамадзянскія ідэалы не толькі не развеяліся, а набылі больш акрэслены і мэтанакіраваны характар. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)